John Ch.M. Jorna

ER VALT DIT JAAR IETS TE GEDENKEN

Zestig jaar geleden was het 1964. In ons persoonlijk leven, maar ook in onze gemeenschappen gebeurde het een en ander. In september begon ik met per week achttien uur als docent Aardrijkskunde aan het Niels Stensen College in Utrecht. Ik zou dertig jaar werken aan het NSC tot ik gebruik kon maken van de DOP-regeling. Oudere leraren mochten vervroegd met een soort VUT/vervroegde uittreding, zodat jongere collega’s aan het werk konden. Als alles goed gaat ben ik dus 1 september 2024 dertig jaar uit het onderwijs, waar ik ruim veertig jaar in gewerkt heb.

Kort voordat ik aan het NSC begon was onze oudste dochter geboren. Die hoopt dus dit jaar zestig te worden.  Intussen ben ik dan negentig jaren jong.

In 1964 was ik leider van de oudere scoutingleden. Die heetten toen voortrekkers en ik was hun oubaas. Die namen herinneren aan de Boeren in Zuid-Afrika. Ik hoor ze nu niet meer. Een paar van mijn voortrekkers waren lid van de Arnhemband van de toen nog bestaande Katholieke Verkenners. Ze hadden met de band opgetreden in Odijk, waar een nieuwe kerk was ingezegend. Daarvan was de vroegere Arnhemse Kapelaan Hubert Bary pastoor. Na afloop hadden ze wat rond gewandeld in het toen nog heel kleine dorp. De mensen riepen hun naar binnen. Kom binnen. Dan krijg je koffie met gebak. Dat Odijk leek me een pracht dorp, al was ik er nog nooit geweest. Het betekent, dat onze H. Nicolaaskerk in september zestig jaar bestaat. Alle reden om een feestje te bouwen. Ze zijn al druk bezig een Feestcommissie op te richten.

Bij die kerk hoort een toren met bovenin een goed verlicht uurwerk. In Odijk weten we hoe laat het is. Dat uurwerk is een geschenk van de gemeente Odijk. Het aanbieden van dat cadeau was het laatste besluit van de kleine gemeenteraad van Odijk. Ik neem aan, dat het besluit genomen is in de opkamer van Restaurant Het Wapen van Odijk. Daar vergaderde de Raad van de Gemeente Odijk. Maar per 1 september werd de Gemeente Odijk samengevoegd met Bunnik en Werkhoven. De Gemeente Bunnik met de buurtschappen Vechten en Rhijnauwen en  de dorpen Bunnik, Odijk en Werkhoven bestaat dus dit jaar op 1 september zestig jaar. Het is een smalle langgerekte gemeente van Utrecht tot bij de watertoren tussen Werkhoven en Cothen. Daar begint de Gemeente Wijk bij Duurstede. Aan de noordzijde wordt de Gemeente Bunnik begrensd door de gemeenten Zeist en Utrechtse Heuvelrug. Aan de Zuidzijde liggen we tegen de Gemeente Houten aan.

De Gemeente Bunnik is een echte Kromme Rijngemeente. De Kromme Rijn was vroeger een hoofdtak van de Rijn. Dit deel van de Rijn verzandde steeds meer. In 1122 werd die Kromme Rijn bij Wijk bij Duurstede afgedamd. Het Rijnwater stroomde voortaan via de Lek naar de Noordzee.  De Kromme Rijn is een smalle rivier. Bij die rivier vind je een aantal kastelen Oud Amelisweerd en Nieuw Amelisweerd tussen Utrecht en Bunnik evenals Kasteel Rhijnauwen. In Bunnik kasteel Cammingha en bij Werkhoven Kasteel Beverweerd. Bij die kastelen horen weer fraaie landgoederen. Langs de Kromme Rijn vormt een jaagpad  een wandelroute tussen Utrecht en Wijk bij Duurstede.

De drie dorpen van de Gemeente Bunnik zijn in die zestig jaar flink gegroeid en op dit moment wordt er vooral bij Odijk flink gebouwd. In de gemeente Utrecht komt er veel werkgelgenheid bij en de mensen, die er werken willen er graag wonen. Zo is de Raad van de gemeente ook gegroeid van 15 naar 17 raadsleden. De Gemeente Bunnik heeft dus een woonfunctie, maar je vindt er nog veel agrarisch gebied en samen met de landgoederen en de Kromme Rijn vormt Bunnik een groene long voor de stad Utrecht. Al zestig jaar vervult Bunnik de taak van een recreatieve uitloop voor de mensen uit de stad Utrecht. Het lijkt mij goed bij het komend jubileum bij deze functies van de Gemeente Bunnik stil te staan.

17^e Jaargang, Nr. 786.

EN VOORUITBLIK

Als ik aan het jaar 2023 denk, krijg ik vooral het gevoel van veel narigheid. Doordenkend komen er ook vreugdevolle momenten naar voren. De vaste bezoekers hebben er veelal reeds in gedeeld. Ik verloor mijn enige zus. Ze was al zo’n vijf jaar bedlegerig. Voor haar was het bepaald geen pretje. Haar dood was als zo vaak een bevrijding. Toch is het leuk om een streekblad te ontvangen, waarin over haar een lovend artikel staat. Ik mag trots zijn op mijn zus Angèle.

