John Ch.M. Jorna

EEN SCHOOL MOET LEERLINGEN WEERBAAR MAKEN TEGEN INDOCTRINATIE

Het zijn altijd rechtse partijen en media, die roepen, dat leerlingen op de scholen geïndoctrineerd worden. In de jaren zestig – zeventig van de vorige eeuw was het vooral de Telegraaf, die daarover klaagde. Als er één medium is, dat indoctrineert, was en is dat de Telegraaf. Dat weet ik en dus lees ik die krant niet. Nu is het de uiterst rechtse politieke partij Forum voor Democratie.  Gisteren werd het onderwerp besproken bij Eva Jinek. Een jongeman vraagt leerlingen en studenten om filmpjes van lessen of colleges op te sturen, zodat kan worden aangetoond hoezeer er geïndoctrineerd wordt. Forum voor Democratie  heeft een Meldpunt Indoctrinatie ingesteld. Heerlijk, want nu weten we waar de verklikkersmentaliteit heerst.

Dit jaar vier ik mijn zilveren afscheid van het onderwijs. Ik volg het allemaal niet zo aandachtig meer. Ik schrijf dus uit ervaring. Als ik nog voor de klas had gestaan en de onzin had gehoord in de overwinningsspeech van Baudet, dan had ik in 

de bovenbouw van Vwo of Havo zeker de vele onjuistheden aan de kaak gesteld. Je moet je leerlingen beschermen tegen leugens.  Wat zijn de feiten? De column van vorige week is daarvan een voorbeeld.

Ik had op mijn tas of op mijn cijferboekje altijd een sticker van de PPR en later van GroenLinks. De leerlingen vroegen dan af en toe, waarom ik dat deed. Dan legde ik uit, dat je nog zo je best kunt doen om objectief les te geven, maar dat je eigen overtuiging altijd doorklinkt. Dus moet je er altijd op verdacht zijn, dat er in mijn lessen ook meningen doorklinken.  Dat ik bepaalde praktijken afkeurenswaardig vind, bijvoorbeeld.  Zo leerde de leerlingen verdacht te zijn op meningen en onbedoelde pogingen tot indoctrinatie. Want ik stelde meestal bij een onderwerp de vraag: Hoe moet je hierover denken?  Aan welke van jouw normen en waarden toets je deze praktijken? Er waren toen al leerlingen, die al die vreemdelingen in ons land maar niets vonden. Ik vroeg soms of ze wilden schatten hoeveel procent van de inwoners van Nederland van buitenlandse komaf waren. Wie denkt minder dan 5%? wie 5 tot 10% en zo door tot meer dan 30% en er waren erbij, die dachten, dat toen meer dan 30% van de bevolking uit vreemdelingen bestond. In werkelijkheid was het toen minder dan 5%.  Ik legde uit, dat er in bepaalde sectoren een tekort aan arbeidskrachten was en is, bijvoorbeeld de tuinbouw of de schoonmaak en vroeger de textielindustrie. Nederlanders wilden, zelfs als ze werkloos waren dat werk niet doen.  Gespecialiseerde uitzendbureaus werven mensen in bijvoorbeeld Polen. We halen buitenlanders hier naar toe. Werkgevers zullen bepaald niet blij zijn als dat niet meer mag. Ze hebben de mensen hard nodig. Ben je als leerkracht nu aan het indoctrineren als je dit onderwerp zo behandelt? Neen, je geeft de feiten weer en zo maak je je leerlingen weerbaar. Ze laten zich niets wijsmaken door de heer Baudet en consorten. Waar ik bang voor ben, is, dat de FvD-ers vinden dat die controversiële onderwerpen niet behandeld mogen worden. Nou, dan blijft er niet veel over bij geschiedenis, aardrijkskunde, catechese, economie. literatuur en maatschappijleer. Of moeten de studieboeken eerst gecensureerd worden door de censoren van Forum voor Democratie? Dan belanden we pas echt in een dictatuur in plaats van een democratie.

Kun je leerlingen met succes indoctrineren? Met mijn aanpak zal dat niet lukken. Dat blijkt ook wel. Ze komen eerlijk voor hun mening uit en laten zich niet ompraten. Zo is Rita Verdonk een van  mijn oud-leerlingen en als er al linkse indoctrinatie heeft plaats gevonden is die bepaald niet gelukt. In de zeventiger jaren was er een discussie over het wel of niet invoeren van een centraal schriftelijk examen.. Ik was er niet voor, want ik vreesde, dat de nadruk zou komen te liggen op kennis en dat de vormende waarde van het vak zou verdwijnen. Sommige collega’s beweerden toen, dat zij gewoon objectief de geografische werkelijkheid beschreven in hun lessen. Dat nu is de meest venijnige vorm van indoctrinatie. Zo is het en zo hoort het, alsof, die werkelijkheid volmaakt is en niet vatbaar voor kritiek. Als je leerlingen niet kritisch leert kijken naar onze samenleving, dan maak je verbeteringen veel moeilijker. Een kritische kijk is de motor van de vooruitgang. Dan kun je er nog over twisten wat vooruitgang of progressie is. Tegenwoordig heet de afbraak van ons sociaal stelsel progressief.

