John Ch.M. Jorna

OPVOLGERS VAN HOGE KWALITEIT MELDEN ZICH

Het is nu twintig jaar geleden, dat we besloten samen op te trekken in een lokale progressieve partij. Het kind kreeg de naam Perspectief 21, maar inmiddels hebben we het meestal over P21. Leden van GroenLinks en van de Partij van de Arbeid zijn automatisch lid. P21 heeft een eigen bestuur. Terugkoppeling naar de moederpartijen is niet voortdurend nodig. Toen in 1997 had GroenLinks twee zetels en de PvdA één. In 1998 haalden we als Perspectief 21 vier zetels en vervolgens in 2002 vijf, in 2006 zes en in 2010 zeven van de vijftien zetels in de raad. Er moest ook over controversiële zaken beslist worden en zo bleven we in 2014 met zes zetels de grootste partij. We vormen een coalitie met de Liberalen, een soortgelijk samengaan van VVD en D66. Het CDA met viet zetels vormt de oppositie. Voor de komende verkiezingen zijn zeventien setels te verdelen.

Waarom is een progressieve partij zo belangrijk? Bunnik is een langgerekte gemeente met drie dorpen, die ongeveer drie kilometer uit elkaar liggen. Dat maakt het belangrijk in ieder dorp diverse voorzieningen te hebben. In Werkhoven zijn die er, maar nogal minimaal: een bakker en een kleine buurtsuper, één school, sportvelden en twee kerken. Odijk en Bunnik zijn veel beter voorzien. De liberalen komen nogal eens met het idee alle sport te concentreren op één plaats. Ze denken dat het goedkoper is, maar niet voor de ouders, die kinderen met de auto moeten brengen en halen. Bunnik heeft grote gemeenten als buren: Utrecht, Zeist en Houten en verder Wijk bij Duurstede en Utrechtse Heuvelrug. We willen graag zelfstandig blijven om te zorgen, dat het open landschap van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en het Rivierengebied zo goed mogelijk behouden blijft. We willen dus zorgen voor recreatieve ruimte en daarnaast ook starterswoningen bouwen voor de eigen jonge mensen en woningen van hoge kwaliteit voor mensen, die gaan werken in het Science Park bij de Universiteit op De Uithof. Al die activiteiten zorgen voor veel verkeer en wij zien de fiets en het Openbaar Vervoer als de beste oplossing. We willen niet dat het mooie landschap verpest wordt door autowegen en een spoorlijn naar de Uithof. Daarom willen we als gemeente ook zelfstandig blijven. Dan kunnen we er goed op letten, dat er voldoende aandacht is voor zorgbehoevenden, waar gemeenten nu verantwoordelijk voor zijn. Het gaat niet alleen om behoud van het groene landschap, maar ook om minder vervuiling en dus om omschakeling naar zon- en windenergie. Dat vindt u allemaal terug in ons programma op de website van Perspectief 21.

Willen we dit allemaal realiseren, dan hebben we een grote fractie nodig met mensen, die wat kunnen. Het was een zeer aangename verrassing kennis te maken met onze topkandidaten. Elke noodzakelijke deskundigheid is vertegenwoordigd. Er is een prima evenwicht tussen mannen en vrouwen en tussen mensen met GroenLinks en met PvdA sympathieën. Alle leeftijden zijn vertegenwoordigd. Die fractie moet natuurlijk een goed team worden. Teambuilding is een aparte kunst, maar ook die is in de fractie vertegenwoordigd. Sommige zijn lid van een landelijke partij en die kunnen gebruik maken van de cursussen of opleidingen van die partij. Zo kan een fractielidmaatschap ook een eerste stap zijn in een politieke carrière. Dat geldt trouwens ook voor onze wethouder kandidaat. Ze toonde zich al heel goed ingewerkt en we willen haar graag houden. Gelukkig is de eis om te wonen in de eigen gemeente niet meer zo belangrijk. Als ze zo doorgaat zie ik haar nog burgemeester worden. Ik herinner mij minstens twee Bunnikse wethouders, die het zo ver geschopt hebben. Dat is wel erg lang geleden.

Ik merkte, dat de onderbezetting van het ambtelijk apparaat en het gebrek aan ervaren krachten de aandacht heeft. We krijgen steun van de gemeente Utrecht. Het is immers de gemeente Utrecht, die de omliggende gemeenten opzadelt met een alsmaar toenemende vraag naar woningen. Van ons burgers mag dan verwacht worden, dat we enig geduld hebben. Ambtelijke molens malen ook in Bunnik soms wat langzaam, vooral als nieuw beleid ontwikkeld moet worden.

Nu is het zaak met een enthousiaste campagne onze medeburgers er van te overtuigen, dat een slimme Bunniker, Odijker of Werkhovenaar weet, dat je het beste op P21 kunt stemmen. Ik ben al in training voor het folders rondbrengen.

Jaargang 10, Nr.494.