Zo stierven hier in het dorp een aantal verdienstelijke mensen, waarmee ik vaak ben opgetrokken. Dan is de eerste, die ik noem Arda. Ze was jarenlang godsdienstlerares op de openbare school. Als er dan een kamp was met groep acht (toen nog de zesde klas), ging ze mee, net als mijn vrouw. Dat was genieten. Ze werkte ook mee aan het “Veertigdagenboekje”, een verzameling teksten ter overweging in de Vastentijd. Haar lidmaatschap van de “Coalitie voor de Mensenrechten” vond ik het meest bijzonder. Jarenlang was er in de Vredesweek in september een bijeenkomst onder het thema Mensenrechten. Ik vond dat altijd heel bijzonder. Arda was ook de vrouw, die met het idee van een Noodfonds Bunnik kwam. Soms kloppen mensen in nood aan bij de gemeente, maar die kan hen niet helpen. Ze vallen onder geen enkele regeling. Dan biedt het Noodfonds Bunnik een oplosing., De drie Caritas-afdelingen van de Rooms-Katholieke Geloofsgemeenschappen en de drie Diaconieën brengen de helft van het fonds bijeen en de gemeente de andere helft.

Tsja, en Jos Aben. Een eenvoudig man. We kenden hem vroeger als eierboer, die wekelijks bij zijn klanten eieren bezorgde. Daarna maakte ik hem mee bij volleybal en de laatste jaren bij het koffie drinken na de viering in onze H. Nicolaaskerk. Opeens was hij er niet meer.

Bij alle narigheid denk ik ook aan de vele oorlogen: Oekraïne, Gaza, Jemen, Soedan, Mali, Venezuela en van die kleine lokale conflicten, die maar zelden de krant halen. Ik dacht soms, dat er eindelijk een eind zou komen aan al die oorlogen. We gingen de zinloosheid begrijpen. Maar elke keer zijn er weer machtsbeluste idioten als Poetin en de Hamas-beweging, die weer beginnen.

Maar er waren ook leuke dingen. We vierden in mei de verjaardagen van mijn vrouw en mij samen en nodigden veel familieleden uit. Corona had het een paar jaar moeilijk gemaakt elkaar te ontmoeten. Het was mooi weer en zowel in de tuin als binnen was het reuze gezellig. Dan was er het familieweekend in het Lauwersmeergebied. Een groot succes, omdat iedereen zich voluit inzette En eindelijk maakten we kennis met die leuke vriendin van een kleinzoon. Een andere kleinzoon beëindigde zijn studie en ging zijn digitale baan vanuit Spanje uitvoeren.

En er waren twee jubilea. In 1972 nam ik het initiatief om een Scouting-groep in Odijk op te richten. Die bestond nu vijftig jaar. In 1997 hielp ik bij de oprichting van een lokale progressieve partij, Perspectief 21, waarin PvdA en GroenLinks samenwerken. In maart 1998 kwamen er vier leden van P21 in de Bunnikse Raad. De fractie groeide elke periode en vormt al jaren de grootste partij in de Gemeente Bunnik. We hebben twee wethouders naast een van D66. CDA en VVD vormen de oppositie. Best aardig, dat men landelijk ons goede voorbeeld heeft gevolgd.

En dan het jaar 2024. Wat staat ons te wachten. Vrede op aarde? Daar kunne we met Kerstmis alleen maar over zingen. Een nieuwe regering? Als het een vier-partijen-regering wordt, dan is het voor links vast verdienstelijk oppositie te voeren.

In Odijk vieren we in 2024 het zestigjarig bestaan van onze H. Nicolaaskerk. Die werd door de toenmalige veel kleinere groep Katholieken met jarenlang sparen zelf opgericht. Dat valt zeer te bewonderen.

En als ik het vol houd, dan hoop ik in het jaar 2024 de negentigjarige leeftijd te bereiken. Dat is echt iets om op vooruit te blikken.

17^e Jaargang, Nr. 785.

OF FIJNE FEESTDAGEN?

Bij een club van mijn vrouw werd het traditionele Kerstdiner opeens het Eindejaar diner. Christelijke feestdagen worden door sommige mensen dood gezwegen. Kerstkaarten laten kerstbomen zien en Kerstmannen en elanden en arresleden, maar niets van het echte Kerstgebeuren, de geboorte van Jezus in een grot, die door de herders als stal werd gebruikt, want in de herberg was voor Maria en Jozef geen plaats meer. Dan doet mij dat denken aan de actualiteit. Voor vreemdelingen is in Nederland geen plaats meer. Het doet mij ook denken aan Kerstmis 1944. Alle Arnhemmers waren door de Duitse bezetters uit huis en haard verdreven . De stad werd door hen tot krijgsbuit verklaard. Er zijn stiekem gemaakte foto’s van Duitse vrachtwagens, die meubels en andere waren uit huizen slepen, want er zijn in Nazi-Duitsland tekorten.

