John Ch.M. Jorna

Is Wijnand Duyvendak opeens geen integer kamerlid meer? 

GroenLinks Tweede Kamerlid Wijnand Duyvendak heeft nogal wat commotie veroorzaakt met zijn bekendmaking, dat hij dertig jaar geleden betrokken was bij een inbraak in het Ministerie van Economische Zaken. Rechtse partijen smullen bij dit buitenkansje. Een kamerlid maakt wetten en dus hoort hij zich aan die wetten te houden. En dan nog wel een inbraak en ook nog in een ministerie. Wat zou het opwindend zijn als alle kamerleden nu eens hun grote en kleine wetsovertredingen zouden opbiechten. Dat zou wekenlang de dagbladen kunnen vullen. Wie zonder zonde is werpe de eerste steen. 

Waar ging het eigenlijk om? Het ministerie werkte in het geheim aan plannen voor kerncentrales, waar een democratisch gekozen meerderheid tegen was. Dat wist van Aardenne, de toenmalige minister. Geen wonder, dat hij in de problemen kwam, toen door het openbaar maken van de gestolen geheime stukken zijn stiekeme plannen bekend werden. De minister zat dus helemaal fout. Een onwettig middel werd gebruikt om de onjuiste handelwijze van de minister aan de kaak te stellen. Maar was er toen al een wettelijk middel zoals de huidige Wet Openbaarheid Bestuur? Daarvan maken actiegroepen nu veelvuldig gebruik van. 

De sfeer was toen geheel anders. Het leek of er een soort oorlog aan de gang was tegen een anoniem verbond van de industrie, de energieondernemingen, de politiek en de technische wetenschappers en misschien ook nog bepaalde militairen, die vorstander waren van kernwapens. Zoiets als het Militair Industrieel Complex, zoals het door polemologen genoemd werd. Tegen die anonieme macht moest gestreden worden. Het werd een beetje geromantiseerd. Zo werd het vergelijkbaar met het werk van de ondergrondse tijdens de Tweede Wereldoorlog. Die handelden ook voortdurend in strijd met de toenmalige wetten. Ze worden nu als helden gezien. Ik kan mij dus best voorstellen, dat Wijnand nog steeds een beetje trots is op het resultaat van dat onwettig handelen. 

De atoomlobby is opnieuw actief en nog steeds gelden dezelfde bezwaren. Er zijn nog geen intrinsiek veilige kernreactoren. Het afvalprobleem is niet structureel opgelost. De winning van uraniumerts brengt nog steeds risico’s met zich mee voor de mijnwerkers en het mijnafval is nog steeds een probleem voor de omwonenden en de hoeveelheid uranium in de wereld is nog steeds beperkt. Al deze problemen het hoofd bieden maakt kernenergie erg kostbaar. Maar de discussie wordt nu wel meer in de openbaarheid gevoerd en er zijn meer juridische instrumenten om de strijd te voeren dan dertig jaar geleden. De inzichten zijn nu meer gemeengoed geworden. Men heeft geleerd naar elkaar te luisteren. De techniek heeft inmiddels zoveel schade veroorzaakt, dat beleidsmakers voorzichtiger worden. Een echt structurele oplossing lijkt nog niet in zicht. We nemen ons internationaal veel voor, maar van alle plannen komt weinig terecht. 

Misschien dat het daarom erg goed is, dat dit boek verschijnt. Misschien stemt het tot nadenken. Beleidsmakers realiseren zich, dat ze zo integer moeten opereren, dat zij geen onwettige praktijken uitlokken. Overigens zal men dan eerder proberen in de computers in te breken. 

Wat mij vooral verbaast is, dat die inbraak dertig jaar geleden zo gemakkelijk was en dat de betreffende documenten ook zo gemakkelijk gevonden werden. Voorlopig genoeg onthullingen van Wijnand Duyvendak.

Nieuwtjes over A12 SALTO 

Na de publicaties in het Bunniks Nieuws, met name over het Mereveldseweg tracé, schreef ik een persoonlijke brief aan wethouder Jan van Geest. Ik vond het onaangenaam, dat het leek, dat aan mijn ideeën geen enkele aandacht werd geschonken door het gemeentebestuur. Ik kreeg immers geen enkele reactie, ook niet op de door mij ingezonden zienswijzen. Daarop nodigde de wethouder mij uit voor een gesprek.