Vrede en Alle Goeds

Zo af en toe maak ik het mee. Mensen komen voor het eerst in hun leven in een kerk. Dat wil niet zeggen, dat ze ook een kerkdienst mee maken. Voor anderen is het tientallen jaren geleden, dat ze met hun ouders in een kerk kwamen. Ik merk het ook bij een uitvaart. Sommige aanwezigen zijn nieuwere gebruiken niet gewend. De vredeswens bijvoorbeeld. Sommige mensen kenden het uit het buitenland. Voor anderen was het in het begin wennen, maar al heel wat jaren wensen mensen elkaar op uitnodiging van de voorganger de vrede: Ze geven elkaar een hand en zeggen: “De Vrede van Christus”. Zelf gebruik ik de franciscaanse vredesgroet: “De Vrede en Alle Goeds”. Het is altijd een blij moment. Je kunt ook merken, dat vrede voor iedereen erg belangrijk is. In het evangelie lees je hoe Jezus zijn leerlingen begroet met de woorden: “Vrede zij u”. In het Latijn: “Pax vobis”. Maar niet alleen het christendom kent de vredesgroet. Joden groeten met “Sjaloom”, Islamieten met “Salem aleikum”. We zien, dat het streven naar vrede tot de kern van de grote wereldgodsdiensten behoort. Tegelijk weten we maar al te goed, dat het behoren tot zo’n godsdienst bepaald geen waarborg is voor vredelievendheid. Er zijn onderling zo veel oorlogen geweest, dat sommige auteurs van ingezonden brieven de godsdiensten verantwoordelijk achten voor alle oorlogen. Daarom kun je maar beter verre blijven van welke religie dan ook. Die brieven worden maar al te gemakkelijk geplaatst en een weerwoord wordt vervolgens “met belangstelling gelezen”. Maar er wordt geen ruimte voor gemaakt.

Uit de geschiedenislessen weet ik, dat elke oorlog zijn eigen oorzaken heeft. Zo is er het streven naar macht of men wil uitbreiding van het grondgebied of men verovert een gebied met belangrijke delfstoffen of men wil zoals Rusland een ijsvrije haven en zo toegang tot de wereldzeeën. Soms voert men een preventieve oorlog. Men wil de ander vóór zijn. Dat heeft allemaal weinig met religie te maken. En de Kruistochten dan? Of de verdrijving van de Moren van het Iberisch schiereiland? De paus wilde vrije toegang tot het Heilig Land, waar Jezus geleefd heeft. Maar daardoor ging het net als in Spanje om strijd tegen de Islam. Men wilde niet, dat Moren of Turken macht uit oefenden over Europa. De Islam werd – en wordt door sommigen – als een vijand beschouwd.

Heel duidelijk kwam die strijd om de macht naar voren in de Dertigjarige oorlig, waar Duitse vorsten met elkaar streden en beweerden, dat ze het Rooms-katholicisme wilden beschermen tegen Lutherse vorsten of andersom. In Noord-Ierland herinneren velen zich nog de Burgeroorlog en de aanslagen van de IRA. Maar analyse van het conflict leerde, dat het in de kern een sociaal conflict was. De katholieken waren armer en hadden meer last van werkloosheid. De godsdienst wordt dus maar al te vaak misbruikt door machtswellustelingen om steun te verwerven voor hun strijd.

Tenslotte, heel wat beruchte massamoordenaars waren niet bepaald enthousiaste aanhangers van een religie: Jozef Stalin met dertigmiljoen landgenoten als sl achtoffer. Adolf Hitler de uitvinder van de Holocaust, die zes miljoen Joden het leven kostte en daarnaast nog miljoenen andere oorlogsslachtoffers. Idi Amin in Oeganda. Pol Pot in Cambodja. Rwanda en Burundi. Bosnië.

Of mensen nu godsdienstig zijn of niet; onder al die mensen vinden we mannen en vrouwen van goede wil. Samen kunnen we aan een wereld van vrede werken.

Jaargang 10, Nr. 493.

TERUGBLIKKEN EN VOORUITBLIKKEN

Hoe was 2017 voor mij? Wat waren hoogtepunten en dieptepunten? Een hoogtepunt was zeker de grandioze terugkeer van GroenLinks naar een behoorlijk aantal kamerzetels. Ik verwachtte heel weinig van een mogelijke regeringsdeelname. Dat heeft pas zin als het zeteltal boven de twintig komt en dat kan. Maar dan moet de partij ook meer aanwezig zijn op het platteland. De keuze bij de coalitieonderhandelingen was tussen een klein beetje meer invloed door deel te nemen aan een overwegend rechtse regering of de oppositie en verder bouwen aan de partij. Daar zijn we nu mee bezig.

Ik vertelde de lezers, die mijn weblog regelmatig bezoeken over ons familieweekend in Stevensbeek, een nog heel jong dorp in Oostelijk Noord-Brabant. En we hadden een bijzonder fijne vakantie in Zuidwest Engeland. Achteraf merken we hoe gezond wij ons daar voelden in de veel schonere oceaanlucht. De laatste tijd hebben we allebei last van een hardnekkige verkoudheid, gepaard met een schorre hoest. Het heerst hier in Odijk en ik herken bij veel mensen dat gemene hoestje. Het duurt ook heel lang voordat je er van af bent. Maar we zitten dan ook in Midden Nederland, waar de lucht door de vele autowegen ontzettend smerig is. Dat is zo’n dieptepunt.

Twee keer per jaar hebben we bij mijn broer bij de Mill Hillers in Oosterbeek een ontmoetingsdag. Er komt dan altijd iemand een inleiding houden en we praten er samen over. De laatste keer ging het over “Voltooid Leven”. Er wordt ook door gelovige protestanten en katholieken heel verschillend over gedacht. Ik mag daar dan altijd een verslag van maken voor het Contactblad van Mill Hill. Ik plaats het ook altijd in ons parochieblad. Mensen hebben recht op informatie over zulke actuele onderwerpen. Ze kunnen dan beter tot een eigen standpunt komen. Ons parochieblad is te vinden op de website www.nicolaaskerkodijk.nl . Kijk bij parochieblad. Het staat in het novembernummer onder de titel Dood en Leven. We maken vaak kennis met nieuwe methoden van pastoraat, zoals een ontmoetingscentrum in Oosterbeek. Dat brengt ons in Odijk ook weer op ideeën.