Forum voor Democratie kan maar beter ophouden met het waarschuwen tegen indoctrinatie. Als ze werkelijk democratie voorstaan, dan willen ze goed geïnformeerde leerlingen, ook als die op grond van hun kennis en inzicht de wensen van Forum afwijzen.

Jaargang 12, Nr. 558.

GROENLINKS IN DE STAD UTRECHT, DE PROVINCIE EN BUNNIK DE GROOTSTE PARTIJ

Dertig jaar na het ontstaan van GroenLinks door de fusie van de PPR, de PSP, de EVP en een deel van de CPN zijn we bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten de grootste geworden. Tsja, wat wil je in een provincie met het KNMI, met het RIVM, met de Universiteit Utrecht met geologie, geomorfologie, fysische geografie, klimatologie en astronomie. Honderden wetenschappers, die alles weten over het huidige klimaat, met klimaten in het verleden, ijstijden en warme tussenijstijden en de veranderingen in de klimaten over de gehele wereld. De meeste mensen uit onze provincie laten zich niets wijsmaken door quasi intellectuelen. Het succes van GroenLinks in de provincies vertaalt zich ook in de Eerste Kamer, waar onze partij van vier naar negen zetels zal gaan. We kunnen ons feliciteren.. We kunnen Nederland op weg helpen naar verandering.  De toekomst van ons nageslacht is wat minder onzeker geworden.

Tegelijk hebben veel mensen zich laten bedriegen door de meest arrogante kwast onder alle Tweede Kamerleden. De heer T.B. hield zijn overwinningsspeech. Ik heb zelden zoveel onzin bij elkaar gehoord. Maar het is ook gevaarlijke onzin, want achter alle fraaie woorden gaan smerige theorieën schuil.  Dit jaar is het tachtig jaar geleden, dat de Tweede Wereldoorlog begon met de inval van Nazi Duitsland in Polen. De “boreale” mensen van T.B. werden toen “Edelgermanen” genoemd. Niet-Ariërs werden in dat Rijk niet getolereerd. Uiteindelijk werd besloten tot de “eindoplossing”, een moordpartij op industriële schaal. Ik vraag mij af of de heer T.B. en zijn volgelingen zelf beseffen welke vreselijke overeenkomst zijn speech had met het verleden, dat ik als kind heb meegemaakt.

De heer T.B. geeft hoog op over de meest schitterende cultuur, die in de wereld ooit is voortgebracht in ons werelddeel en dus ook in ons land: beeldende kunst, muziek en bouwkunst.. Na de bloeiperioden van de Griekse en de daarvan afgeleide Romeinse kunst was het de Renaissance, die daardoor is geïnspireerd en daarna volgde inderdaad schitterende bloeiperioden. Beseft T.B., dat de Griekse kunst en wetenschap veel overnam van de Egyptenaren, niet direct boreale mensen? Heeft hij nooit gehoord van de Azteken, de Inca’s? Weet hij dat de Mayacultuur ten onder ging door verwaarlozing van het ecosysteem? Beseft hij dat de zeer hoogwaardige Chinese cultuur al  bestond, toen wij nog in het Stenen tijdperk leefden? Beseft hij, dat die beeldende kunst, de muziek en de bouwkunst vaak geïnspireerd werden door het Christendom, afkomstig uit het Midden Oosten? Wat onnozel om je zo op te sluiten in je eigen landje en niet open te staan voor de rijkdom aan al die wereldculturen. Wat een onderontwikkeling.

De heer T.B. en consorten hebben ook geen benul van het wereldecosysteem. Onze woonplaneet vormt een samenhangend systeem met een veelheid aan klimaten, vegetatie, bodems, reliëf, water en land, zeestromen en fauna van bacteriën tot en met walvissen. Als ergens iets verandert worden andere elementen van het ecosysteem ook veranderd.  Als je in het stroomgebied van een rivier te veel bossen kapt, wordt er minder water door die bomen verdampt, de afvoer van de rivieren neemt toe. Er komen vaker overstromingen. De bodem van de kale hellingen wordt door het afstromende water meegenomen. De bevaarbaarheid van de rivieren wordt door het vele slib minder.  Nu zijn we zelfs wereldwijd bezig te zorgen voor meer CO2 in de atmosfeer. De luchtlaag vertoont een sterker broeikaseffect, d.w.z. houdt meer zonnewarmte vast. De bomen krijgen eerder blad en houden het groen in de herfst langer. De vogels leggen eerder hun eieren. De fruitbomen komen eerder in bloei.  De Noordelijke IJszee is voor een veel groter deel ijsvrij. Het zijn allemaal feiten, die we met eigen ogen kunnen zien. Is de heer T.B. ziende blind en horende doof?