Toch vierden de Katholieke evacuees (zo werden vluchtelingen toen genoemd) in een protestant wijkgebouw Samuel de Nachtmis. Pater Picard M.S.C. was daar onze zielzorger. Later was hij op het Katholiek Gelders Lyceum onze godsdienstleraar. Maar als ik nu aan een jonge vrouw vraag of ze weet wat we met de feestdagen  en nu Kerstmis vieren blijft zij het antwoord schuldig. Is dat de schuld van de buitenlanders? Nee, we zijn zelf de schuldigen, die onze cultuur om zeep helpen. Het is niet alleen de kennis van het christelijk geloof, die verloren gaat, ook allerlei christelijke opvattingen gaan verloren. Want die Jezus van Nazareth, waarvan de wereld morgen de geboorte viert leerde ons om vreemdelingen zonder huis gastvrij bij ons op te nemen. Je kunt het allemaal terugvinden in de verhalen over Jezus in de vier evangeliën in het Nieuwe Testament van de Bijbel.

Ook al ben je helemaal niet godsdienstig, je kent vast wel het gezegde “Doe het kwaad , dat u geschiedt, ook aan een ander niet”. Eigenlijk komen al die gedragsregels daarop neer. We kunnen best weer opnieuw vluchteling worden en dan hopen we elders goed opgevangen te worden. Ondenkbaar? Als die zeespiegelstijging flink hoger uitpakt dan we nu berekend hebben en Laag Nederland moet vluchten, dan is het al zover. Ook al duurt het nog lang, het is best mogelijk. Ik lees pessimistische verhalen over de kwade bedoelingen van Vladimir Poetin. Moeten we straks vluchten voor de Russen?

Gelukkig zijn er nog veel goede mensen in Nederland. Ze werken als vrijwilliger bij een voedselbank. Ze werken als vrijwilliger bij vluchtelingenwerk/Taalmaatje en leren buitenlandse vluchtelingen goed Nederlands spreken en verstaan. Of werken bij de Zonnebloem of het Rode Kruis en bezoeken regelmatig eenzame mensen of organiseren gezellige bijeenkomsten. Er zijn in Nederland heel veel vrijwilligers en ze doen allemaal heel goed werk  zonder er voor betaald te krijgen. Ze volgen het goede voorbeeld van hun ouders. Het is een kwestie van goed opvoeden. Maar lukt dat nog in het ik-tijdperk? Wat moet een kind met ouders, die er de kantjes vanaf lopen?

Kerstmis is ook een moment van bezinning. Hoe is het  afgelopen jaar met Nederland gegaan. Wat vind ik van de uitslagen van de verkiezingen voor de Tweede Kamer? Hoe denk ik over 2,5 miljoen mensen die op een partij hebben gestemd, die niet veel op heeft met vreemdelingen? Hoe doet mijn woongemeente het bij de woningbouw? Komen er voldoende  (minstens 30%) sociale huurwoningen bij? Doet mijn woongemeente haar best om vluchtelingen op te vangen? Wat vind ik van mensen, die zo tegen vreemdelingen opvang te keer gaan? Oei wat een moeilijke vragen. Maar een Zalig Kerstfeest komt er niet vanzelf. Daar moeten we met zijn allen hard aan werken

17^e Jaargang, Nr. 783.

EEN STERFTEOVERSCHOT  EN TOCH GROEI

Nederland is een van de dichtst bevolkte landen van Europa en toch blijft het aantal inwoners maar toenemen. Ik ken jonge mensen, die vinden, dat ze daarom geen kinderen willen krijgen. Een lager aantal inwoners zou ons land een prettiger leefklimaat geven.

Er worden in Nederland al vanaf 1975 zo weinig kinderen geboren, dat er op den duur een bevolkingsdaling gaat optreden. Per vrouw worden gemiddeld
1,5 tot 1,7 kinderen geboren. Voor een constante bevolking zijn gemiddeld 2,1 kinderen per vrouw nodig. Er waren nog veel ouderen, maar die zijn nu vrijwel allemaal met pensioen.  Daardoor treden er flinke tekorten op de arbeidsmarkt op. Vooral in het onderwijs en de zorg zijn die tekorten zorgwekkend. In andere sectoren zijn ook tekorten, maar die worden door buitenlanders opgevuld. Er wordt in veel sectoren Engels gesproken, maar juist in het onderwijs en in de zorg is het wenselijk dat mensen Nederlands spreken en verstaan. Het gemopper over de vele arbeidsmigranten is dus dwaas. Die mensen zijn heel hard nodig en het bedrijfsleven heeft dat dan ook duidelijk laten blijken.

Tsja, maar die mensen moeten ook ergens kunnen wonen en dus zijn gemeenten actief bij het zoeken naar oplossingen, bijvoorbeeld door flex-woningen in mijn eigen gemeente Bunnik en onze buurgemeente Houten. Je daartegen verzetten is dus erg dom. Veel arbeidsmigranten gaan na een tijd weer terug naar hun eigen land. Ze hebben met de hoge lonen in Nederland flink gespaard om in hun moederland een eigen huis te kunnen bouwen. Maar er zijn ook arbeidsmigranten, die zich definitief in Nederland vestigen. Dat bijna voortdurende vestigingsoverschot maakt het sterfteoverschot onder de oorspronkelijke Nederlanders meer dan goed. Zo blijft het aantal inwoners toenemen.

Ik moet nog zien, dat de huidige vier partijen inderdaad zover komen, dat ze een regering kunnen vormen met het daarbij horende coalitieakkoord. Het zou heel dom zijn, wanneer daarin wordt afgesproken het aantal arbeidsmigranten fors te beperken. De tekorten op de arbeidsmarkt zouden ernstige schade aan onze economie toebrengen.