Voor mij eindigden het jaar met een aantal tekenen van hoop. Ik wacht al zo lang op een opnieuw vitaal worden van de vele geloofsgemeenschappen. Dan publiceert de Volkskrant een artikel. Vier mensen, die in hun jonge jaren afscheid hebben genomen van de kerk, vinden haar weer terug en zijn zielsgelukkig. Een klasgenote van mijn vrouw, al haar leven lang Dominicanes en lid van een uitstervende congregatie meldde ons, dat er plotseling zes vrouwen te kennen hebben gegeven te willen intreden. Bij de Franciscanen zien we ook jongeren lid worden. Op Eerste Kerstdag gaat een jonge pastoraal Werkster voor in een Woord- en Communieviering. Ze heeft zich pas op haar achttiende laten dopen en is toen theologie gaan studeren. Naast haar staan twee jonge knapen als assistent. Ze vertegenwoordigen de gemeenschap aan het altaar en doen het werk van een acoliet en een lector. Drie jonge mensen: de toekomst van de Kerk? En op 14 januari krijgen we in het kader van de revitalisering van onze Odijkse Geloofsgemeenschap een programma voor het komende half jaar toegelicht. Wat later komt het eerste nummer uit van het nieuwe parochiemagazine. Ik ga ook daarin weer mijn stukkies schrijven. Het beeld van 2018 straalt optimisme uit.

Alle bezoekers van mijn weblog wens ik voor het nieuwe jaar 2018 Alle Goeds.

 Jaargang 10, Nr. 492.

FEEST VAN HET LICHT

Mij geeft het een prettig gevoel. De dagen gaan weer lengen al duurt het even voordat je het merkt. Ik moet me altijd verzetten tegen een gevoel van somberheid tijdens die donkere dagen voor Kerstmis. Dit jaar is het nog erger door het vrijwel voortdurend zwaar bewolkte weer. De Germanen vierden vroeger het feest van de zonnewende. Het schijnt dat het geknal met Oud en Nieuw een oud heidens gebruik is om de boze geesten te verjagen. Ook al een reden om het vuurwerk maar af te schaffen.

Toen het christendom doordrong in deze streken wilde men de mensen hun feest niet ontnemen, maar men stelde een christelijk feest ervoor in de plaats: Kerstmis, de geboorte van Jezus van Nazareth. Hij wordt gezien als het Licht, dat ons verstand verlicht. Hij wijst ons de weg, zoals schepen de vaarweg vinden met behulp van het licht van een vuurtoren. In het Kerstverhaal speelt licht ook een rol. De herders zagen een groot licht en hoorden de engelen zingen en de wijzen uit het oosten volgden de ster, die hen naar Bethlehem bracht.

Zo kun je Jezus zien als een licht, dat je de weg door het leven wijst. Jezus was een Joodse Wijsheidsleraar. De apostelen en nog vele anderen waren zijn leerlingen. Zij leerden van zijn manier van leven. Zieken genezen, lammen weer laten lopen, blinden laten zien, armen helpen en aan iedereen de blijde boodschap verkondigen, namelijk, dat leven zonder te zondigen mogelijk is. Hij hield ook lange redevoeringen. Het meest bekend is de Bergrede. Voor mij een zeer inspirerend stuk van het Nieuwe Testament. Daar kwamen duizenden mensen op af om naar hem te luisteren.

Jezus was geen man van de regeltjes. Keer op keer kregen Farizeeën en Schriftgeleerden ervan langs als ze weer op de Joodse wetten hamerden. Het mooiste verhaal gaat over een vrouw, die op overspel was betrapt. De Wet schreef voor, dat zij gestenigd moest worden. Goed, zei Jezus, de Wet zegt het. Wie zonder zonde is werpe de eerst steen. De een na de ander droop af tot de vrouw alleen achter bleef. Ga ook maar naar huis en zondig niet meer. We hebben een paar pausen gehad, die ook zo op de regeltjes waren en zorgden voor bisschoppen, die de regels handhaven zien als hun belangrijkste taak. Maar er is nu een paus, die het voorbeeld van Jezus volgt en ons uitnodigt barmhartig te zijn. Zo vindt hij, dat een man of vrouw, die gescheiden is en een nieuwe liefde heeft gevonden, best te communie mag gaan. Dat was officieel verboden.

Juist al die strenge regels hebben veel mensen de kerk uit gejaagd. Ze roemen nu hun vrijheid. Vandaag nog Grunberg in zijn Voetnoot op de voorpagina van de Volkskrant. Als mensen samen een gemeenschap vormen, is het prettig te weten wat hun levensidealen zijn. Dan weet je waar je aan toe bent. Als iemand trouw als ideaal heeft, dan is dat fijn voor zijn zakenpartner of levenspartner of sportpartner. Je weet, dat je op zo iemand kunt rekenen. Dat geeft een veilig gevoel. Als kinderen van hun ouders steeds weer ervaren, dat ze van elkaar houden en dat ze trouw zijn aan elkaar, dan voelen kinderen zich veilig. Duizenden kinderen missen dat gevoel van veiligheid. Ze staan niet zeker in hun leven. Werkgevers wensen “VRIJ” te zijn om hun werknemers te ontslaan. Zo missen duizenden in hun leven de zekerheid van een vaste baan. Hun leven is niet veilig. Politieke partijen hebben het woord “VRIJHEID” in hun naam, maar de maatregelen, die zij voorstaan zorgen voor minder vrijheid voor werklozen, bijstandstrekkers, migranten, gehandicapten. Juist voor die mensen kwam Jezus van Nazareth op. Als we zijn voorbeeld vergeten zorg je misschien niet langer voor hen, die het moeilijk hebben. Ik ben bang, dat de C in de naam van een politieke partij geen garantie is voor het naleven van je christenplichten.