Het schijnt, dat de heer T.B. nogal weg is van natiestaten. Hij is er zelfs op gepromoveerd. Een natie is een volk met een eigen territorium. Een natiestaat wordt bewoond door één natie, één volk. Veel Europese staten zijn eigenlijk geen natiestaten. Beter is te spreken van nationale staten, waar de inwoners eenzelfde nationaliteit hebben. Sommige nationale staten zijn pas echt ontstaan in de negentiende eeuw. Denk aan de Duitse en de Italiaanse eenheid.  Die eenheid werd toen noodzakelijk door de Industriële Revolutie. In Duitsland ging de economische eenheid, de Zollverein ook vooraf aan de politieke eenheid, het Duitse keizerrijk, de Duitse eenheidsstaat. Die Industriële Revolutie zorgde voor een grote behoefte aan grondstoffen en energie. Dus gingen de staten grote gebieden in Afrika en Azië veroveren. Dat koloniale tijdvak is niet bepaald een sieraad, waar we als Europese nationale staten trots op mogen zijn. We hebben er ontwikkeling gebracht, maar er zijn ook veel misdaden begaan. Daarvoor kregen die KNIL militairen dan de Militaire Willemsorde. Maar al die staten en staatjes hebben ook eeuwenlang oorlogen gevoerd. Tot en met de Tweede Wereldoorlog, want toen gingen we eindelijk begrijpen, dat oorlog iets anders is dan een spannend jongensboek. Ga maar eens kijken in Ieper, met een museum en vele oorlogskerkhoven uit de Eerste Wereldoorlog. We besloten tot meer eenheid in Europa te komen. Er was nog een andere reden. De schaalvergroting in de industrie veroorzaakte een behoefte aan een grotere markt. Waar moest Philips anders zijn producten kwijt. Al die tolgrenzen waren maar lastig. Maar die gemeenschappelijke markt had regels nodig en dat ging steeds verder: kwaliteitsvoorschriften, eerlijke concurrentie, vakopleidingen. Op steeds meer terreinen ging men samenwerken om de economie goed te laten draaien. Onze geschiedenis leert, dat de samenwerking van de zeven provinciën vaak mis liep; denk aan het Rampjaar 1672. Steeds meer eenheid in de Europese Unie is een natuurlijke en zeer nuttige ontwikkeling. Zo zorgt het Europees Parlement voor een voortdurende druk op de Commissie en de Raad om te zorgen voor minder witwassen van zwart geld, minder belastingontwijking en minder belastingontduiking en corruptie. Als er niet eerlijk belasting betaald wordt, draaien de burgers er voor op. Ik ben bang, dat  al die bedriegers daarom zo tegen de EU zijn. Ik hoop voldoende te hebben aangetoond, dat het Forum voor Democratie maar beter een eendagsvlieg kan blijven. Alleen de naam is al een leugen, want niet iedereen mag meepraten.

Jaargang 12. Nr.557.

AANSTAANDE WOENSDAG DRAAIT HET EROM

Waar draait het om? Het gaat er om, dat extremisten van rechts niet te veel succes boeken ten koste van de regeringspartijen. Het gaat er om, dat het bestaande regeringsbeleid wat meer links progressieve accenten krijgt. Het gaat om de toekomst van ons land. Die toekomst moet niet bepaald worden door multinationals en anonieme kapitaalfondsen. We moeten weer echt democratisch worden. Iedereen moet zich in Nederland thuis kunnen voelen.

In de folders rond de waterschap verkiezingen valt de nadruk op de drie taken van de waterschappen. Twee belangrijk aspecten komen niet naar voren.  Het eerste is, dat de waterschappen al eeuwenlang een democratisch bestuur kennen en daarmee naast de zelfstandige stadsbesturen de basis vormen voor onze democratische samenleving en dat al sinds de Middeleeuwen. Een heel verschil met bijvoorbeeld het vroegere  Habsburgse keizerrijk of het Rusland van de Tsaren. Wij denken in Nederland in principe democratisch en staan onmiddellijk op onze achterste benen als de democratie onheus wordt behandeld. Een tweede aspect, dat nog niet aan de orde komt is het inspelen op een toekomstige zeespiegelrijzing. De invloed daarvan zal zeker in mijn woongebied van de Stichtse Rijnlanden merkbaar zijn. We hebben het soms over de Lekdijk Bovendams. Het gaat dan om de dam, die de Hollandse IJssel afsloot van de Lel, een paar Kilometer  westelijk van Vreeswijk (Nieuwegein-Zuid). Ongeveer daar zitten we op zeeniveau. De getijden zijn daar in de rivier al merkbaar. Als de zeespiegel twee meter stijgt, zullen de rivierdijken verhoogd moeten worden. Het waterschap heeft tot taak ons tegen overstromingen te beschermen. Misschien vinden ze dat iets voor de verre toekomst.  In dat westelijk deel van het waterschap komt ook veen voor. Als je dat veen op wens van de boeren sterk gaat ontwateren, klinkt het in. Het nare is, dat die klink irreversibel is. Dat betekent, dat die onomkeerbaar is. Als dat veen droog is, kan er zuurstof bijkomen en dan gaan die plantenresten verteren. Zo daalt het bodemoppervlak steeds dieper en moet er nog dieper gemalen worden. Dan komen de koppen van de houten heipalen onder de woningen droog te staan, gaan verrotten en de woningen en andere gebouwen gaan verzakken. Dat geeft nu al veel schade. Hoe gaan we dit probleem oplossen? Gescheiden waterpeilen? Vervangende funderingen?  Duidelijk wordt zo, dat agrarische belangen niet meer de doorslag kunnen geven.

