John Ch.M. Jorna

WAT GAAT HET WORDEN?

Blij met de uitslag van 22 november was ik natuurlijk niet. De progrmma’s van de vier partijen bevatten vreemde ideeën, strijdig met de Nederlandse Grondwet en vaak strijdig met Europese regelgeving en internatinale verdragen. Je mag dat als burger allemaal best vinden, maar een Nederlandse regering en ook instellingen en bedrijven hebben zich aan wetten en regels te houden. Maar goed, daar hebben we een parlement voor en de rechtspraak tot in hoogste instantie. Dat beroep op het recht bleek de afgelopen jaren al meerdere malen nodig en met succes.

De vier formerende partijen vonden elkaar op het vreemdelingenbeleid. Er zouden te veel buitenlanders naar Nederland komen. Dat werd ook nog flink overdreven. De Minister van Justitie en Veiligheid, nu VVD-leider schrok niet terug voor een forse leugen. Maar op andere punten moeten ze het nog eens zien te worden. Als de vier echt een rechts kabinet willen. moeten ze het met elkaar eens worden. Maar NSC en VVD begrijpen, dat een kabinet Wilders hen niet in dank zal worden afgenomen. Daarvoor heeft de PVV bij fatsoenlijke Nederlanders een te slechte naam. Steun aan een kabinet Wilders zou VVD en NSC waarschijnlijk zetelverlies opleveren. Dus komt er een extraparlementair kabinet. Dat heeft in grote lijnen het programma, dat door de vier wordt opgesteld en gaat zelf de details invullen. Als ze door een van de vier partijen gevraagd worden omdat ze de ideeën van die partij onderschrijven en ook het grote-lijnen-porgramma, dad moeten ze het ook eens worden met de collega-ministers. Dan kan er een werkbare situatie ontstaan. Als ze echter gevraagd worden op grond van hun deskundigheid, dan krijg je het risico, dat hun wetenschappelijkekennis strijdig is met  de politieke ideeën. De wetenschap heeft overtijgend aangetoond, dat te veel stikstofneerslag de natuur echt aantast. Om allerlei redenen is die natuur voor ons allen waardevol. Er leven insecten als bijen, die onze gewassen bestuiven. Te veel aan water door langdurige regen wordt er opgevangen. Stedelingen recreëren er en toeristen vindt er meer kijkgenot. Den aan de Veluwe met de vele hotels en campings. De veehouderij met de extreme stikstofuitstoot kan er vanuit de Vallei en vanuit het IJseldal veel schade veroorzaken. Dan ben ik nieuwsgierig hoe een partij als de BBB zal reageren. op een streng stikstofbeleid, dat de wet voorschrijft. Soortgelijke problemen verwacht ik ten aanzien van het klimaatbeleid. Bedrijven als ASML of de tuibouw hebben  arbeidsmigranten hard nodig. Ze worden hard getroffen als de rechtse regering het toelaten van arbeidsmigranten gaat beperken.

Al die rechtse stokpaardjes geven de oppositie van GroenLinks-PvdA of de SP of de Partij voor de Dieren volop gelgenheid om tegengas te geven. Dat wordt prijs schieten. Met al hun oppositionele optreden zullen ze waarschijnlijk weinig succes hebben. Wij in onze gemeente kenden dat vroeger met een rechtse meerderheid ook. We kwamen met prachtige voorstellen. Die werden dan verworpen, maar een tijd later op voorstel van B.& W. toch aangenomen. Men gunde de oppositie geen succesje. Overigens zijn VVD en CDA hier al weer enkele raadsperiodes in de oppositie.

Hoe gaan de burgers reageren? Weten burgers, dat de veehouderij niet mag krimpen omdat anders de winsten van de zuivelfabrieken en de exportbedrijven te veel omlaag gaan? Eigenlijk gaat het niet om de boeren., maar om het kapitaal. Weten ze dat de woningnood zo ernstig is doordat het maar niet lukt voldoende woningen te bouwen? En bij de woningbouwplanning moet je uiteraard rekening houden met immigratie. Die buitenlandse studenten brengen veel geld in het laadje van de universiteiten, maar zijn er voldoende studentenflats voor al die studenten? Weten de gewone burgers, dat ook Nederlandse studenten een periode aan een buitenlandse universiteit studeren? Weten onze kiezers, dat er niet alleen arbeidsmigranten Nederland binnen komen, maar dat ook Nederlanders elders gaan werken?  De wereld is een dorp. We zitten niet meer opgesloten in ons kleine landje. De jeugd van tegenwoordig kijkt over grenzen heen. Ze kijken niet alleen naar de Nederlandse arbeidsmarkt. Voor hen is Europa de arbeidsmarkt, waar ze een baan zoeken. En omgekeerd, de jobhunters uit de VS zijn ook in Europa op zoek naar goede mensen en dan zie je een minister plotseling een baan in Singapore accepteren. Maar ja, dom-rechts heeft dat allemaal niet in de gaten.

Er moet na de verkiezingen van 22 november 2023 een nieuwe regering komen. De rechtse meerderheid heeft de democratische plicht om zo’n regering te vormen. We zijn benieuwd of ze daartoe in staat blijken te zijn.

18^e Jaargang, Nr. 784.

WAT KUNNEN WE ER LEREN?