We gaan het feest van de geboorte van Jezus vieren. Voor velen is hij een voorbeeld, een bron van inspiratie. Maar er zijn meer bronnen van inspiratie, wegwijzers in het leven. In Nederland wonen mensen, die zich door andere religies of door een politieke leer laten leiden. Samen moeten we het hier redden en zorgen voor een vreedzame samenleving. Moge Kerstmis in onze wereld een Feest van Vrede zijn.

Jaargang 10, Nr. 491.

EU BEWIJST OPNIEUW ZIJN BETEKENIS VOOR EEN EERLIJKE ECONOMIE

Eigenlijk zou het de opening van alle dagbladen moeten zijn. Het Europees Parlement heeft in het gemeenschappelijk overleg tussen de Europese Raad, de Europese Commissie en het Europees Parlement tal van maatregelen erdoor gekregen, die het voor ondernemingen, maar ook voor terroristen en criminelen moeilijker maakt zwart geld wit te wassen of de belasting te ontwijken of te ontduiken. Judith Sargentini van GroenLinks maakte deel uit van de onderhandelingsdelegatie van het Europees Parlement. Tot nu toe lagen de regeringen van de lidstaten dwars. Ze weigerden maatregelen te nemen tegen deze misstanden en weigerden hun status van belastingparadijs prijs te geven. Ook Nederland heeft wat dit betreft een slechte naam, ook al ontkent het dat keer op keer.

Het Europees Parlement wil dat niet langer miljarden aan de gemeenschap onthouden worden. Bedrijven, maar ook welgestelde particulieren stelen van de Europese burgers. Regeringen bestrijden deze misstanden niet of te weinig. Ze geven vaak alle medewerking. Het wordt tijd, dat Rutte een aanklacht aan zijn broek krijgt. Deze criminele activiteiten worden straks een stuk moeilijker. Elk land moet dan een register hebben van alle bedrijven, dochterondernemingen, stichtingen en andere rechtspersonen met steeds de eigenaren. De namen van de eigenlijke eigenaren mogen niet verborgen blijven achter een stichting of een stroman. Zo wordt het voor onderzoeksjournalisten of onderzoekscollectieven gemakkelijker na te gaan langs welke wegen winsten aan het oog van de fiscus onttrokken worden. De onthullingen, die de Panama Papers en de Paradise Papers brachten laten steeds duidelijker zien welke wegen bewandeld worden, waartegen dus maatregelen genomen moeten worden. Het is goed, dat het Europees Parlement de nationale regeringen steeds meer onder druk zet, waar de nationale parlementen falen. Wie zich zoals het Forum voor Democratie tegen de EU verklaart, maakt zich verdacht als groepering, die kritiekloos staat tegen witwassen van zwart geld of crimineel geld, kritiekloos staat tegenover belastingontwijking en belastingontduiking. Ook in het Europees Parlement zijn het de conservatieven en de Christendemocraten, die de acties van Groenen, Linksen, Liberalen en Sociaal Democraten niet steunen. Als je de lijst ziet van maatregelen, waarover geen overeenstemming is bereikt, dan sta je verbaasd over de onwil van de nationale regeringen. Zo komt er voorlopig nog geen anti-witwasinstituut in de EU. Zou de onderwereled ook al doorgedrongen zijn in de ambtenarij op de ministeries? Ons parlement moet heel wat kritischer worden.

‘Jaargang 10, Nr. 490.

NASRDIN DCHAR IN DAD

De Gouden Kalf winnaar Nasrdin Dchar filosofeert in een solovoorstelling op indrukwekkende wijze over het vaderschap. We kennen de problematiek van de afwezige vader, die in Nederland werk heeft gevonden en het geld verdient voor zijn gezin in Marokko. Kinderen worden er geboren, terwijl vader er niet bij is. Als het gezin ook naar Nederland komt, worden ook hier nog kinderen geboren. Zijn die kinderen Nederlanders of Marokkanen? Dchar geeft tijdens de voorstelling een soort antwoord. Daar waar je geboren bent is jouw thuis.

Dchar laat ons kennis maken met de levensomstandigheden van de kleine boeren, die in de hitte zwoegen om wat graan te verbouwen. Ze komen niet tot welvaart en ze wonen in een soort eenkamerhut. Daar worden kinderen geboren en de vader geeft de cultuur en de levenswijsheden steeds weer door aan een volgende generatie. Zo zien we hoe thee gezet wordt in de zilveren theepot en hoe hij van een meter hoog de thee in kopjes schenkt. Zo hebben we het in Marokko ook gezien.

Dchar groeit op in Steenbergen en de familie is het enige gastarbeidersgezin in het dorp. Hij zit op voetbal en heeft daar ook zijn vriendjes. Maar dan komt Steenbergen jaren later in het nieuws als de bewoners zich verzetten tegen de komst van een Azc. Ze zijn tegen, behalve een dappere vrouw. Zij heeft het geweten. Heel Nederland heeft het geweten. Hoe reageren de vroegere voetbalvrienden? Het is een spannende en confronterende episode in de voorstelling.

Steeds speelt zijn aanstaande vaderschap een rol. Het komt steeds dichterbij. Hoe gaan hij en zijn westerse vrouw het kind noemen en het later opvoeden? Is het kind Nederlands of Marokkaans? Wat is het vaderland van dit kind? Heel bijzonder is, dat hij bij de geboorte aanwezig is. Dat is niet de traditie in Marokko en zijn vader was vaak afwezig, zelfs toen zijn eerste kind, een dochter geboren werd. Pas maanden later zag hij het miesje voor het eerst.

 Heel knap is ook hoe hij steeds van rol wisselt. Als hij zijn vader speelt heeft hij een mutsje op en zijn voetbalvriend spreekt het Steenbergense dialect. Soms is er een andere kleur licht of wordt het licht helderder. Toneeltechnisch is het een feilloze voorstelling. Mooi is ook wanneer hij met het publiek in gesprek gaat.