Je hoort tijdens zo’n campagne af en toe heel wat onzin. Baudet heb ik een paar keer horen zeggen, dat we jaren terug de mond vol hadden over zure regen en stervende bossen. Daar hoor je nu niets meer van. Zo zal het ook wel gaan met het klimaat. Laat dit nu juist het voorbeeld zijn van succesvol milieubeleid.  Zwavelhoudende brandstoffen werden verboden. Er kwamen geen zwaveloxiden meer in de lucht. De regen was niet langer zuur. Tsja, mijnheer Baudet, je kunt niet overal verstand van hebben.

Een veearts beweerde in een ingezonden stuk, dat de veeteelt helemaal niet veel CO2 uitstoot.  De veeteelt zou dus niet bijdragen aan de opwarming van het klimaat. Runderen stoten veel methaan uit en dat is een veel sterker broeikasgas dan Koolstofdioxide. Op veel bedrijven wordt geïmporteerd veevoer gegeven. Dat is vaak geproduceerd op vroegere bosgrond in bijvoorbeeld Brazilië. Dat bos nam veel CO2 uit de lucht en gaf er zuurstof voor terug. Bossen vormen de longen voor de aarde. Die functie valt nu weg. Die grootschalige varkenshouderij is dus buitengewoon schadelijk voor ons klimaat.

Ik wens alle lezers van dit blog aanstaande woensdag veel wijsheid en ik hoop, dat we er samen voor zorgen, dat de verrechtsing van Nederland een halt wordt toegeroepen. Ook voor de kleine man (en vrouw) moet Nederland een fijn land zijn en blijven om in te wonen.

Jaargang 12, Nr. 556.

DE STATENVERKIEIZNGEN KOMEN ER AAN

In de gemeente Bunnik werken de Partij van de Arbeid en GroenLinks samen in de lokale partij Perspectief 21. Mensen die geen lid zijn van een landelijke partij kunnen lid worden van P21. Bij de laatste raadsverkiezingen was P21 succesvol. De partij veroverde acht van de zeventien zetels en kreeg één wethouder. In het college werkt P21 samen met de Liberalen (VVD en D66). Het CDA zit met vijf zetels in de oppositie.

In het kader van de campagne voor de Statenverkiezingen werd een discussieavond georganiseerd over duurzame mobiliteit. Het gebied rond de stad Utrecht kampt met een toenemende mobiliteit en met name in het woon-werkverkeer leidt dit tot files. Hoe kunnen we die mobiliteit verduurzamen? Dan denken we vooral aan de fiets en het openbaar vervoer. Het fietsverkeer is aan een beperkte afstand ge bonden al neemt die afstand toe door het groeiend gebruik van de fiets met elektrische ondersteuning en door het realiseren van brede snelfietspaden.. Vooral op wegen met gemengd verkeer kampen fietsers met onveiligheid. Zo maken ook auto’s en landbouwvoertuigen gebruik van de ventwegen langs de provinciale wegen. Het openbaar vervoer kampt met capaciteitstekorten. Zo zal de sneltram naar het universiteitscentrum De Uithof al aan zijn maximale capaciteit, wanneer die eindelijk gaat rijden. De Uithof is omgeven door bijzonder fraaie landgoederen, waar we bij voorkeur geen verkeersinfrastructuur door heen leggen

Eén A27 door Amelisweerd is wel genoeg.. Het station Bunnik zou kunnen bijdragen aan een oplossing door een snelle fietsverbinding met de Uithof. Wethouder Eijbersen voert intensief overleg met Bunnikse ondernemers, die dromen over het Bunnikse station als OV-knooppunt met allerlei andere voorzieningen.

Duurzame mobiliteit vergt ook veel minder luchtvervuiling. en vele  minder lawaai. De massale introductie van elektrisch vervoer kan althans dit probleem oplossen, niet het ruimte beslag, de vele files en de aantasting van het landschap. Eigenlijk had ik van verkeersdeskundige en GroenLinks-kandidaat  David Oude Wesselink wat meer opmerkingen verwacht. De provincie wil wel een reëel beeld van de luchtverontreiniging krijgen en werkt aan een netwerk van meetpunten in Amersfoort en Zeist. In Bunnik zijn vrijwilligers daarmee bezig en eigenlijk verwachten zij daarbij steun van de provincie. De narigheid is dat nooit de echte verontreiniging wordt gemeten. Men werkt altijd met formules, die meestal te laag uitkomen. Op veel plaatsen worden Europese normen overschreden.

In de Gemeente Bunnik vind je nog een uitgestrekt buitengebied. Herhaaldelijk is dan beloofd, dat men die gebieden autoluw wil maken.  Dat merkt men bijvoorbeeld sterk bij de provinciale weg N410 tussen Odijk en Houten. De weg is nogal smal en zeer onveilig voor fietsers en voetgangers. De aanleg van een gescheiden fietsverbinding is voor de provincie niet opportuun. Er is nu op werkdagen weliswaar een busverbinding op proef, lijn 43, maar tot nu toe wordt die nauwelijks gebruikt. Lijn 43 verbindt Houten ook met Station Driebergen-Zeist. en zo met het Oosten des lands. Tsja, de meeste automobilisten weten niet eens hoe een OV-chipkaart werkt.