17^e Jaargang, Nr. 782.

HOORT NIET IN ONZE REGERING

In de bijeenkomsten van een kabinet worden ook vertrouwelijke NAVO-zaken besproken. Iemand, die op vriendschappelijke voet met de Russische president Poetin verkeert, hoort daarvan geen weet te hebben. Zo’n iemand is Geert Wilders. Voor mij is dat al een doorslaggevende reden om de PVV duidelijk te maken, dat van de vorming van een kabinet met de PVV geen sprake kan zijn, ook al is die PVV de grootste partij.

Ik vrees, dat het gros van de PVV-stemmers daar geen weet van heeft gehad en nog niet heeft. De meesten van hen lijken me niet buitengewoon goed op de hoogte van dit soort zaken. Het is ook niet voor niets, dat de uitslagen van onze verkiezingen voor grote ongerustheid bij internationale organisaties als de EU en de NAVO hebben gezorgd.

Dat is nog maar een reden om de heer Wilders duidelijk te maken, dat een kabinet met de PVV er niet in zit. Wilders heeft in de afgelopen jaren ook veel vijanden gemaakt door zijn spottende opmerkingen in debatten en maar al te vaak nogal persoonlijke aanvallen.

Voorts zou de PVV een groot deel van haar programma moeten inslikken. Veel punten zijn voor andere partijen volkomen onacceptabel. Denk aan geen steun meer voor Oekraïne, uit de EU stappen, niet geloven in een klimaatverandering en een zeespiegelstijging of natuur onbelangrijk vinden en 140 KM per uur op de autosnelwegen rijden met meer CO₂ uitstoot en meer ernstige ongevallen..

We weten niet welke zeer capabele goed opgeleide en ministeriabele lieden stiekem met de PVV sympathiseren en bij de kabinetsvorming uit de kast zouden kunnen komen. Maar of zulke lieden voldoende geaccepteerd zullen worden door de Tweede Kamer valt te betwijfelen.

De besprekingen tussen de vier partijen, PVV, VVD, NSC en BBB zullen dus vooral gericht zijn op de vraag: “Hoe komen we eronder uit? “. Want afgezien van allerlei persoonlijke bezwaren begrijpen met name VVD en NSC dat ze aardig wat kiezers zullen verliezen als ze met de PVV in zee gaan. Veel mensen hadden geen enkel vermoeden, dat ze plotseling tot PVV-kompanen zou worden. Dan zal de conclusie worden, dat de vorming van een kabinet met de PVV niet mogelijk is.

Maar wat dan? Pieter Omtzigt zal dan waarschijnlijk pleiten voor de vorming van een zakenkabinet met niet duidelijk partijgebonden vakministers. Zou de Kamer er niet mee instemmen dan blijft slechts de optie van nogmaals verkiezingen over. Het land zal toch een regering nodig hebben. Te hopen is, dat die conclusie er al spoedig zal liggen. Niet alle partijen zullen juichen bij nog eens verkiezingen.  Ons kiezersvolkje heeft voor een moeilijk op te lossen probleem gezorgd.

17^e Jaargang, Nr. 782.

SLECHT VOOR ONS LAND

Als kind maakte ik de Tweede Wereldoorlog mee. We hoorden geallieerde bommenwerpers over komen, die Duitse steden gingen bombarderen. We waren blij, dat er weer flink wat Duitsers zouden sterven. Achteraf  realiseerde ik me, dat dat blij zijn om de dood van mensen niet goed was. Toen wij bevrijd waren en de Duitsers zich hadden overgegeven, ging de oorlog tegen Japan nog een tijd door totdat daar de twee kernbommen op Nagasaki en Hirosjima vielen en ook Japan capituleerde. Ik ging begrijpen dat oorlog iets vreselijks is. Ik leerde bij geschiedenis, dat Europa steeds weer geteisterd is door oorlogen. Door betere wapens werden de gevolgen steeds ernstiger. Zo werd ik voorstander van een Verenigd Europa. De titel van het opstel voor Nederlands bij het eindexamen HBS-b was “De Verenigde Staten van Europa”. In mijn lessen aardrijkskunde toonde ik mij altijd weer een groot voorstander van de Europese integratie. Ik was blij met de EGKS en blij met de EEG. Uiteindelijk werd dat de Europese Unie. Door de vrijhandel tussen de lidstaten en door het vrij verkeer van werknemers en kapitaal nam de welvaart enorm toe. Frankrijk en Duitsland werkten nu samen in plaats van met elkaar oorlog te voeren. Er is al zo’n vijfenzeventig jaar vrede en welvaart door ons samengaan in de EU. Dan raak je verbijsterd door de Brexit. Maar de schrik slaat me om het hart als een op de vier Nederlanders op een partij stemt, die wil, dat Nederland uit de EU stapt. Zo’n partij is ongeschikt om regeringsverantwoordelijkheid te dragen.