We waren alle drie diep onder de indruk van de voorstelling. Je wordt aan het denken gezet. Er wordt een standpunt van je gevraagd. We leren elkaar kennen. Het stuk is een bijzondere bijdrage aan een multiculturele samenleving, die er nu eenmaal is of we dat willen of niet. Maar zoals zo vaak zullen de mensen, die het het hardst nodig hebben niet komen. Ze weten niet wat ze missen.

Jaargang 10, Nr. 489.

De Derde reactie van Ron Johanna en mijn commentaar

Het is een zeer uitgebreide reactie in een aantal punten. Op elk punt reageer ik cursief. Zo hoop ik tot beter wederzijds begrip te komen. John Jorna

Je eerste drogredenering is Blaming The Victim: “ze lokken zelf racistische reacties uit”. Je zult zelf ook hebben kunnen constateren, dat sinds de discussie in alle hevigheid is losgebarsten het aantal racistische bejegeningen is toegenomen. Mensen zijn boos. De echte racisten onder de witte inwoners zien hun kans schoon er nog een schepje bovenop te doen. Ik ben tegen al die racistische uitlatingen en zoek de dialoog.

Je tweede drogredenering is de incorrecte aanname dat anti-raciale-karikatuur-activisten niets doen of uitspreken tegen discriminatie op de arbeidsmarkt, racisme bij de politiemacht, het antivluchtelingen-beleid van Fort Europa, etc. Ik ben blij dit te lezen, maar helaas was mij dat tot nu toe niet opgevallen. Wel weet ik, dat de discriminatie op de arbeidsmarkt zich vooral richtte tegen Marokkanen en Turken en opmerkelijk weinig tegen Surinamers. Ik ben bang, dat het door het actie voeren erger wordt. Hartstikke fout natuurlijk.

Denk er maar over na: er is juist een samenhang tussen de raciale karikaturen (van “ze zijn dom” tot en met “ze komen islamiseren”) en alle vormen van discriminatie en racisme. Actieve tegenstanders van het ene zijn daarom juist heel vaak ook actieve tegenstanders van het andere. Ik hoop niet, dat je mij verdenkt van dit soort vooroordelen en welke vorm van discriminatie dan ook. Die heb ik nu juist altijd bestreden.

Je derde drogredenering is: irrelevante geschiedenis. Je kijkt niet naar hoe Zwarte Piet vandaag wordt gebruikt, maar hangt alles op aan een mooie historische oorsprong. Terwijl zwarte kinderen vandaag op school worden geïsoleerd en gepest, en vandaag het idiote beeld over zwarte mensen wordt versterkt, grijp jij terug naar een glinsterende oorsprongfantasie over een dappere bisschop van Myra en Europese mythes en sagen. Maar oorsprong doet er niet toe. Nog los van het feit dat de oorsprongverhalen zeer betwist worden door serieuze historici, is elk oorsprongverhaal voor vandaag gewoon irrelevant. Helaas voor de zwarte mens bepalen die legenden rond de H. Nicolaas wel het beeld van de goedheiligman en zijn medewerkers. De Sinterklaastraditie is ons zeer dierbaar. Die medewerkers worden evenals Sinterklaas met alle égards behandeld. Kinderen zijn heel beleefd tegenover Zwarte Piet. Hoe de Zwarte Piet zijn (of haar) rol invult is sterk van hem (of haar) afhankelijk.. Daar gaat wel eens iets fout: krom praten, onnozel doen. Men denkt dan grappig te zijn. Ik heb op meerdere wijze ervaring.

Ga je zwarte kinderen vertellen dat ze vandaag gepest mogen worden want de oorsprong van vroeger was zo mooi? Nee. Die gele untermensch-sterren die Joden opgeplakt kregen zou je toch ook niet legitimeren met een mooi oorsprong verhaal over een koning David? Gelukkig is de houding van christenen tegenover de Joden sterk veranderd. Op de kleuterschool heb ik nog meegemaakt, dat de non het verhaal over lijden en dood van Jezus zo vertelde, dat de Joden de schuld kregen. Kleine Johnnie werd erg boos op de Joodse buren. Dat was kort vóór WOII.

Je vierde drogredenering is: woorden in de mond leggen. We zeggen niet dat mensen racisten zijn. We zeggen dat Zwarte Piet racistisch is. We zeggen dat het een raciale karikatuur is. Dat het pijn doet vandaag. Het versterkt, bewust en vaak onbewust, het denigrerende beeld over zwarte mensen. De narigheid is, dat wij wel erkennen, dat een deel van de zwarte mensen dat zo voelen, maar dat de meeste witte mensen vinden, dat de actievoerders die raciale karikatuur op Zwarte Piet geplakt hebben. Wat een onzin zeggen we tegen elkaar. Als Zwarte Piet wordt afgeschaft verdwijnt het racisme en de discriminatie echt niet.

We zeggen niet dat de mensen die Zwarte Piet hebben gevierd racisten zijn. We zeggen dat die mensen te weinig hebben gehoord hoe vreselijk naar het slavernijverleden van Nederland is. We zeggen dat die mensen te weinig horen hoeveel racisme en discriminatie er is buiten hun witte voordeur. Velen wisten aanvankelijk niet dat die raciale karikatuur niet oké was, omdat ze zijn opgegroeid met een vrolijk gevoel erbij en zelf de gevolgen niet ondervonden. Als docent aardrijkskunde heb ik uitgebreid les gegeven over de driehoekshandel Nederland – West Afrika –Amerika.. Over de slavenschepen. Over de plantages. Over het rassenprobleem in de VS. Maar ook over de Ashanti, die elk jaar weer oorlog voerden en de krijgsgevangenen als slaven verkochten. Maar ja, dat was op Havo en Vwo en een beetje op de Mavo. Kinderen vergeten veel. Ook vandaag nog probeer ik het racisme en elke vorm van discriminatie te bestrijden.