De werkelijkheid is veel spannender, maar je moet al aardig oud zijn wil je je nog iets van het wegvoeren van de Joden herinneren. Uit onderzoek blijkt, dat zeer velen nog nauwelijks iets weten over de Holocaust. Leerkrachten schrikken er voor terug het onderwerp in de klas te behandelen. Met Islamitische leerlingen in de klas moet je voorzichtig zijn. De Joden in Israël onderdrukken de Palestijnen, hun Islamitische broeders. De notie van een veilig tehuis voor het Joodse volk is bij velen onbekend. Men gaat er eerder van uit, dat de Joden het land van de Palestijnen hebben ingepikt. Daarom leven zij nu in die vluchtelingenkampen

In Europa was in veel landen een afkeer van de Joden, die er leefden. Ze waren soms bankier. Aan hen moest je enorm hoge bedragen aan rente betalen. Die joden waren woekeraars. Dacht men. In werkelijkheid waren het meestal keurige zakenmensen of handwerkslieden. In het godsdienstonderwijs werden Joden beschreven als die mensen, die Jezus aan het kruis hadden geslagen en Hem gemarteld hadden. Joden waren Gods moordenaars. Ook door die verhalen waren Joden niet populair.  In veel landen kwam het van tijd tot tijd tot ernstige vormen van Jodenvervolging met veel slachtoffers onder de Joden.

De tijd na de Eerste Wereldoorlog was voor de Duitsers vreselijk. Ze werden gedwongen tot herstelbetalingen vanweg de verwoestingen door de oorlog. Er was veel werkloosheid. Er heerste armoede. Hitler zag de Joden als de zondebok voor alle ellende, die zijn landgenoten toen ondervonden. Die jodenhaat nam alsmaar toe. In de Kristalnacht werden Joordse winkels verwoest. Veel Joden ontvluchtten toen Duitsland, maar elders waren ze vaak niet welkom, ook niet in Nederland. Uiteindelijk besloten de Nazi’s, dat het Jodendom vernietigd moest worden. Dat gebeurde, typisch Duits op een industriële manier. Hoe ging dat in bijvoorbeeld Auschwitz? Als zo’n trein met Joden arriveerden bij het kamo, kwamen ze door een poort. Daar stond (en staat) “Arbeit macht frei.” Dan kwam de kolonne bij wat de douches werden genoemd. Ze moetsen zich uitkleden om in een soort kelder gedoucht te worden. Maar er kwam geen water uit de sproeiers, maar gifgas. Al snel was iedereen dood. Dwangarbeiders moesten de lijken naar de verbrandingsovens brengen. Zo werden de joden uitgemoord, in totaal zes miljoen. Dat uitroeien van de Joden heet nu de Holocaust. Het kon allemaal gebeuren doordat de Nazi’s de Joden van al hun ellende de schuld gaven.

Iedereen zou zich moeten afvragen of dat vandaag aan de dag nog steeds gebeurt, dat één bepaalde groep van alles de schuld krijgt. In  mijn eigen woongemeente vormden een coalitie van CDA en VVD tientallen jaren het gemeentebestuur. Steeds moesten PvdA en later ook GroenLinks erop aandringen dat er bij nieuwe bouwplannen tenminste 30% sociale huurwoningen zouden worden gebouwd. Dat lukte nauwelijks, eigenlijk niet. Buurgemeenten mopperen, dat zij woningzoekenden uit onze gemeente op hun dak kregen. Er waren geen of te weinig woningen voor onze kinderen. In het kader van de gezinshereniging van Marokkaanse gastarbeiders van Vrumona en Houthandel Van Dam kwamen zeven gezinnen met veel kinderen naar onze gemeente. Ze kregen alle zeven een huis. Wat is nu gemakkelijker om die Marokkanen de schuld te geven van het tekort aan sociale huurwoningen in plaats van die coalitie van CDA en VVD, die er veel te weinig hadden gebouwd. De PVV heeft er een specialiteit van gemaakt om van alle problemen in Nederland “de buitenlanders” de schuld te geven. Ze roepen, dat Nederland “vol” is. Groot Londen met zo’n 9 miljoen inwoners neemt even veel ruimte is als onze provincie Utrecht. Het zijn maar kleine gedeelten waar er veel mensen bij elkaar wonen, vooral in de Randstad. Daar is immers het meeste werk.

Door corona zijn veel mensen in eigen land op vakantie geweest en zij hebben ontdekt hoe mooi ons land eigenlijk is, hoeveel natuur er is en hoe mooit sommige agrarische landschappen eigenlijk zijn. Als leraar aardrijkskunde (tot 1994) had ik de ervaring, dat veel leerlingen toen eigenlijk nooit buiten de stad kwamen. Ze kenden dat mooie Nederland eigenlijk niet.

Dat gebrek aan kennis zie je ook bij allerlei politieke zaken. Ze laten zich van alles op de mouw spelden. Daarbij wordt er ook nog stevig gelogen, zelfs door een Minister van Justitie en Veiligheid. Zij beweerde, dat als er een gezin van een statushouder was overgekomen de volwassen kinderen hun gezinnen ook lieten overkomen. Dat zou om toenduizenden immigranten per jaar gaan. In werkelijkheid bleken het er maar een paar honderd te zijn. Als Wilders-stemmers dat allemaal geloven en ook niet weten, dat hij een Poetin-vriendje is en Oekraïne niet wilde helpen, dan begrijp je, dat men het tegenwoordig over “dom-rechts” heeft.

Nu maar hopen, dat ze de weg naar het Holocaust Museum in Amsterdam weten te vinden. En er leren, dat je nooit één groep tot zondebok moet maken, één groep, die je van alle narigheid de schuld kunt geven. Het eindigde toen met de dood van zes miljoen Joodse slachtoffers in de vernietigingskampen van de Nazi’s.