Ze zijn boos omdat de EU soms met steun van de Nederlandse premier wetten uitvaardigt, waar zij het niet mee eens zijn. Tijdens de Coronapandemie sloten veel landen hun grenzen. Noodgedwongen gingen Nederlanders in hun eigen land op vakantie. En wat hoorde je vervolgens? We hebben nu ontdekt hoe mooi ons land eigenlijk wel is. Natuurlijk moeten we dat ondanks alle autowegen en alle stedengroei liefst zo houden. De veehouderij en het autoverkeer stoten veel stikstofverbindingen uit. Dat zijn eigenlijk meststoffen. Die meststoffen dwarrelen neer op onze bossen en heidevelden. Te veel mest is niet goed en zo gaat onze natuur kapot. Jammer voor al die mensen, die zo genoten van de schoonheid van ons land en jammer voor de mensen die hun geld met toerisme verdienen. In het ik-tijdperk denken veehouders vooral aan hun eigen bedrijf en niet aan de campings en hotels in onze natuurgebieden. De EU wil, dat overal het natuurschoon behouden blijft. Wat vindt U?

Kent u het begrip “Koude Oorlog“ nog? Ik herinner mij, dat ik heel kort na de bevrijding tegen mijn vader zei: “Wat is het toch fijn, dat we nu eindelijk vrij zijn. Het antwoord van mijn vader joeg mij schrik aan. “Ik ben bang voor een nieuwe vijand, de Russische communisten”. Tot 1989 duurde die angst voor de Russen. Alle lidstaten van de Navo zorgden ervoor goed bewapend te blijven. Tussen Oost en West richtten de lidstaten van het Warschau-Pakt het IJzeren Gordijn op. Toen we met ons gezin op vakantie waren in Wieda in de Harz keken we vanaf een heuveltje naar de Oost-Duitsers, die bezig waren dat IJzeren Gordijn nog verder te versterken. Dat was in 1974. Zo maakte ik nog vaker kennis met dit IJzeren Gordijn en met de tweedeling van Berlijn en de Muur tussen Oost en West. In die tijd was een zekere Poetin voor de Russische geheime dienst in Oost-Duitsland actief. We zijn eigenlijk bang, dat hij het niet goed kan hebben, dat al die Oost-Europese landen nu lid zijn van de EU en van de NAVO. We vertrouwen hem niet erg. Maar een zekere Wilders is bevriend met hem. Zo’n Russen vriend mag nooit premier van Nederland worden.

17^e Jaargang, Nr. 781.

IK WAS EEN VREEMDELING EN GIJ HEBT MIJ NIET VERWELKOMD

Die woorden uit het evangelie van deze zondag lieten mij vandaag niet los. Eigenlijk slaan ze op het laatste oordeel. De koning vertelt, wie er niet naar het eeuwige leven in het paradijs zullen overgaan. In een van mijn vorige columns wees ik op de secularisatie, waardoor veel mensen zich vrij achten te doen wat ze zelf graag willen. Ze voelen zich vrij en niet meer gebonden aan Gods geboden. Tsja, die Partij voor de Vrijheid. Ik schreef er toen bij, dat er gelukkig heel veel geseculariseerde mensen zijn, die erg goed voor hun naasten zorgen. Die naasten zijn ook de buitenlanders, die leven in Nederland.

Maar wat was mijn eerste reactie. Ik was blij omdat GroenLinks-PvdA boven de VVD waren geëindigd, maar wat een schrik, toen de enorm hoge score van de PVV bekend werd. Zijn er zoveel vreemdelingenhaters in Nederland? Er is veel mis in Nederland en veel mensen zijn terecht ontevreden. Geven ze dan nu  allemaal de schuld aan de buitenlanders? Dat er een enorm tekort is aan woningen; is dat de schuld van de buitenlanders. Welnee, buitenlandse bouwvakkers helpen mee met woningen te bouwen. Dat er een tekort is aan zorgmedewerkers, is dat de schuld van de buitenlanders? Welnee er werken heel wat buitenlanders in de zorg. Zelfs in het Nederlandse onderwijs werken buitenlanders.

Ik kreeg associaties met 90 jaar geleden. In Duitsland was veel werkloosheid en er werd in 1933 een niewe bondskanselier gekozen. Die man gaf de schuld van alle narigheid aan de Joden. We weten nu hoe vreselijk het vervolg was. De Holocaust kostte 6 miljoen Joden het leven en daarnaast stierven ook nog zigeuners en homoseksuelen in de gaskamers van de concentratiekampen. Ik geloof niet, dat ons dat nu te wachten staat, maar heel veel mensen hebben de lessen van de geschiedenis kennelijk niet geleerd. Ik heb begrepen, dat veel PVV-stemmers uit ontevredenheid op die partij hebben gestemd. Een interessant onderzoek leert, dat in veel hoogontwikkelde welvarende landen veel mensen stemmen op partijen als de PVV, omdat ze zich niet echt gewaardeerd voelen. Het zijn – gelukkig maar- niet allemaal vreemdelingenhaters. Tegelijk geldt voor mij, dat we waakzaam moeten blijven.

Maar hoe moet het nu met de kabinetsformatie? Men roept, dat gezien de uitslagen de meerderheid van de kiezers een rechts kabinet wensen. Dat moge zo zijn, maar als je het PVV-programma leest, dan moet Wilders daar 90% van inslikken willen fatsoenlijke partijen als de VVD, BBB en NSC met hem in zee willen gaan. Dat zie ik nog niet zo vlug gebeuren.