Het is natuurlijk pijnlijk om er nu achter te komen dat dat helemaal niet oké was. Dat snappen we heel goed. We noemen gewone mensen niet racisten. We noemen het raciale beeld racistisch. Het lijkt misschien zo, maar er ontstaat een beeld van de witte mensen als slavenjagers en slavenhouders en de zwarte mens als slaaf. Er waren ook witte slaven en zwarte slavenjagers en zwarte slavenhouders.

Maar als je dit eenmaal weet en toch bewust ervoor kiest om de racistische karikatuur door te zetten, ja, zelfs te promoten, dan kies je voor racisme. Dan zullen we hun voortaan ook racist noemen. Maar daar begonnen we niet mee. We begonnen met begrip en wilden een redelijk gesprek. Maar dat wordt ons nauwelijks toegestaan. Wat zou het mooi zijn als de figuur Zwarte Piet de witte kinderen zou leren hoe aardig en slim en lief en vrolijk zwarte mensen kunnen zijn. Helaas is door alle strijd dit een gepasseerd statio0n. Die onzin van roetveegpieten en regenboogpieten is evenmin de goede weg. De Sint hoort in de toekomst geholpen te worden door keurig geklede witte pages. Tegen racisme en discriminatie zal het niet helpen, maar de ergernis over deze racistische karikatuur wordt tenminste weggenomen.

Jaargang 10, Nr.488.

ANTI ZWARTE PIET ACTIVISTEN SCHIETEN OP VERKEERDE DOELEN

Worden zwarte Nederlanders gediscrimineerd? Ja, een deel van de groep heeft er last van. Is er nog steeds slavernij in de wereld. Ja, in vele vormen en ook in Nederland. Zou ik daar iets tegen willen doen? Vanzelfsprekend en velen met mij.

Bestaat er in Nederland racisme? Ja, leden van het ene ras voelen zich verheven boven leden van een ander ras. Maar wat is dan een ras? Een ras is een grote groep mensen met gemeenschappelijke erfelijke lichamelijke kenmerken, zoals huidskleur, kleur en vorm van haar en ogen. Een racist is geneigd om ook onderscheid te maken naar geestelijke eigenschappen. Het ene ras zou gemiddeld intelligenter zijn dan het andere. Maar intelligentie of karaktereigenschappen zijn nooit alleen maar het resultaat van erfelijke aanleg, maar ook van opvoeding en onderwijs en van de cultuur van de betreffende groep.

Ik was bezig mijn jas uit een kluisje te halen, toen een groep Vlamingen binnenkwam. Ik legde uit hoe de kluisjes werken en maakte het grapje, dat als je de Euro niet terug kreeg geen Nederlander er gebruik van zou maken. De Belgen snapten hem en toen zei ik: Ja zo dom zijn ze nog niet. Was ik met dit plagerijtje een racist? Nee, natuurlijk niet. We konden er allemaal om lachen. Zo krijgen mensen met rood haar nogal eens te horen, dat ze een vuurtoren zijn en erg lange mensen krijgen de vraag of het koud is daarboven. Als ik tegen een goede bekende uit Gambia zeg, dat het handig is als hij voor Zwarte Piet speelt, dan kan hij van harte lachen om de grap. Dat zal jou bleekneus niet lukken, krijg ik dan terug. Met zulke gezellige plagerijtjes laat je vooral zien, dat je elkaar accepteert zoals je bent.

Toch schijnt het in eerste instantie in de Zwarte Piet discussie over zulke simpele gevoelens te gaan. Iemand is op het idee gekomen in de figuur Zwarte Piet een slaaf te zien, mooi gekleed als page van een hoogwaardige bisschop. Als je ook maar enig benul hebt van het karakter van de Heilige Nicolaas, bisschop van Myra in Turkije, dan besef je dat hij zeker geen slavenhouder kan zijn geweest. De verklaring van de figuur Zwarte Piet volgt uit allerlei Europese sagen, waar naast een goede geest een boze geest een rol speelde. Zo kreeg de goedheiligman een zwarte helper. Allemaal fantasie en sage en legende en het heeft niets te maken met slavernij. Desondanks kan Zwarte Piet dergelijke gevoelens opwekken. Je mag dat ook best laten merken, maar sta dan ook open voor het tegengeluid. Wat we nu zien is, dat de wederzijdse gevoelens van verontwaardiging zo zijn toegenomen, dat terecht tot enige rust wordt opgeroepen.

De narigheid is dat de boosheid juist racisme in de hand kan werken. Daarom zouden we elkaar kunnen vinden in een gezamenlijke strijd tegen echte discriminatie en tegen hedendaagse slavernij. Denk aan achterstelling bij sollicitaties of problemen bij het vinden van een stageplaats. Negatieve behandeling van je gekleurde buren, bijvoorbeeld een pakket in bewaring nemen als de buren niet thuis zijn. Is dat bij gekleurde buren even vanzelfsprekend als bij witte buren? Help je iemand bij het invullen van formulieren? Werk je samen bij het schoon houden van het trappenhuis? Gewoon prettig samenleven is zo veel belangrijker, dan ruzie maken over Zwarte Piet.

