FEEST UN EUROPA, ROME EN MOSKOU
Vanochtend heb ik de Europavlag uitgestoken: donker blauw met twaalf gouden sterren. Vandaag is het Europadag. We vieren het einde van de Tweede Wereldoorlog. Nu tachtig jaar geleden. Het is ook de dag, dat de Franse Minister van Buitenlandse Zaken, Robert Schumann met zijn plan kwam om de IJzererts, schroot, Kolen en Staal in de lidstaten van de EGKS onder een supernationaal gezag. De Hoge Autoriteit te plaatsen. Dat zou een oorlog tussen de lidstaten onmogelijk maken. West Duitsland, Frankrijk, Italië, België. Nederland en Luxemburg waren de eerste leden. In 1952 koos ik voor het eindexamen Nederlands de opsteltitel “ de Verenigde Staten van Europa”. Zover is het nooit gekomen. De Europese Unie is eigenlijk een nieuw soort staatkundige eenheid. Ik ben er blij mee en ik hoop velen met mij. Een Derde Wereldoorlog is er tot nu toe nooit gekomen. De Europese Unie heeft ons veel welvaart gebracht.
In Moskou wordt de overwinning op Nazi Duitsland gevierd tachtig jaar geleden met een strak geregisseerde militaire parade. Het is merkwaardig, maar ook wel te verklaren, dat de huidige oorlog in Oekraïne als een oorlog tegen de Nazi’s wordt voorgesteld. In de dertiger jaren wilde Stalin de landbouw collectiveren. Boeren werden gedwongen hun bedrijven samen te voegen tot kolchosen. Dat riep veel verzet op. Miljoenen boeren werden gedood of naar Siberië, de Goelalg verbannen. Toen de Nazi’s de Sovjet Unie binnen vielen, zagen Oekraïners hun kans schoon om wraak te nemen. Samen met Duitsers gingen ze op communistenjacht. Dus noemt Poetin hen nu Nazi’s. Bedenk bij dit alles, dat wij onze vrijheid mede te danken hebben aan het Rode Leger, dat zo hard terug vocht, dat Hitler-Duitsland de strijd wel moest verliezen. Intussen waren Britten, Amerikanen en Canadezen ook in Italië en Frankrijk geland en moest Nazi Duitsland ook daar vechten.
En dan Rome. Wat een blijdschap en enthousiasme lieten de beelden van het Sint Pietersplein zien. Zo snel een nieuwe paus. Maar veel kardinalen hadden elkaar al leren kennen, bijvoorbeeld bij de bijeenkomsten over de Synodale Weg. De nieuwe paus had bij de Curie gewerkt als Prefect voor de Bisschoppen Hij kreeg waarschijnlijk onmiddellijk al vooraf georganiseerde steun van bisschoppen uit Noord en Latijns Amerika en van kardinalen werkzaam in Rome. Die hebben samen gezorgd voor een uitstekende keus. Dat blijkt ook uit de keuze van zijn naam als Paus, Leo XIV. Toen de Industriële Revolutie zorgde voor een geweldige urbanisatie vreesden Leo XIII dat veel arbeiders aangetrokken zouden worden door het socialisme, dat toen terecht nogal anti kerks was. Rijke geestelijken leefden een luxe leventje. Toen kwam Paus Leo XIII met de sociale encycliek “Rerum Novarum”. Daarin werd gepleit voor sociale Rechtvaardigheid. Ik heb die encycliek, een erfstuk van mijn vader. Zoiets ontroert me. President Donald Trump heeft waarschijnlijk geen flauw idee van de achtergrond van de naamkeuze. Veel rijke Katholieken in de VS evenmin. Anders zouden ze Trump nooit gesteund hebben. Al met al ben ik blij met onze nieuwe paus Leo XIV.
Negentiende Jaargang, Nr. 821.