Mijn  belangrijkste  bezwaar  tegen  deze  avond  was,  dat  men  zich  niet  boog  over  de  oorzaken  van  de  toenemende  mobiliteit.  De  problemen  doen  zich  vooral  voor  tijdens  de  ochtend-  en  avondspits.  Het  zit  vooral  in  het  woon-werkverkeer.  De  provincie  Utrecht  spant  zich  voortdurend  in  zo  veel  mogelijk  bedrijvigheid  naar  de  provincie  aan  te  trekken.  Dat  zorgt  voor  een  groot  vestigingsoverschot  en  dure  koopwoningen.  Intussen  zijn  er  aan  de  randen  van  Nederland  krimpgebieden,  waar  scholen  moeten  sluiten  en  de  leefbaarheid  afneemt.  Wethouder  Eijbersen  toont  zich  een  groot  voorstander  van  die  vestiging  van  hig  techbedrijven.  Zo  wordt  het  geld  verdiend  om  de  zachte  sectoren  te  betalen.  PvdA-kandidate  Julie  d’Hondt  ziet  het  probleem  van  dit  gebrek  aan  solidariteit  en  spreekt  zich  uit  over  “Grenzen  aan  de  Groei”.  Dat  is  de  titel  van  het  Rapport  van  de  Club  van Rome  van  1973,  dat  de  milieudiscussie  op  wereldschaal  gestart  heeft.  Ik  heb  het  bestuur  van  P21  uitgenodigd  daarover  een  volgende  keer  te  discussiëren,  bijvoorbeeld  voorafgaand  aan  de  Europese  verkiezingen  op  23  mei  2019.  Op  Europees  niveau  speelt  immers  hetzelfde.

Jaargang 12, Nr. 555.

DE ECONOMISCHE BETEKENIS

De Nederlandse regering geeft nogal hoog op over het belang van Schiphol voor de Nederlandse economie. Als Schiphol aan betekenis zou verliezen zou dat ernstige schade betekenen voor onze economie. Daarbij wordt vooral de nadruk gelegd op het grote aantal verbindingen, dat de KLM onderhoudt met luchthavens over de gehele wereld. Het betekent ook, dat veel reizigers via Schiphol  naar hun bestemming reizen na op Schiphol te zijn overgestapt op een andere vlucht. Ook dit transitverkeer levert de luchthaven inkomsten op. Internationale bedrijven, waaronder onze exporteurs profiteren van al die verbindingen en zo is de luchthaven een positieve factor in ons vestigingsklimaat. Er wordt dus goed verdiend door al die mensen, die bij de luchtvaart betrokken zijn: personeel op de vliegtuigen, onderhoudsmedewerkers, grondpersoneel, alle winkels en horeca op de luchthaven en de vele beveiligers. Dat zijn duizenden mensen en die geven ook weer veel geld uit en scheppen zo nog weer meer werkgelegenheid.

Het vrachtvervoer is eveneens van belang. Via Schiphol worden vele goederen in- en uitgevoerd. Het gaat dan vooral om spullen, die snel vervoerd moeten worden. Denk aan brieven en pakketten, maar ook aan bloemen en groenten, die vers moeten blijven. Ze worden vanuit tropische gebieden geïmporteerd en via de Nederlandse groothandel zoals de Aalsmeerse bloemenveiling ook weer gedeeltelijk per vliegtuig uitgevoerd.

Rond Schiphol zijn veel bedrijven gevestigd, die onderdelen verwerken tot eindproducten. Het gaat dan vooral om duurdere producten met een gering gewicht. Vaak is het een laatste bewerking. Zo vermijden bedrijven de importtarieven van de Europese Unie. Bedenk daarbij wel, dat veel productie sterk geautomatiseerd is. Er komen nauwelijks nog mensen aan te pas. Voor de handel en het transport zijn uiteraard wel mensen nodig. Zo profiteert Nederland van het lidmaatschap van de Europese Unie, mede doordat er veelal enige beheersing van de Engelse taal bestaat. Als je dat weet, vraag je je opnieuw af, wat die Britten in vredesnaam bezielt met hun Brexit-plannen.

Overigens heb ik zelf, wetende hoe schadelijk de luchtvaart voor het milieu en voor de leefbaarheid rond Schiphol is grote delen van Europa met groepsreizen per bus en soms ten dele per boot bezocht. Je bent dan echt op reis en wordt niet per vliegende autobus binnen weinig uren in een totaal ander land met een ander klimaat, een ander landschap en een andere leefwijze gedropt. Reis eens wat meer per bus of per spoor. Dat is ook fijn voor de mensen rond Schiphol.

Jaargang 12, Nr.554.