Is het niet honderd keer zo belangrijk hier in Nederland iets te doen tegen gedwongen prostitutie van Nigeriaanse jonge vrouwen en meisjes? Wat vinden we van de moderne slavenmarkten in Libië? Sluiten we onze ogen voor de dwangarbeid in illegale goudmijnen in Congo en weten we dat coltan in onze mobieltjes daar op dezelfde illegale manier door slaven wordt gedolven? Weten we, dat Afrikaanse pelgrims naar Mekka in Saoedi-Arabië tot slaven worden gemaakt? Kennen we het verschijnsel van schuldslavernij, waarbij ouders een kind slavenwerk laten doen voor hun schuldeiser? Komt in veel landen voor, onder andere in India.

Het Kolonialisme kent veel negatieve kanten, maar het zijn de koloniale heersers, die in Afrika een eind hebben gemaakt aan de slavenhandel en de slavernij. Houdt eens op met de witte mensen als enige schuldigen aan te wijzen. Slaven waren er in alle huidskleuren evenals slavenhouders en slavenhandelaren. Blijf niet naar het verleden kijken Los de misstanden van vandaag op. Samen!

Jaargang 10, nr. 487.

Met nadruk wijs ik er op, dat anonieme reacties nooit geplaatst worden. Bovendien moeten de reacties ingaan op de inhoud van het blog. Dat het in de huidige strijd komt tot racistische reacties weet ik uiteraard ook wel. De stelling van mijn blog is, dat er veel belangrijkere vormen van discriminatie en racisme naar zwarte mensen  zijn, die het veel meer waard zijn om te bestrijden dan het verschijnsel Zwarte Piet. Maar die boosheid over Zwarte Piet lokt wel ergerlijke racistische reacties uit. De tegenstellingen nemen toe. Juist daarom zeg ik in mijn  blog: richt je op echte discriminatie, echt racisme en echte nu bestaande slavernij. John Jorna

Beste Ron,

Dank voor je reactie. Wat is het probleem? Een deel van de zwarte bevolking ziet in de figuur Zwarte Piet een voormalige slaaf of in ieder geval een figuur, die hem aan slavernij herinnert.  Een ander deel van de bevolking ziet de H. Nicolaas eerder als iemand, die slaven vrijkoopt en zeker niet als een slavenhouder. Deze bisschop van Myra deed vaak in het geheim veel goed. Hij bezorgde de vader van drie dochters geld of drie gouden ballen als bruidsschat, zodat ze konden trouwen en niet in de prostitutie terecht zouden komen. Zo zijn er tal van legenden rond de heilige Nicolaas.  Als ik dan zijn medewerker volgens de traditie zwart wil houden, wordt ik beschuldigd van racisme, terwijl ik vooral als docent aardrijkskunde, maar ook in de pl;otiek en in het kerkelijk leven racisme altijd heb bestreden. Ik heb de tijd nog meegemaakt, dat Rooms-katholieken in Nederland gediscrimineerd werden. Mijn vraag aan jou is of de strijd tegen discriminatie bij het zoeken naar werk of naar een stageplekken of naar een woning en de in vele vormen nog bestaande slavernij niet ontzettend veel belangrijker is dan de strijd tegen Zwarte Piet, waarbij mensen niet de bedoeling hebben om zwarte mensen te discrimineren. Daarbij wordt de relatie tussen witte en zwarte mensen beschadigd en roep je ook zeer negatieve reacties op. Is dit blaming the victim? In zekere zin is dat zo. Maar ik voel mij evenzeer een slachtoffer van een onterechte beschuldiging. Voorlopig houd ik het hierbij. John Jorna

MARK RUTTE, KNECHTJE VAN HET KAPITAAL

Het lijkt wel of gewone fatsoenlijke politiek niet meer bestaat. Het is een en al egoïstische zelfverrijking. Zelfs de op zich niet enorme dividendbelasting moest verdwijnen. Anders zouden buitenlandse aandeelhouders besluiten, dat de hoofdkantoren van Shell en Unilever uit Nederland zouden verdwijnen. Met alle werkgelegenheid, die er aan vast zit. Je reinste chantage. Nu misdraagt Shell zich wel vaker. Vervuiling van de Nigerdelta en boren in kwetsbare poolgebieden. Shell is ook een van de deelnemers in de NAM, die in Groningen naar gas boort. De rechter heeft nu de verantwoordelijk minister op de vingers getikt. Het gasbesluit moet over.

Toch is die 1,4 miljard Euro maar een schijntje, vergeleken met de honderden miljarden, die het internationale bedrijfsleven in belastingparadijs Nederland van de fiscus cadeau krijgt. Daar zijn afspraken over de hoogte van de vennootschapsbelasting. Dan de mogelijkheid om reproductierechten in Nederland te laten uitbetalen, waar het niet belast wordt. Bedrijven richten een afzonderlijke firma op en brengen daar al hun ontwerpen en uitvindingen onder. Alle productiebedrijven moeten aan die firma betalen. Zo drukken ze de winst en alle betalingen aan de firma worden in Nederland niet belast. Het schijnt ook heel gemakkelijk te zijn om winsten te verplaatsen naar landen met een zeer lage winstbelasting. Het is allemaal al zo lang bekend.

De Paradise Papers onthullen nog veel meer trucs. Uiterst leerzame literatuur voor financiële boeven, die zich fiscaal adviseur noemen. Ons kleine landje is natuurlijk niet in staat om dit soort praktijken echt te beteugelen. Deze regering is er ook niet toe bereid. Toen Jesse Klaver dat bij de onderhandelingen merkte, stapte hij terecht op. Zouden grotere landen, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk of Frankrijk er wel paal en perk aan kunnen stellen. Ze zijn net zo goed vatbaar voor banenchantage. Nee, dus. Je moet een enorme markt bieden, waar veel te verdienen valt. Dan kun je eisen stellen. Dat kunnen de VS, maar de vraag is of ze het willen.