De wethouder begon mij uit te leggen wat de strategie is van het college. Men wil een tracé, dat zo weinig mogelijk het landschap aantast en men wil er voor de eigen gemeente zoveel mogelijk uitslepen. Daarbij gaat het om de Bunnikse verkeersproblemen. Het vele doorgaande verkeer op de Julianalaan in Bunnik en het vele sluipverkeer in het buitengebied en de drukte op de N410 tussen Houten en Odijk. De wethouder meent, dat het Rijsbruggerweg tracé onafwendbaar is. Hij heeft de stellige indruk, dat de partners serieus bereid zijn mee te werken aan de oplossing van de Bunnikse problemen en zeker ook de voorzitter van de Stuurgroep, de Utrechtse wethouder de Weger.Op beide problemen wordt nu gestudeerd. Hij laat dat liever over aan deskundigen van buiten al kent hij de ideeën, die in Bunnik leven.

Ik informeerde naar de kruising met de Achterdijk. In de officiële stukken is een viaduct getekend in de Achterdijk over de nieuwe weg en alle berekeningen over de te verwachten verkeersstromen gaan uit van zo’n viaduct. Het college vindt, dat een dergelijk viaduct met opritten te veel zou detoneren en kiest voor een fietstunnel en een kruising voor landbouwverkeer. Het college wil niet dat Fort Vechten wordt ontsloten vanaf de nieuwe weg via de Achterdijk noch via een nieuwe weg parallel aan de A12. Zo zou een nieuwe sluiproute worden geschapen. De Achterdijk wordt dus voor automobilisten geknipt. Werkhovenaren kunnen straks niet meer via de Achterdijk naar Utrecht.

Ik legde de wethouder uit, dat het geplande tracé zeer onnatuurlijk ligt, namelijk op de bodem van de vroegere rivier in plaats van op de hogere oeverwal. De schade aan de aardkundige waarden is dus maximaal en ik overhandigde hem het manifest ter bescherming van aardkundige waarden, dat enkele jaren geleden door een groot aantal wetenschappelijke, landschapsbeschermende en toeristisch organisaties is uitgebracht. Ik wijs hem er op, dat dit ook gebruikt kan worden bij de besprekingen rond het bestemmingsplan buitengebied. Aardkundige waarden verdienen daarin bescherming en dat is nodig, zo is meerdere malen gebleken.

Samen bekijken we de Mereveldoplossing op de kaart. Ik merk, dat de wethouder het model nog niet echt bekeken heeft. Uiteindelijk geeft hij toe, dat het verkeerskundig kan en waarschijnlijk minder problemen op de A12 zal veroorzaken. De lus om de A12 op te draaien vraagt veel ruimte. Die is er, maar is er dan genoeg vervangende ruimte? Ik denk van wel, maar het moet worden nagegaan. Is het niet veel duurder? Ik denk van niet, want bij Bunnik komt een zeer gecompliceerd viaduct en hier zijn twee kleine viaductjes nodig. Het viaduct over het spoor zal toch verbreed moeten worden om de capaciteit van knooppunt Lunetten te verhogen. Maar de tunnel onder het spoor in de Noordelijke rondweg zou verdubbeld moeten worden. Dat werd in het zeer onbetrouwbare Grontmij rapport gezegd. Ik acht dat onwaarschijnlijk omdat een keuze voor de Utrechtseweg voor het verkeer uit Westelijk Houten waarschijnlijker is.

Maar ik houd er rekening mee, dat er bij Bunnik een dubbele aansluiting komt. Dan is bij Mereveld ook mogelijk. Dat geeft dan zoveel meer verkeer op de Noordelijke rondweg, dat deze tunnel wel degelijk verdubbeld moet worden. Eigenlijk zijn er geen zwaarwegende bezwaren tegen het Mereveldseweg tracé. Als het doorgerekend wordt en het levert minder filevorming op de A12 vormt het een ijzersterk argument het Rijsbruggerweg tracé af te wijzen als de Bunnikse problemen niet worden opgelost.

We spraken ook over her Raaphofse Bos, een Rijksnatuurmonument. Er zou een bewoonde dassenburcht zijn en in het Milieu Effect Rapport wordt dat aangenomen, terwijl de MERcommissie zelfs nadrukkelijk zegt, dat daarom een oplossing dichterbij het Raaphofse bos niet kan. Maar er zijn geen dassen! Toch is het bos zeer waardevol, want op de essenstobben komen 65 verschillende schimmels voor. De wethouder is verbaasd, dat dit bos en het Raaphofse pad niet opgenomen zijn in het Nationaal Landschap Rivierengebied.

Dat was een interessant gesprek op die woensdagochtend. Ik ben er zeker wijzer van geworden en ik hoop, de wethouder ook.