SNOEIEN DOET GROEIEN

Hier in de Kromme Rijnstreek met de vele boomgaarden zie je de fruitkwekers vaak snoeien. Overbodige takjes worden weg geknipt en zo komt straks alle groeikracht ten goede aan het fruit. Zo krijg je een hogere opbrengst. Daar moest ik aan denken toen afgelopen zondag die vergadering in Rome voortdurend in het nieuws was. De Paus moet maar eens goed gaan snoeien. Alle dood hout weg knippen en zorgen voor gezonde fruitbomen, voor een gezonde kerk. Of anders gezegd; al die misbruikers eruit gooien evenals al die bisschoppen, die de narigheid in de doofpot stopten. Dat laatste was zelfs voorgeschreven en ook wel een beetje begrijpelijk, want niemand hangt graag de vuile was buiten.  Maar het is tegelijk onverdraaglijk voor alle slachtoffers, want die voelen zich dan niet erkend in hun grote verdriet.

Juist die daadkracht leek te ontbreken. De paus legde de verantwoordelijkheid in eerste instantie bij de bisschoppenconferenties in al die landen, want elk land vraagt een eigen aanpak. Elk land heeft een eigen wetgeving, een eigen rechtspraak en een eigen bestuur. De slachtoffers zijn natuurlijk bang, dat er in hun eigen land weer niets gebeurt. Dat betekent ook een enorme verantwoordelijkheid voor alle kerkleden en misschien ook wel anderen.. Wij moeten de bisschoppen bij de les houden. Wij moeten de misbruikers bij justitie aanklagen als een bisschop zijn plicht niet nakomt.  Want laten we niet vergeten. Vaak was het wel degelijk bekend, maar men deed niets. Meen durfde niet. Men snapte niet hoe erg het wel was voor het slachtoffer. Ouders geloofden hun kinderen niet. en dat droeg weer bij aan het intense verdriet. Bovendien kwam het weliswaar te vaak voor, maar het overgrote deel van de mensen kreeg er nooit mee te maken. Het is dus heel heilzaam, dat er nu eindelijk veel bekend is geworden en er actie kan komen. In Nederland is die actie er  nu overduidelijk. Iedereen kan weten, dat misbruik gemeld wordt bij justitie. Alle misbruikte mensen, althans zij die erkend werden zijn schadeloos gesteld en krijgen zo nodig begeleiding. Sinds 13 april 2018 is er een duidelijke gedragscode, waaraan iedereen zich te houden heeft. Maar dat is niet genoeg. Van iedereen wordt voortdurende waakzaamheid verwacht. Dat geldt overigens niet alleen voor het kerkelijk leven. Misbruik kan overal voorkomen. In gezinnen, in het onderwijs, in de sport, bij scouting, bij buren, in beroepssituaties en dan vooral in de jeugdzorg. Hoe waakzaam we ook zijn, hoe streng de regels, hoe goed de voorlichting is, het kan altijd weer voorkomen. Het verdwijnt nooit. Want pedofilie is een eigenschap, waarmee mensen behept kunnen zijn en die ze moeten leren beheersen. Mensen, die dat bij zich zelf merken kunnen maar beter hulp zoeken. Misschien dat uit alle kwaad zo toch iets goeds kan voortkomen. De daders zijn immers in zekere zin ook slachtoffer, namelijk van hun kwade neigingen. Voor hun slachtoffers zal dit moeilijk te accepteren zijn. Veel daders zijn volkomen gewetenloos en schuwen geen enkele manier om met kinderen in contact te komen en elke keer weer opnieuw in de fout te gaan. Wees waakzaam.

Jaargang 12, Nr. 553.

WAARDEN VAN DE USA EN DE EU

Pete Hoekstra, de US ambassadeur in Den Haag hield de Machiavelli-lezing bij de uitreiking van de Machiavelli-prijs aan de burgemeester van Haarlem. Ik las een samenvatting in de Volkskrant van donderdag, 14 februari 2019.  Hij noemde een aantal gemeenschappelijke waarden, die een basis zouden moeten vormen voor een voortgezette samenwerking van de Verenigde Staten en de Europese Unie in de wereld.

Eerst over die gemeenschappelijke waarden. Die zijn er ongetwijfeld, al staan sommige daarvan in de VS en de EU onder druk. Het was niet voor niets, dat de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens uit een Amerikaanse koker kwam. Maar daarnaast zijn er ook fundamentele verschillen. Zo zien we in beide gebieden een afnemende tolerantie tegenover de Islam en bij een deel van de bevolking tegenover linkse opvattingen. De gelijkheid neemt alleen maar af: minder gelijkheid in inkomen, bezit, kennis en macht.  Er is weliswaar in de VS en de EU meer individualisme, maar de kijk op de relatie van individu en gemeenschap is zeer verschillend. In Europa is er vanouds de opvatting dat er een grote onderlinge solidariteit bestaat terwijl in de VS de opvatting is, dat elk individu zijn eigen boontjes moet doppen. Denk aan het verzet tegen Obama-care. De amerikanisering in onze samenleving leidt er toe, dat bij bepaalde groepen: rechtse partijen, het grote bedrijfsleven, het welvarende deel van de bevolking die opvatting toeneemt, dat mensen maar voor zich zelf moeten zorgen. Men is minder bereid iets voor de zwakkeren over te hebben. Uitgangspunt in Europa is, dat een fatsoenlijk inkomen een recht is. In de VS is de arme afhankelijk van toevallige naastenliefde van bijvoorbeeld kerkgemeenschappen. Veel meer dan in Europa vallen er mensen buiten de boot. Nog een belangrijk verschil in waarden is dat Amerikanen geen grenzen kennen. Het milieu heeft een onbeperkt incasseringsvermogen, de voorraden delfstoffen, vruchtbare grond, water en schone lucht raken nooit op. Dat hangt samen met de frontier-mentaliteit. Had men te weinig grond of was de bodem uitgeput, dan trok men gewoon verder naar het Westen.  De Dust Bowl, enorme stofstormen en de bodemerosie met overstromingen in het stroomgebied van de Tennessee-rivier vormden harde lessen. President Trump is een typische vertegenwoordiger van dit ouderwetse denken.  Gelukkig zijn er staten, die het belang van schone lucht en behoud van de natuur wel inzien en met eigen wetten zorgen voor een modern milieubeleid.