18^e Jaargang, Nr. 783.

WAT ZEGT PAUS FRANCISCUS ERVAN?

Om maar met de vraag te beginnen. Paus Franciscus ziet in de gender-theorie het grootste gevaar van deze tijd. Maar waarom is niet duidelijk. Toen de Nederlandse bisschoppen voor hun ad-limina-bezoek in Rome waren heeft Kardinaal Willem Eijk de paus gevraagd er een encycliek aan te wijden. Nu vraagt de paus hem er een studie aan te wijden. Eijk is opgeleid als arts. Hij is ook medisch ethicus en moraal theoloog. Hij is na zijn priesterwijding bisschop geworden van Groningen-Leeuwarden. Nu is hij aartsbischop van Utrecht. Tsja en niet van Nijmegen, zoals stond in de pauselijke toespraak tot de leden van de Pauselijke Academie voor het Leven. Daarvan is Kardinaal Eijk lid. Hij staat bekend als zeer conservatief, maar het moet een wetenschappelijke studue worden en dat vraagt een zekere objectiviteit.

Waarom toont de Paus zich zo bezorgd? De gender-theorie beweert, dat er geen wezenlijke verschillen zijn tussen man en vrouw. Ze zijn in wezen gelijk. Alleen lichamelijk verschillen ze. Als een man vindt, dat hij maar beter in een vrouwenlichaam verder kan leven, dan kan hij zich laten ombouwen, zoals een vrouw zich tot man kan laten ombouwen. De paus heeft de indruk dat velen zich te gemakkelijk laten ombouwen. Een vrouw, die man wordt, kan geen kinderen meer krijgen. Een man, die vrouw wordt kan geen kinderen baren. Als dit erg vaak gebeurt, worden er merkbaar minder kinderen geboren. De paus heeft al meerdere keen zijn ongerustheid uitgesproken over het lage geboortecijfer in Italië, Dat geeft tekorten op de arbeidsmarkt waardoor er meer arbeidsmigranten nodig zijn.

In Nederland is dat ook het geva. De Nederlandse vrouw krijgt gemiddeld 1,6 of 1,7 kinderen. Een constante bevolking vraagt 2,1 kinderen gemiddeld per vrouw. Sommige mensen denken, dat veel arbeidsmigranten niet tijdelijk komen, maar zich definitief vestigen. Daar zijn ze vaak tegen.

Terug naar de gendertheorie. Zijn er ook mensen, die een heel goede reden hebben om van geslacht te veranderen? Ik wil u een persoonlijke ervaring vertellen. In 1994 kon ik gebruik maken van de DOP-regeling en had ik veertig pensioenjaren. Ik ging zestig jaar jong met vervroegd pensioen dus zocht ik nuttig tijdverdrijf. Ik was al betrokken bij de redactie van het blad van de H. Nicolaasparochie in Odijk. Ik probeerde van dat blad een opiniërend blad te maken. Als mensen een artikel lazen werden ze als het ware uitgenodigd zelf een mening te vormen. Zo had ik ook les gegeven. Bekenden zeiden soms: “Je had weer een goed stukkie.” In het dorp genoot ik een zekere bekendheid.

Op een dag vroeg een echtpaar mij bij hen op bezoek te komen. Ze waren goed katholiek en hij had een kunstwerk in de kerk gerestaureerd.  Toen ik bij hen op bezoek was kwam een zeer onverwacht verhaal. Hij vertelde, dat hij als kind het leuk vond om meisjeskleding aan te trekken. Hij speelde met poppen. Hij was volgens eigen zeggen geen echte jongen. De man en vrouw hielden veel van elkaar. In hun huwelijk waren ook kinderen geboren. Het was een harmonieus gezin. De man voelde zich echter vrouw. Hij wilde graag vrouw zijn. Eigenlijk had hij daar zijn hele leven naar verlangd. Hij dacht, dat hij als vrouw in een vrouwenlichaam pas echt kon zijn wie hij voelde dat hij was. Samen met zijn vrouw waren ze er serieus oven gaan denken, dat hij zich zou laten ombouwen. Maar mocht je dat als katholiek? Wat vindt u daar nu van? Ik gunde de man de vervulling van zijn levenlange wens. Maar ik had op dit terrein geen enkele deskundigheid. Wat zou een moraaltheoloog erover zeggen? Ik beloofde iemand te vragen hen te begeleiden. Iemand met verstand van zaken. Zo geschiedde. Het hele proces verliep succesvol. Het echtpaar bleef gewoond samen wonen. De kinderen stemden uiteindelijk in met deze gang van zaken. De man leefde nog een aantal jaren en ze verzekerden mij dat hij/zij intens gelukkig was. Nu kon hij/zij eindelijk zijn wie zij was. Wie er in het dorp van wist en zijn familie was blij en gelukkig met “haar”.

Ik vermoed, dat Petrus haar bij de Hemelpoort van harte welkom heeft geheten.

18^e Jaargang, Nr. 782.

GAAN ER VEEL WAARDEN VERLOREN?

Je hebt van die dagen, dat een bepaald onderwerp steeds weer opnieuw opduikt. Dat had ik vandaag met “waarden”. Het zijn opvattingen, die ons gedrag bepalen. Aan waarden worden normen ontleend. Dat zijn geboden of verboden. Volgens mijn waarden mag een bepaald gedrag niet of wordt een bepaald gedrag juist voorgeschreven.  Veel vormen van gedrag leiden tot een “ruimtelijke neerslag”. Dat wil zeggen, dat het invloed heeft op wat we rondom ons zien. Als een bevolking bos erg waardevol vindt, is er een grote kans, dat je in het landschap bossen aantreft. Daarom moet je als geograaf ook rekening houden met de waarden, die bij een bevolking leven, wil je de inrichting van het landschap verklaren. Dit ter inleiding.