Maar hoe dan wel? Moeten GroenLinks-PvdA en CU met VVD, NSC en BBB in zee gaan. Dat wordt al heel moeilijkgezien de verschillen. Ik zie twee mogelijkheden: Een zakenkabinet onder leiding van Pieter Omtzigt met een zekere mate van steun van de genoemde partijen of de tweede mogelijkheid: opnieuw naar de stembus.

Is er voor mij nu geen enkel lichtpuntje? Het mooie is, dat in de gemeente Bunnik en bijna alle omliggende gemeenten – Utrecht, De Bilt-Bilthoven, Zeist en Utrechtse Heuvelrug – GroenLinks-PvdA als grootste partij hebben gekozen. Tsja en met ons folderen hebben we daar toch een beetje aan mee geholpen.

17^e Jaargang, Nr 780.

HOE HELPEN WE ZE?

We waren aan het folderen in een buurdorp, waarvan we weten dat het gemiddeld wat conservatiever is dan de andere dorpen van onze gemeente. Een jonge vrouw was bezig haar tuin vrij te maken van afgevallen bladeren. Ze heeft het met haar tuin best moeilijk, want aan de overkant staan reusachtige bomen. Toen ze zag, dat ik folders van GroenLinks had, liet ze merken, dat ze van die partij niets moest hebben. Waarom? Vroeg ik. Ze vond, dat GroenLinks ervoor zorgde, dat allerlei buitenlanders maar in Nederland blijven hangen. Ik legde uit, dat er in Nederland grote tekorten optreden op de arbeidsmarkt. Dat komt doordat vanaf 1975 erg weinig baby’s zijn geboren en dan krijg je op den duur te weinig mensen om het werk te doen. Bedrijven halen dan mensen uit het buitenland. Wie moet anders de appels plukken? Onze streek kent veel fruittelers. Maar zei ze: “Ik ga niet stemmen. Het is allemaal zo’n rotzooitje.” Wat je ook probeert, haar krijg je niet naar de stembus.

Als je wilt kiezen, moet je jezelf vragen stellen. Voor mij is de meest principiële vraag of je kiest voor je eigenpersoonlijk belang of voor het algemeen belang. De meeste partijen gaan uit van dat persoonlijk belang van een bepaalde groep. Ze richten zich bijvoorbeeld op rijke mensen, die al vlug vinden, dat ze te veel belasting betalen. Of ze vragen veel aandacht voor bedrijven, die zich met goederenvervoer bezig houden per vrachtauto of vrachtschip of transportvliegtuig. Dan moet je veel investeren in infrastructuur: wegen, havens, luchthavens. Mensen die werken in de zorg merken, dat het moeilijk is om voldoende collega’s te werven. Misschien willen ze wel als de lonen wat hoger worden. Het gaat hen om de patiënten. Die moeten voldoende zorg krijgen. Zo zijn er allerlei belangen. We willen immers allemaal graag, dat alles goed werkt in Nederland. Dat in alle  behoeften wordt voorzien.

Moet je nu naar al die programma’s kijken? Ik vind eigenlijk van niet. Het is beter een goede krant te lezen, al dan niet op papier of digitaal en er zo achter te komen, wat een partij in de praktijk presteert. Wat komt er van al die mooie praatjes eigenlijk terecht? Maar ja, dan moet je wel kunnen lezen. Er zijn veel analfabeten in Nederland. Die moeten het van radio en Tv hebben. En je kunt ook met mensen praten, waar je vertrouwen in hebt. Maar iedere burger hoort eigenlijk ervoor te zorgen, dat hij goed geïnformeerd is.

Voor kiezers, die nu nog zweven zijn de kieswijzers of stemwijzers een mooi hulpmiddel. Deskundigen stellen over allerlei onderwerpen dertig stellingen op, die met actuele politiek te maken hebben. Die leggen ze voor aan de politieke partijen. Wat vindt deze partij ervan? Zijn ze het helemaal oneens of oneens of twijfelen ze of zijn ze het eens of zijn ze het er helemaal mee eens. Als je over al die dertig stellingen jouw mening hebt gegeven, kan de computer gemakkelijk uitmaken met welke partij je het vooral eens bent en zo komt er een stemadvies uit. Als ik dat doe kom ik meestal prima bij GroenLinks-PvdA uit. Maar ja, ik zorg ervoor, dat ik goed op de hoogte ben. Ik ben ook lid van GroenLinks. Dat heb ik van huis uit mee gekregen. Mijn vader is al in 1953 plotseling overleden. Ik vraag me wel eens af, wat hij nu zou stemmen.

Nederland is inmiddels sterk geseculariseerd. Velen zijn geen lid meer van een kerk en geloven niet meer in een God. Ze vinden het geweldig, dat ze nu heel vrij zijn en niet meer aan allerlei geboden en verboden hoeven te gehoorzamen. Die vrijheid leidt er wellicht toe, dat ze hun stem vooral laten bepalen door hun eigen belang. Waarom zou je nog rekening houden met al die mensen onder de armoedegrens?  Maar dat hoeft natuurlijk niet zo te zijn. Velen zijn dan wel niet meer godsdienstig, maar ze hebben veel voor een ander over.