En dan vervolgens de visie op de  wereld. In Europa groeit het inzicht, dat er een mondiale economie is ontstaan.  In de voorziening van onze levensbehoeften zijn wij van de hele wereld afhankelijk en werken we met allerlei landen samen.  Als je je solidair voelt met alle mensen over de gehele wereld besef je dat goede onderlinge samenwerking de meeste kans biedt op succes voor iedereen. We kunnen regionale ongelijkheid niet voorkomen en bestaande regionale ongelijkheid niet zomaar opheffen, maar ons beleid is veelal gericht op zo min mogelijk regionale ongelijkheid. We begrijpen ook, dat het in ons eigen belang is, want met welvarend geworden gebieden is het goed handel drijven. Uitgangspunt is dus samenwerking, maar we zijn niet zo naïef, dat we denken, dat Rusland en China allen maar belangeloze samenwerking willen en niet streven naar overheersing. Als Rusland de Krim annexeert volgen er gewoon sancties. Die worden in Rusland gevoeld en dat leidt tot onvrede, meer oppositie en minder populariteit voor Poetin.  Hoekstra waarschuwt voor een gaspijpleiding door de Oostzee naar West-Europa, de Nordstream 2. Als wij Russisch gas kopen is import van vloeibaar Amerikaans gas minder of niet nodig. Maar als wij Russisch gas kopen krijgt Rusland daarvan forse inkomsten. Die zouden ze in een wapenwedloop tegen ons kunnen gebruiken, maar ze kunnen er ook de Russische bevolking mee helpen.  In ieder geval wordt Rusland afhankelijk van de inkomsten uit de aardgasexport en wij worden enigszins afhankelijk van dat Russische gas. Er ontstaat dus een wederzijdse afhankelijkheid en dat zie ik juist als een zekere garantie voor vreedzaam samenleven. Veel Russen zien in het NAVOlidmaatschap van veel voormalige leden van het Warschaupact als een bedreiging.  Vertrouwenwekkende maatregelen zijn dus belangrijk. Hier zie je de invloed van Angela Merkel.  Kennelijk is dat moeilijk te begrijpen voor een ambassadeur behept met het Amerikaanse machtsdenken.

In de relatie van de VS met China gaat het in het denken van Hoekstra vooral om economische wereldmacht. Blijven de VS nummer één in de wereld?  China wordt door de huidige regering van Trump vooral met wantrouwen bezien. Ze willen door middel van het beheer van het 5G-netwerk de wereldeconomie beheersen.  Europa is niet zo naïef om te denken, dat China geen enkel kwaad in de zin heeft. Er wordt vooral gewaarschuwd voor technische spionage. Maar tegelijk vinden we verdere economische ontwikkeling van China van belang voor de Chinese bevolking. Op het Chinese platteland is nog veel armoede. Daarnaast vinden we de handhaving van de mensenrechten voor de bevolking van China van belang. China kent een partijdictatuur en die beantwoordt niet bepaald aan onze democratische idealen. Er zijn veel politieke gevangenen. De onderdrukking van Tibetanen en Oeigoeren keuren we af. Daarover hoor ik de VS ambassadeur niet. Ik vraag mij steeds af of de partijdictatuur zich kan handhaven als de bevolking goed ontwikkeld en welvarend is geworden. Al die Chinese studenten in de Westerse wereld en al die Chinese toeristen hier leren wel wat meer dan alleen maar over onze wetenschap en cultuur. Ze zien ook onze vrijheid en politieke democratie. Juist die mondialisering betekent niet alleen een economie op wereldschaal het zorgt ook voor een verbreiding van ons waarde denken over de gehele wereld. Gaat het dan over de macht of om het geluk van mensen.

Jaargang 11, Nr. 552.