Vanmorgen beluisterde ik het Tv-programma “Geloofsgesprek”. Het was de laatste keer, dat Leo Fijen met iemand over zijn of haar geloof sprak. Voortaan nemen anderen het van Leo over. Hij sprak met de emeritus bisschop van Roermond. Die was namens de Nederlandse bisschoppen indertijd verantwoordelijk voor de contacten met de media. Volgens die bisschop dreigde allerlei christelijke waarden verloren te gaan. Mensen weten zich niet meer als goede christenen te gedragen. Zo kwamen ze op het idee voor het programma. Voor mij waren die gesprekken vaak heel interessant en inspirerend. Je moet iets voor de mensen om je heen over hebben. Dat is zo’n opvatting. Gelukkig is dat nog vaak het geval. Die mensen om je heen noemen we onze naasten. Maar ook buitenlanders op de vlucht voor een wrede dictator komen Nederland binnen en ook zij zijn onze naasten. Dat besef dreigt bij velen te verdwijnen. Als christen, maar ook als islamiet of als humanist of als boeddhist of als jood hoor je iets voor je naasten over te hebben. Steeds meer Nederlanders delen deze waarde niet meer Want een kwart van de kiezers stemde op een partij, die zegt een hekel te hebben aan buitenlanders, aan onze naasten. Dat is voor mij een teken, dat christelijke waarden verloren gaan.

Wat nu komt is niet zo’n prettig Bijbelverhaal. God sprak tot Abraham. Neem je zoon Izaäk mee naar de berg Moria en offer je zoon. Toen het zover was en Abraham zijn mes pakte verscheen er een geitje en een stem sprak.1 Je hebt gehoorzaamd, maar neem nu het geitje als offerdier. Toen beloofde God, dat Abraham veel nakomelingen zou krijgen en dat er een groot volk zou ontstaan, dat zou heersen over de aarde.

In het licht van de huidige Gaza-oorlog schrok ik. Zou Gods belofte nog steeds gelden? Ik sprak er met de voorganger over. Ik zei, dat ik zo bang was, dat het gedrag van veel Israëliërs bepaald wordt door zulke Bijbelteksten en dat het neerkijken op Palestijnen zo verklaard kan worden. Maar ook gelovige christenen worden er door beïnvloed. Waardoor is de vrome Katholiek Joe Biden, de Amerikaanse president, zo fanatiek pro-Israël? Ook ik ben wel pro-Israël, maar ik blijf ook kritisch. Je moet je vrienden op hun fouten wijzen, vind ik.`

18^e Jaargang, Nr. 781.

BLIJFT GELUKKIG VOORLOPIG BESTAAN

Ik heb twee keer acht stel zonnepanelen. De oudste panelen stammen nog uit de vorige eeuw en leveren ondanks de gunstiger ligging ten opzichte van het zuiden maar ongeveer drie tiende van wat de nieuwere zonnepanelen produceren. Maar samen leveren ze toch zoveel elektriciteit, dat mijn energierekening wat betreft elektriciteit erg laag is. Bedenk daarbij, dat wij als pensionado’s  niet vaak afwezig zijn, ook niet meer voor vergaderingen in de avond. Hartje zomer is de opbrengst per etmaal wel twintig kWh. Vandaag was het maar 0,8 kWh.

Als we dan de vaatwasser of de wasmachine laten draaien werken die vrijwel geheel op zonnestroom. Eigenlijk altijd, want ik heb bij Eneco een abonnement op Hollandse stroom van zon en wind. Maar we laten niet elke dag die stroomverslinders draaien. Dan kunnen we de niet zelf verbruikte zonnestroom terugleveren aan het net. De vergoeding daarvoor heet salderen. Die terug aan het net geleverde stroom wordt weg gestreept tegen de stroom, die we ’s avonds gebruiken. Daarmee verdienen eigenaars van zonnepanelen dus flink wat geld. Over die zelf geproduceerde stroom wordt geen belasting geheven. Dat komt overeen met de groenten en snijbloemen, die we in onze moestuin telen.

Het probleem is, dat de energieleveranciers kosten hebben vanwege die zonnestroom. Ze moeten de aan het net geleverde stroom nauwkeurig meten, administreren en verrekenen met hun klanten. Die kosten verrekenen ze door de prijs van de stroom wat hoger te maken. Zo betalen mensen zonder zonnepanelen mee aan de kosten van de aan het net geleverde stroom van zonnepanelen. Daarom roepen ze alsmaar, dat die salderingsregeling moet worden afgeschaft. Daar zit iets in. De kosten zouden voor rekening van de bezitters van zonnepanelen en ook wel van de energieondernemingen moeten komen. Niet iedereen kan zonnepanelen aanschaffen. Ze wonen in een flat of in en huis , dat geen geschikt dak heeft of ze kunnen het financieel niet aan. Dan is het niet eerlijk, dat ze voor hun elektriciteit een wat hogere prijs moeten betalen.

Anderzijds is het helemaal afschaffen van de salderingsregeling ook niet eerlijk. Dan krijgen de energiemaatschappijen gratis stroom, die ze aan hun klanten kunnen leveren.