Maar goed; we hebben tegenwoordig een bijzondere paus daar in Rome. Hij heet paus Franciscus. Hij is genoemd naar de Heilige Franciscus van Assisië. Die hield erg van arme mensen en hij hield erg van de natuur. Zo is het ook met paus Franciscus. Hij schreef in 2015 een boekje en pleitte ervoor, dat we heel zuinig moeten zijn op de Schepping, dus op de planeet aarde. En hij wil ook graag, dat we ervoor zorgen, dat er op de wereld geen armoede meer is.  Hij scheef ook, dat er een groep heel rijke mensen is. Voor hen is het nooit genoeg. Als je schoon wilt produceren in je fabrieken en je arbeiders goed wilt betalen, kost dat extra veel geld. De winst wordt minder en dat willen ze niet. Dus blijven ze vervuilen en de natuur vernielen en de armoede blijft. Mijn partij Groenlinks-PvdA zegt we zijn groen en sociaal. We zijn voor de natuur en voor de arme mensen. Toch zijn er bij die partij ook heel veel mensen, die niet (meer) gelovig zijn.

Ik denk, dat zwevende kiezers onder mijn lezers nu voldoende stof hebben om te weten, wat ze op 22 novermber moeten stemmen. Veel succes.

17^e Jaargang, Nr. 779.

WELKE EISEN STEL JE AAN EEN PREMIER?

De lijsttrekkers van de drie grootste partijen worden gezien als mogelijke kandidaten voor het premierschap. Ze zijn niet geselecteerd op hun kwaliteiten, die hen geschikt zouden maken voor het premierschap. Pieter Omtzigt wordt vooral bewonderd omdat hij samen met Renske Leijten van de SP het uitkeringsschandaal aan het licht heeft gebracht. Daardoor kwam Rutte IV ten val. Hij heeft daardoor ook een goed inzicht gekregen in de werkwijze van ambtenaren en de manier waarop aan hen leiding wordt gegeven. Daar was hij niet blij mee en daarom staat hij nu bekend als de grote voorstander van beter bestuur. Het is een van de eisen, die aan de opvolger van Mark Rutte zullen worden gesteld. Maar van een premier wordt veel meer gevraagd. Mevrouw Yesilgöz van de VVD is een zeer slimme meid en ze weet haar antwoorden ook op een begrijpelijke manier  voor de luisteraars te geven. Ze weet waar ze over praat, denken de mensen, maar het duidt vooral op een goede voorbereiding door het campagneteam Maar ze pikt het goed op. Maar van een premier wordt wel meer gevraagd. We weten van haar ook, dat ze haar werk als minister goed gedaan heeft. Komen we bij Frans Timmermans, lijsttrekker van GroenLinks-PvdA. Hij heeft een zeer brede ervaring in verschillende niveaus van bestuur. Frans was Tweede Kamerlid voor de PvdA. Deze partij streed en strijdt vooral tegen de ongelijkheid in Nederland. Dat is iets heel anders als bij Mark Rutte, die ik vooral zie als zetbaas van de grote multinationals als Shell en Unilever. Zo’n iemand zie ik liever niet meer aan het hoofd van een Nederlands kabinet. Frans Timmermans was Minister van Buitenlandse Zaken voordat hij ook lid van het Europees Parlement werd en vervolgens de tweede man van de Europese Commissie met als bijzondere taak het klimaatbeleid in de EU flink op poten te zetten en de Europese Klimaatwet er bij het Europees Parlement doorheen te krijgen. Op klimaatgebied hoef je hem niets meer wijs te maken. Maar binnen de Europese Commissie was hij ook actief in de bestrijding van antidemocratische tendensen in Polen en Hongarije. Als premier zit je ook in de Europese Raad, bestaande uit de premiers van de lidstaten. Zij bepalen vooral het beleid van de EU en Europese wetten behoeven hun goedkeuring naast de goedkeuring door het Europees Parlement. Als elke minister krijgt ook de minister-president hulp van zijn ambtenaren, maar het is mooi als je niet helemaal blanco bent. Het mooie is ook nog, dat Frans Timmermans zes talen vloeiend spreekt. Dat is handig in zijn buitenlandse contacten. Hij zal vast wel zorgen voor een goede afstemming met de Minister van Buitenlandse Zaken en vaak ook samen met hem of haar optrekken.

Hij is ook voorzitter van de Ministerraad en moet leiding geven aan de Nederlandse regering. Hij moet ervoor zorgen, dat elke minister zich houdt aan de afspraken in het regeerakkoord. Hij onderhoudt namens de regering ook de contacten met de Koning. Hij onderhoudt ook de vele contacten met de Nederlandse samenleving. Er zijn een aantal kernproblemen in Nederland: Het warmer worden van het klimaat en de daarmee gepaard gaande zeespiegelrijzing; de ongelijkheid in inkomen, bezit, kennis en macht; het enorme tekort aan woningen; het personeelstekort in tal van sectoren en de daarmee gepaard gaande arbeidsmigratie. Te weinig wordt erop gewezen, dat dit personeelstekort samenhangt met het lage geboortecijfer. Het is te laag om elke generatie te vervangen en dus zijn er te weinig jonge mensen, die de ouderen, die met pensioen gaan kunnen vervangen. Ik merk, dat er jonge vrouwen zijn, die wegens de negatieve aspecten van onze samenleving terugschrikken voor het moederschap. Dat is een risicovolle ontwikkeling. Een Eerste Minister luistert naar de geluiden uit de samenleving en zorgt ervoor, dat het kabinet reageert.