Het Europees Parlement is met een vracht aan ideeën gekomen, die er een meerderheid kregen. Elk land zorgt voor elk groot bedrijf een lijst met alle deelbedrijven, nevenbedrijfjes, dochterbedrijven en daar weer nevenbedrijven van. Zo kunnen onderzoekers veel beter de sporen volgen van de methoden van belastingontwijking of van het witwassen van zwart geld. Bij de Raad van Ministers ontmoet dit voorstel enorme weerstand, dus ook van onze Mark Rutte. Een andere voorstel is een lijst maken van alle methoden om belasting te ontwijken of te ontduiken. Elke keer, wanneer een adviseur weer een nieuw paadje ontdekt komt het op de lijst. De Europese Raad neemt in de EU de besluiten. Het door ons burgers gekozen EP heeft ten dele medebeslissingsrecht. Zijn EP, Comissie en Raad het niet met elkaar eens, dan volgt het zogenaamde tripartite-overleg. Men probeert tot een compromis te komen. De afgevaardigde van de Raad uit Estland blijkt nu geen enkel onderhandelingsmandaat te hebben. Hij heeft ook geen tekst waarover gesproken kan worden. Mark en zijn collega’s laten het er enorm bij zitten. Het is echt plichtsverzuim. En intussen missen de lidstaten miljarden aan belastinginkomsten. Wij burgers missen die inkomsten en mogen bijpassen. Worden we geregeerd door criminelen? Alle reden om de minister-president met spoed naar de kamer te roepen en hem op te dragen met zijn collega’s eindelijk eens zijn werk te gaan doen.

Rutte roept wel, dat de Europese Raad effectiever en besluitvaardiger moet worden, maar de Raad mist democratische legitimatie. De meeste regeringsleiders zijn niet gekozen. Ze vertegenwoordigen de regerende coalitie en het nationaal belang. Dat is meestal synoniem met het centrumgebied, waar de economische en politieke macht zich concentreert. Perifere gebieden krijgen minder aandacht. Daarom moet het Europees Parlement de mogelijkheid krijgen de Europese Raad tot de orde te roepen.

Het zaaien van wantrouwen naar Europa, dus ook de Brexit zijn er vooral op gericht, dat de EU er niet in slaagt het internationale bedrijfsleven in zijn macht te beteugelen, zodat het spel van individuele verrijking kan doorgaan. Wantrouw Eurosceptici.

Jaargang 10, Nr.486.

MODERNE ONTWIKKELINGSSAMENWERKING

Zaterdagmiddag, 4 november was ik samen met andere donateurs in Utrecht op bezoek bij de ontwikkelingsorganisatie Solidaridad. Deze was jarenlang bekend als een organisatie, die voor de kerken in Nederland de Adventsactie organiseerde. De visie op ontwikkeling is veranderd. Vroeger heette het ontwikkelingshulp. Het ging erom de arme mensen te helpen. De organisatie was charitatief gericht. Nu wil men aan de armoede een eind maken. Zo’n strategie is veel fundamenteler. Je moet dan de oorzaken van de armoede wegnemen. Meestal betekent dat maatschappelijke verandering. Het is een politieke keuze. De kans is groot, dat je in botsing komt met de rijke bovenlaag in een land en met Westerse ondernemingen, die in dat land actief zijn. Nederlandse kerken willen liever niet in een conflict verzeild raken. Paus Franciscus heeft een totaal andere kijk op de wereld. Hij veroordeelt elke keer weer de economische ongelijkheid in de wereld en pleit voor gerechtigheid. Die veranderde opstelling van de paus is nog niet echt geland bij de gewone katholieken. Het is hen allemaal veel te ingewikkeld. Het staat ook haaks op hun eigen politieke keuzes. Het gaat soms in tegen hun eigen belangen.

Solidaridad heeft hier in Nederland een jonge vrouwelijke directeur, Heske Verburg, waarmee we kennis mochten maken. Ze is door haar reizen sterk onder de indruk geraakt van de kracht van de mensen daar. Dus is haar uitgangspunt om het werk te doen met de mensen daar. Een sterk rechtvaardigheidsgevoel drijft haar daarbij. Ontwikkeling moet ook duurzaam zijn, want juist de Derde Wereld wordt het sterkst getroffen door de wereldwijde aantasting van het milieu. Door droogte en veel hogere temperaturen neemt het gevaar van bosbranden toe. De koffieteelt heeft eronder te lijden. Dus moet je zorgen voor variëteiten, die beter bestand zijn tegen die hogere temperaturen. Als de kleine koffieboeren een hoger inkomen verwerven, kunnen hun kinderen naar school, ook de middelbare school en zelfs de universiteit.

Solidaridad is erop uit meer samen te werken met bedrijven om zo de wederzijdse handel te stimuleren en echte ontwikkeling te brengen. Mensen leren zich zelf te helpen. Ze is er blij mee, dat dit uitgangspunt nu ook deel uitmaakt van het regeringsbeleid. Ze kijkt er naar uit kennis te maken met de nieuwe minister Sigrid Kaag. Trouwe donateurs zorgen ervoor, dat de organisatie nooit alleen maar afhankelijk wordt van overheidssubsidies of van de steun van het bedrijfsleven.

Solidaridad heeft een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Het jaarlijkse budget is gestegen tot 60 miljoen Euro en de verwachting is, dat de stijging doorgaat naar 100 miljoen. Er zijn dus ook veel betaalde medewerkers, hier en vooral in de Derde Wereld. Kwam het toezicht vroeger van de kerken, nu zijn er internationale deskundigen, die het toezicht uitoefenen. Negen directeuren zijn afkomstig uit alle werelddelen. Dan mag je verwachten, dat de activiteiten aansluiten bij de wensen van de mensen daar.

Jaargang 10, Nr. 485.