Die salderingsregeling is er niet voor niets. Op al die daken met zonnepanelen wordt veel elektriciteit geproduceerd. Zo is er minder gas of zelfs steenkool nodig om de elektriciteitscentrales te laten draaien. Er wordt minder koolzuurgas geproduceerd en het broeikaseffect van al die CO₂ wordt wat minder. De opwarming van het klimaat wordt door al die zonnepanelen tegen gegaan. Door die opwarming smelt veel ijs. Daardoor stijgt de zeespiegel en voor ons land is dat heel belangrijk, want een groot deel ligt al onder of maar net boven de zeespiegel. Soms ben ik bang, dat onze kleinkinderen straks niet meer in de stad Utrecht kunnen wonen. Worden ze straks klimaatvluchtelingen? De mensen, die nu leven of in de jaren na 1850 geleefd hebben zijn mede verantwoordelijk voor de stijging van het broeikaseffect van de atmosfeer en het warmer worden van het wereldklimaat.

17^e Jssrgang. Nr. 790.

HOE GAAT PITER OMTZIGT VERDER?

Zonder de twintig Kamerzetels van Nieuw Sociaal Contract (NSC) is een rechts kabinet niet mogelijk. Toch beweren onderzoekers van de publieke opinie, dat een meerderheid van de NSC-kiezers dat wil. Maar de wat beter geïnformeerde NSC-fractie in de Tweede Kamer voelt er weinig voor met de PVV in een kabinet te gaan zitten. Volgens de NSC-statuten mag de Tweede Kamerfractie daarover beslissen. Maar ja, de PVV wist een kwart van de kiezers aan zich te binden en werd zo de grootste partij. Dan wordt het moeilijk de huidige PVV buiten te sluiten. Toch zijn daar veel redenen voor.

De PVV is geen echte politieke partij. Behalve Geert Wilders kent de partij geen leden. Een verkiezingsprogramma en een kieslijst wordt niet vastgesteld door een ledencongres. Er is geen ledencongres, want er zijn geen leden. Geert bepaalt in zijn eentje het partijprogramma en de kieslijst. Als ik bij de PVV zou horen, zou ik dat volkomen onacceptabel vinden.  Een kamerlid is wettelijk vrij om zelf zijn stem te bepalen. Weliswaar kennen de fracties de zogenaamde fractiediscipline, maar als er een goede reden voor is, mag een kamerlid daarvan afwijken.

Ik zou het zeer kwalijk vinden als Geert Wilders inderdaad minister-president wordt. Dan krijgt hij zitting in de Europese Raad, de vergadering van regeringsleiders van de lidstaten. Die neemt uiteindelijk de besluiten over wetsvoorstellen en andere belangrijke zaken, zoals bijvoorbeeld de steun aan Oekraïne. Wilders schijnt een vriendje van Poetin te zijn. Hoe staat hij dan tegenover hulp aan Oekraïne? Als Minister-President krijg je ook de beschikking over allerlei geheime NAVO-informatie. Is dat in het geval Wilders wel vertrouwd? De EU heeft ook besluiten genomen over de beveiliging van de buitengrenzen. Dat is een kolfje naar zijn hand voor Geert. Zijn houding tegenover buitenlanders, die naar Nederland komen is zeer afwijzend. Daarin toont hij zich zeer on-Nederlands. Ons land kent een eeuwenlange traditie van toevluchtsoord te zijn voor hen, die om hun geloof werden vervolgd. Godsdienstvrijheid is in onze Grondwet opgenomen. Ook al zou Wilders al zijn anti-Islamitische ideeën opgeven, dan vertrouw ik hem voor geen cent.

Voldoende redenen voor het NSC om liever niet samen met Wilders regeringsverantwoordelijkheid te dragen. Hij gaf als reden om niet meer bij de gesprekken te komen, dat stukken over mogelijke financiële tegenvallers bij alle ministeries zo laat ter beschikking kwamen. Daarover wordt nogal laconiek gedaan. Mogelijk terecht. De werkelijke redenen zijn allerlei bezwaren tegen de PVV, maar dat zegt hij liever niet over een partij, die een kwart van de kiezers achter zich kreeg.

Toen ik las over een flink deel van alle Nederlandse gemeenten, die nog geen asielzoekers hebben opgevangen, vroeg ik mij af, waar die afkeer van buitenlanders toch vandaan komt. En ik dacht weer aan de NSB met de afkeer tegen Joden, die uiteindelijk in Duitsland tot de Holocaust leidde. Toen waren het de Joden. Nu zijn het de Islamieten. De deugd van naastenliefde is bij velen uit het pakket van Nederlandse waarden verdwenen , zo lijkt het. Het stemt mij niet tot vreugde. Ik ben ongerust over de toekomst van ons land.

17^e Jaargang, Nr.789.

EN HET GEBOORTECIJFER

In 1946 was er na de blijdschap over de bevrijding een forse geboorte piek en in de jaren daarna tot in de zestiger jaren bleef het geboortecijfer hoger dan in de jaren dertig. Die mensen zijn nu tussen de 57 en 77 jaar oud. Tussen 1971 en 1975 daalde het geboortecijfer in Nederland spectaculair. Er werden per jaar zo’n honderd duizend minder kinderen geboren.  Dat lage geboortecijfer is er nog steeds.

Neem aan, we hebben 10 paren. Dat zijn 20 mannen en vrouwen. Willen die zorgen voor voldoende opvolging, dan moeten ze samen 21 kinderen krijgen. Die ene baby meer is omdat er toch vaak een zuigeling jong sterft. Maar die tien koppels krijgen maar zestien of zeventien kinderen. Dat levert na zo’n twintig tot vijfentwintig jaar te weinig vervangende arbeidskrachten op.