Ik maak mij ernstig zorgen over de ontwikkelingen in onze samenleving.  Als we de eerder genoemde problemen niet echt samen willen oplossen vrees ik het ergste voor de toekomst van mijn kleinkinderen.

17^e Jaargang, Nr. 779.

PERSPECTIEF 21 GEEFT AL 25 JAAR HET GOEDE VOORBEELD

In het café van het Dorpshuis in Odijk kwam Perspectief 21 bijeen in verband met de verkiezingen voor de Tweede Kamer op 22 november 2023. Vincent Bijlo begon met een inleiding over de politieke ontwikkelingen, die hij zo had meegemaakt. Daarna kwamen de gasten aan het woord. Marieke van Schalkwijk is fractievoorzitter voor de PvdA in IJsselstein en kandidaat voor de Tweede Kamer op de lijst van GroenLinks/PvdA. Julia Kleinrensink is fractievoorzitter van GroenLinks in de stad Utrecht. Frank van de Wolde is oprichter van GroenRood, een groep van mensen, die de samenwerking van GroenLinks en PvdA wil stimuleren en Frank is ook kandidaat voor de Tweede Kamerverkiezingen. Ook de twee Bunnikse P21-wethouders waren aanwezig en kwamen aan het woord.

Het ging deze middag vooral over zaken waar ook Bunnik mee te maken heeft. Een heet hangijzer is de door het rijk voorgestane verbreding van de A27. Dat betekent, dat een forse strook bos van Amelisweerd zou moeten sneuvelen. Dat bos heeft al honderden bomen verloren bij de aanleg van de A27. Toen was er al veel verzet, maar ook nu is stad en provincie tegen. Nu mag de regio met een eigen initiatief komen, dat in ieder geval ook een oplossing biedt voor de beweerde files. Bunnik grenst aan de A27 en een puntje van deze autosnelweg is Bunniks grondgebied. De Bunnikse wethouder mag dus ook meepraten over het regio-alternatief. Dat is bijna klaar, meldde zij. Zo kwamen we op de verkeersproblematiek. Er wordt in onze gemeente straks veel gebouwd op de locatie aan de overzijde van de N227 bij Odijk. De gemeente wil daar het autogebruik afremmen door minder parkeergelegenheden. Fiets en openbaar vervoer moeten een oplossing bieden. Mij viel op, dat de oorzaak van de toegenomen verkeersdruk niet werd uitgediept. Er wordt in de omgeving en vooral bij de Universiteit veel werkgelegenheid geschapen en de werknemers van al die bedrijven en instellingen willen uiteraard het liefst dicht bij hun werk wonen. De vraag is of de sterke groei in de Randstad wel zo verstandig is, terwijl in de grensprovincies krimp voorkomt en daarmee ook een dalend voorzieningenniveau. Dan noem ik nog niet de kans op verlies aan land door een sterk stijgende zeespiegel. Als ik zou moeten investeren, zou ik dat zeker meewegen. We moeten ook beseffen, dat de bouwruimte in onze kleine provincie niet oneindig is en dat een belangrijke positieve vestgingsfactor juist die aantrekkelijke woonomgeving is. Die moeten we dus niet te veel aantasten.

Na afloop sprak ik nog even met de Bunnikse wethouder, die verantwoordelijk is voor het eventueel plaatsen van windmolens. Zij zei, dat haar voorkeur uitgaat naar locaties bij autosnelwegen en bedrijfsterreinen. Meestal wonen daar niet veel mensen. Ze stelde mij gerust over de maat van de geplande molens, namelijk met een masthoogte van 60 meter. Dan is de afstand van de molen tot de grens van het overlastgebied zo’n 600 meter. Dit ter aanvulling op mijn blog van vorige week.

Och, ik had ook wel over andere zaken willen spreken, die niet tot de huidige topitems behoren. Zo is er een fors tekort aan leraren voor het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs. Vroeger waren er ook wat lagere salarissen, maar je maatschappelijke status hing toen niet af van je salaris, maar meer van je functie. Mensen kozen voor het onderwijs door een flinke mate van idealisme. Zo heb ik ook veertig jaar in het onderwijs gewerkt. Maar we zijn ook in Nederland veramerikaniseerd. Je status hangt af van je bezit en inkomen. Op mensen uit het onderwijs wordt door veelverdieners neergekeken. Onze samenleving is er niet beter op geworden.

En nu maar flink folders bezorgen en het gesprek aangaan met mensen, die nog zweven en dat zijn er heel veel. Vanmorgen na de viering in de kerk bij de koffie vertelde ik, hoe mij jaren terug door een brave katholiek werd gezegd; Je bent zo’n goeie katholiek en waarom ben je dan toch lid van GroenLinks? Ik zei, dat ik juist lid was omdat ik zo’n goeie katholiek probeer te zijn. Hij is prompt ook lid geworden. Hij leeft niet meer. Maar denk eens aan het bestrijden van de armoede in Nederland en elders in de wereld. Denk aan het beschermen van de natuur en het tegengaan van de opwarming van de aarde en daardoor het afremmen van de stijgen van de zeespiegel. Die twee mannen waren best een beetje onder de indruk.

17^e Jaargang, Nr. 778.