Doordat er in Nederland al jaren te weinig baby’s geboren worden, moeten de bedrijven werknemers uit het buitenland aantrekken. Dat geldt voor tuinbouwbedrijven en voor fruittelers. De ervaren Nederlandse fruitplukkers zijn inmiddels te oud geworden. Het geldt ook voor de slachterijen. Voor de opslag van goederen en het vervoer worden ook vaak buitenlanders ingeschakeld.

Dat maakt het logisch, dat de vier partijen, die nu de mogelijkheid van de formatie van een rechts kabinet  bespreken het over dit onderwerp niet eens kunnen worden. De BBB wil arbeidsmigranten toelaten, want de landbouw vraagt erom en ook de VVD wil het bedrijfsleven graag draaiende houden ook al zijn daarvoor arbeidsmigranten nodig. PVV en NSC vinden, dat er juist minder arbeidsmigranten moeten komen.

Binnen die grote groep arbeidsmigranten bestaan nog enorme verschillen. Als ze willen werken in de fruitteelt, de tuinbouw in het Westland of de slachterijen moeten ze minstens geoefend zijn. Er is ook veel ongeschoold werk voor arbeidsmigranten. Maar dan hoor je plotseling de president van ASML in Veldhoven protesteren tegen de roep om minder arbeidsmigranten toe te laten. Bij ASML bestaat het personeel voor 40% uit buitenlanders, veelal kennismigranten. Zulke hoogwaardige bedrijven zijn er meer in Nederland. Denk ook aan de ziekenhuizen en de universiteiten en daarmee verbonden bedrijven en instellingen. Door de Brexit moest een EU geneesmiddelen bureau van Engeland verhuizen naar Amsterdam. Zo zijn er meer internationale instellingen met veel buitenlandse werknemers in Nederland gevestigd. Denk aan het Internationaal Gerechtshof en het Internationaal Strafhof in Den Haag. Eigenlijk zijn die rechters ook arbeidsmigranten.

Zouden er nog mensen zijn, die bij buitenlanders denken ”Die lui pikken onze baantjes in.” Ik vrees van wel. Veel mensen zijn bang, dat die lui die tijdelijk, bijvoorbeeld voor de oogst naar Nederland komen hier blijven, zich hier vestigen en het tekort aan woningen opdrijven.  Al die buitenlanders, ook asielzoekers doen een beroep op woonruimte. Het is een kwestie van politiek fatsoen, dat je bij de planning van de woningbouw ook met die vraag naar woonruimte rekening houdt. Gemeenten, die juist geen buitenlanders willen en daarom weinig bouwen, krijgen te maken met de spreidingswet. Nu moeten ze wel.

Nederland heeft een eeuwenlange geschiedenis als toevluchtsoord voor mensen die vanwege religie of politiek niet langer in hun thuisland kunnen blijven. Er kwamen Portugese Joden naar Nederland, Franse en Belgische protestanten, Duitse Lutheranen en zij verrijkten wetenschap en economie met hun kennis. Bedenk daarbij wel, dat de nationale grenzen vroeger van veel minder betekenis waren. Ik vermoed, dat heel wat kiezers op die vier rechtse partijen, die zo moeilijk doen en deden over migratie een of meer voorouders uit het buitenland hebben. Anders waren zij er niet geweest.

17^e Jaargang, Nr. 790.

WIE IS DE BOOSDOENER?

Vandaag herdenken we de Holocaust. Zes miljoen Joden werden in concentratiekampen als Auschwitz’ vermoord. Ze werden eerst vergast en hun lijken werden verbrand. Dagelijks rookten de schoorstenen. Mijn buren in Arnhem waren Joods. Op een dag waren ze weg. Het huis was leeg. Ze kwamen niet terug. Ik bezocht het herdenkingscentrum bij Kamp Westerbork in Drenthe. Daar hebben ze een register van alle 102.000 uit Nederland weggevoerde Joden. Jad Vashem is het Herdenkingscentrum bij Jeruzalem. Daar wordt een beeld gegeven van de Tweede Wereldoorlog en daarbij van de Holocaust. Ze hebben een register van alle zes miljoen vermoorde Joden. De Nazis waren zeer accurate boekhouders. Ook daar vond ik de naam Kruijer van onze joodse buren. Ik was diep onder de indruk.

Al voor de Tweede Wereldoorlog vestigden zich Joden in het Britse protectoraat Palestina. Ze kochten er grond en begonnen agrarische bedrijven op hoog niveau. Na de oorlog nam de vestiging van Joden enorm toe. Vaak was het illegaal. Toen de Britten uit Palestina weg gingen, riep men de onafhankelijke Joodse Staat Israël uit. Er werd hard gevochten. Veel Palestijnen gingen op de vlucht en werden opgevangen in kampen in de buurlanden. De Arabische staten hebben die gevluchte Palestijnen altijd in hun kampen laten zitten. Zo bleef het probleem willens en wetens bestaan.

Keer op keer werd Israël aangevallen. Elke keer hadden de aanvallers geen succes. Uiteindelijk kwam heel Palestina onder controle van Israël. In kleine gebieden kregen de Palestijnen zelfbestuur. Toen wij Jericho en een klooster hoog in de bergen bezochten mocht onze Israëlische gids niet mee. We kregen een Palestijn in de bus.

Een groot probleem zijn de nederzettingen, die Joodse kolonisten met veel geweld in de Palestijnse gebieden vestigen. Het land van de Palestijnen wordt geconfisceerd. De huidige Israëlische regering verzet zich er niet tegen. Er wordt beweerd dat zeer fanatieke Israëliërs eigenlijk de Palestijnen geheel willen verdrijven en Israël zo te vergroten tot geheel Palistina. De Palestijnen voelen zich in hun verzet daartegen veel te weinig gesteund door de wereld.

Die geringe aandacht voor het Palestijnse probleem was de eigenlijke reden voor die verschrikkelijke overval van 7 oktober 2023 vanuit Gaza. Hamas wist heel goed hoe hard de reactie van Israël zou zijn. Ze wisten, dat de burgers in Gaza vreselijk zouden lijden. Dat moesten ze er maar voor over hebben. Intussen vecht Hamas keihard door. Ik acht het onwaarschijnlijk dat Israël er in slaagt Hamas te vernietigen. Voor elke gedode Hamasterrorist staan er twee nieuwe strijders klaar. Zo gaat dat.

Hamas heeft er voor gekozen zich fors voor te bereiden op een oorlog met Israël. Wapens, munitie, raketten, drones en een enorm tunnelstelsel. Dat heeft hen veel geld en energie gekost. Intussen bleef de bevolking grotendeels afhankelijk van hulp van buiten en met name van de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties. Het probleem blijft bestaan.

Hamas had ook een andere keus kunnen maken. Ze hadden de economie van het land kunnen opbouwen om zo de bevolking inclusief de vluchtelingen tot welvaart te brengen. Maar dat wil Hamas juist niet. Ze willen dat het Palestijnse probleem blijft bestaan. Ze willen haat tegen Israël. Ze willen niet in vrede samen leven. Zuid-Afrika had er beter aan gedaan Hamas aan te klagen wegens slecht bestuur en wegens het aanzetten tot haat tegen het Joodse volk. Ik ben benieuwd tot welke conclusie het Internationaal Gerechtshof uiteindelijk zal komen.

17^e Jaargang, Nr.789

WAARDOOR AL DIE VERSCHILLEN?

Er zijn flink wat gemeenten die nog nauwelijks of helemaal niet vluchtelingen hebben gehuisvest. Dat kan zijn doordat er geen mogelijkheden zijn om mensen te herbergen, maar vaak zijn er ook andere redenen. Men is bevreesd voor die vreemde mensen en men is bang, dat er narigheid van komt. Winkeldiefstallen, woninginbraken of aanrandingen. Hier in Odijk was er een mevrouw, die beweerde, dat zij ’s avonds haar hondje niet meer zou durven uitlaten. Die huisvesting voor enkele statushouders komt er overigens wel. Ik dacht toen: Die mevrouw moet maar vrijwilligster worden bij Vluchtelingenwerk. Dan is ze vlug van haar angst af..

Bij het Tv-journaal kwam naar voren, dat juist de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Noord-Brabant een veel kleiner aandeel in de opvang van vluchtelingen hebben, dan ze op grond van de regels zouden moeten hebben. Toen bedacht ik, dat juist in deze drie provincies de economie sterk groeit. Meer werkgelegenheid betekent tegelijk ook meer woningen nodig. Dan is de opvang van buitenlanders een extra lastige opgave. Denk aan ASML in Veldhoven met plotseling zo’n drieduizend monteurs meer nodig. Denk aan de windmolens op de Noordzee vanuit Rotterdam of aan het EU-bureau voor geneesmiddelen, dat in verband met de Brexit vanuit Engeland naar Amsterdam kwam.

Maar is dat waar? In het Science Park bij de Universiteit Utrecht komt werkgelegenheid voor 15.000 mensen. Maar in de stad Utrecht en de randgemeenten wordt volop gebouwd en Utrecht huisvest voldoende statushouders. Maar in Utrecht is GroenLinks-PvdA de grootste partij en niet de PVV of de VVD en dus wordt er gewoon hard gewerkt aan de opvang van vluchtelingen.

Ik moest er vanmorgen bij een oecumenische viering aan denken. Het Lucas- Evangelie vertelde het verhaal van de Barmhartige Samaritaan. Een man was op reis van Jeruzalem naar Jericho. Bij onze reis naar Israël leerden we dat gebied kennen: onherbergzame halfwoestijn met hier en daar een struik een afwisseling van heuvels en dalen. Daar werd die man door rovers overvallen. Lelijk toegetakeld lag hij daar langs de weg. Een priester kwam voorbij, maar hij liep met een boog om het slachtoffer heen. Zo ook een leviet, een tempeldienaar. Toen kwam er een Samaritaan. Hij waste de wonden met olie en verbond ze. Hij zette de man op zijn ezel en ging met hem naar een herberg daar langs die weg. Hij gaf de herbergier geld om voor de gewonde man te zorgen. Toen vroeg Jezus aan de Schriftgeleerde: Wie was nu de naaste van de gewonde man. Het antwoord was: Hij die hem barmhartigheid verleende. Dat was heel bijzonder, want Samaritanen waren niet geliefd bij de Joden. Zo leerde Jezus die Schriftgeleerde en ons, dat ook vreemdelingen, die op ons pad komen onze naasten zijn. Het is zo jammer, dat zoveel Nederlanders hun Christelijke wortels zijn verloren en die les van Jezus van Nazareth niet meer kennen.

Overigens is daar op die plaats nog steeds een herberg, nu met de naam De Barmhartige Samaritaan. Nu maar hopen, dat we spoedig weer het Heilige Land kunnen bezoeken. Die Israëliërs en Gazanen zijn elkaars naasten. Mogen ze dat echt gaan beseffen.

17^e Jaargang, Nr. 788.

HOUDEN WE HET VOL?

Het zal zo’n vijftien jaar geleden zijn, dat een goed ingevoerde parochiaan tegen me zei: “Over vijf jaar is het hier afgelopen.” Maar inmiddels draaien we nog steeds door. Veel vrijwilligers zijn overleden of wegens hoge leeftijd gestopt. Maar er zijn opvolgers gekomen. Er zijn nog steeds een aantal lekenvoorgangers. Er zijn twee koren, het Dames- en Herenkoor Vox Odicensis en het koor Multiple Voice met iets jongere mensen. Er zijn een aantal kosters en we worden tegenwoordig bij het binnen komen welkom geheten. Maar we maken ons wel bezorgd, want we zien weinig jongeren in onze vieringen. Dat komt ook doordat veel jongeren elders een opleiding volgen of al elders een baan hebben. Maar er vestigen zich ook veel jonge mensen in het dorp en in de uitbreiding Odijk West. Daarvan zien we maar weinig nieuwe ingezetenen tijdens de vieringen. Binnenkort gaan we ons daar samen over bezinnen. Dit stuk is bedoeld als een soort inleiding op die discussies.

Veel mensen lijden onder een geloofscrisis. Ze geloven niet in het bestaan van een God. Ze denken, dat er wel iets moet zijn. Het heelal en de wereld om ons heen kan er toch niet zo maar gekomen zijn. Er moet toch een oorzaak van ons bestaan zijn. Er moet toch “iets” zijn. Maar geloven in een persoonlijke God is weer heel iets anders. We geloven in een God, die voor ons zorgt, ons leidt en behoedt. Maar hoe moeten we ons God dan voorstellen? Dat is nu juist een probleem, want je een voorstelling maken van God is onmogelijk. Eigenlijk mag het niet. Als we het zouden kunnen, zouden we aan God gelijk gezien kunnen worden. We kunnen Gods werk alleen maar ervaren en dan moeten we ook nog geloven, dat het het werk van God is.

Toch komt het tamelijk vaak voor, dat mensen een “Godservaring” hebben. Midden in de natuur ervaren ze de schoonheid van de Schepping en zijn plotsklaps intens gelukkig.  Dat komt echt voor. Aan de Radboud Universiteit is een apart instituut, dat zich met Godservaringen bezig houdt en ze hebben het behoorlijk druk. Maar ja, al die twijfelaars zijn daarvan meestal niet op de hoogte. Het interesseert hen ook niet.

Vooral onder ouderen met herinneringen aan vroeger is er een grote weerstand tegen al die geboden en verboden van de Kerk. Mensen willen vrij zijn. Ze willen hun eigen weg door het leven bepalen, niet gedwongen worden. Vrijheid is hun ideaal. Zelfs politieke partijen hebben het woord vrijheid in hun naam. Maar ja, dat geeft wel problemen. Vooral mensen, die erg rijk zijn willen niets van die rijkdom afstaan. Van het lot van de armen in onze samenleving trekken ze zich niets aan. Naastenliefde en rechtvaardigheid behoren niet tot hun idealen. Of als mensen hun land ontvlucht zijn, omdat er mensen gemarteld worden als ze tegen het autocratische bewind zijn en als ze in Nederland een veilig heenkomen zoeken, dan zijn ze niet bereid om te zorgen voor voldoende huisvesting. Al die vluchtelingen zijn bepaald niet eerlijk over alle gemeenten verdeeld.  Ze roepen dan dat ze geen Islamieten naar Nederland willen halen, maar de deugd van gastvrijheid is hen zeer kennelijk volkomen vreemd. Tsja, maar Jezus van Nazareth heeft ons juist geleerd gastvrij te zijn en rechtvaardig en eerlijk.

Die Kerk is allesbehalve volmaakt. We denken dan onmiddellijk aan het kindermisbruik door priesters of kloosterlingen. Dat heeft lang kunnen bestaan doordat velen eenvoudige gelovigen zich niet konden voorstellen, dat zo’n heilige pastoor of frater of zuster, zich daaraan schuldig zou kunnen maken. Nu wordt er stevig en consequent tegen opgetreden. Wie kent niet de verhalen over pastores, die er een gelukzalig leventje op na hielden met heerlijke diners en veel wijn. En waarom mogen Rooms-katholieke priesters niet huwen, terwijl dit bij Anglicanen, Lutheranen, Oud Katholieken allemaal heel gewoon is?

Je ziet nu, dat er veel mensen zijn, die al die misstanden als argument gebruiken om de Kerk te verlaten. Zelf vind ik, dat het juist een reden moet zijn om in die Kerk keihard te werken aan het wegwerken van die misstanden. De boodschap aan die kerkverlaters en geloofstwijfelaars moet nu juist zijn, dat we ze nodig hebben om tot een betere Kerk te komen, waar mensen voor elkaar zorgen, zich het lot aantrekken van eenzamen en zieken en gehandicapten en armen. Dat gebeurt in onze geloofsgemeenschap ook volop, maar dat is bij velen volkomen onbekend. Dus we moeten deze boodschap ook aan iedereen luidkeels verkondigen. We moeten bij velen hun ongeloof proberen weg te nemen.

Gaan we het daarmee redden? Ik weet het niet. Ik weet wel, dat die mensen, die in 1946 begonnen met het sparen voor een eigen kerk en dat volhielden tot 1964 toen de kerk er echt kwam geen last hadden van twijfel Ze hielden vol. Ze zijn een voorbeeld voor ons. Vandaag en morgen en overmorgen.

17^e Jaargang, Nr. 787.