ONTROERENDE BEVLOGENHEID

De beelden van de scholierenstaking voor bescherming van het klimaat riepen bij mij vele herinneringen op. Ik dacht weer terug aan mijn tijd als leraar aardrijkskunde. Een paar keren overkwam het mij, dat een bedeesde leerling bij mij kwam en vroeg of er nou nooit een einde zou komen aan het vervuilen van de aarde? Hij voelde zich wanhopig. Waarom doen die politici niets? Ik legde hem uit, dat politici alleen op korte termijn werken.  Zolang hun kiezers niet in opstand komen doen ze niets. Vooral als het geld kost schrikken ze terug voor een doortastend beleid. Misschien moet er eerst een ramp gebeuren voordat ze geloven. dat ze er iets aan moeten doen, want meestal werkt het zo. Er komen pas verkeerslichten op een kruispunt als er eerst een aantal dodelijke ongelukken zijn gebeurd. Het was een schrale troost, maar ik spoorde hem aan om vol te houden. De kinderen, misschien al de kleinkinderen van mijn oud-leerlingen demonstreerden nu in Den Haag en eindelijk beginnen politici te begrijpen, dat langer uitstel hen stemmen gaat kosten Binnenkort, op 10 maart is er een grote klimaatmars en ik hoop, dat die even massaal gaat worden als  de demonstraties tegen de plaatsing van kruisraketten in 1981 en 1983 in Amsterdam en Den Haag.

De hele aanpak en de sfeer bij de scholierendemonstratie deed sterk denken aan die anti-kernwapen-demonstraties van de tachtiger jaren van de vorige eeuw. Toen waren alle leeftijden vertegenwoordigd. In die tijd wilde een tweetal leerlingen een scholieren=staking organiseren tegen de kruisraketten. Het waren weliswaar slimme jongens, maar van organiseren hadden ze nog weinig verstand. Bijna niemand kende hen en daarom vroegen ze mij of ik medeleerlingen, die mee wilden doen met hen in contact kon brengen. Dat was Olé.  Een paar dagen later werd ik bij de rector geroepen. Ouders hadden geklaagd. Mij werd uitdrukkelijk verboden aan de organisatie van een scholierenstaking mee te werken.  Nu werkte ik toen intensief met ouders samen. Ik had bijvoorbeeld samen met ouders een onderzoek verricht naar de vraag in hoeverre de verschillende vakken een bijdrage in kennis en houding aan Vredesopvoeding zouden kunnen leveren. Daar kwam uit, dat alle vakken dat konden. Van mijn rector mocht ik niet weten wie er geklaagd had, want de ouders waren bang, dat ik het zou afreageren op hun kind. Die twijfel aan mijn integriteit was voor mij uiterst beledigend en daarnaast was het nogal vervelend, dat ik bij elk contact met ouders de gedachte moest onderdrukken of hij of zij de klacht had ingediend. Ik weet het nog steeds niet en het zit me na 35 jaar nog steeds dwars. Ik wilde mijn leerlingen weerbaar maken en nodigden hen herhaaldelijk uit kritisch naar mij te luisteren en tot een eigen goed gefundeerd oordeel te komen. Ik geloof dan ook niet in linkse indoctrinatie, want een van die oud leerlingen was Rita Verdonk.

De invloed van de ouders is wel groot. Zo hoort het ook. Ouders horen hun normen en waarden vooral door hun consequent gedrag aan hun kinderen door te geven, hen te begeleiden naar volwassenheid, waarbij ze tot eigen standpunten komen en hopelijk niet met alle modieuze winden kritiekloos meewaaien. Wat mij bij alle commentaren opviel was het ontstellend gebrek aan kennis bij veel leerlingen en helaas ook bij hun ouders.  Het is ook uiterst complex. Je hebt steeds te maken met verschijnselen, die weer andere ontwikkelingen veroorzaken en elkaar versterken of verzwakken. Daarom moeten de klimaatmodellen ook steeds weer worden aangepast en zijn de uitkomsten nooit voor 100% zeker. Maar zelfs als het maar voor tachtig procent zeker is, zal een slim mens voorzorgen nemen. Wie stapt er in een vliegtuig als de kans, dat het zal neerstorten dertig, veertig of vijftig procent is? Het moet 0,00000001 % zijn. Dat vergeten die klimaatsceptici maar al te vaak. Het lijkt mij daarom wenselijk, dat alle leerlingen, ook die van het VMBO een forse dosis bassikennis over het klimaat krijgen voorgeschoteld. Zo moeilijk is het niet om het broeikaseffect uit te leggen. Iedereen, die de zonwering naar beneden doet als het te warm wordt snapt het.

Veel meer aandacht moet ook besteed worden aan de mogelijke gevolgen van het niets doen. Als de opwarming van de aarde sneller gaat en hoger uitkomt dan verwacht, zal het ijs van Groenland en het Zuidpoolgebied ook sneller smelten. Als het echt tegenvalt zal een groot deel van Nederland onder water verdwijnen. Maar zelfs een beperkte zeespiegelstijging zal ons voor enorme kosten plaatsen, waarschijnlijk veel meer dan nu van ons gevraagd wordt bij de energietransitie. Dat is de overgang naar zon- en windenergie en het goed isoleren van onze woonhuizen. Dat gaat heel veel werk opleveren.

Lees deze column nog een keer heel kritisch door en vorm uw eigen goed gefundeerd oordeel.

Jaargang 11, Nr. 551.

ELK LID MOET LOBBYCONTACTEN MELDEN

De Europese verkiezingen van 23 mei 2019 in Nederland werpen hun schaduw vooruit. Wat weten we eigenlijk over het Europees Parlement? Hoe kunnen we onze stem bepalen? Dat is een van de redenen waarom ik de laatste tijd extra aandacht besteed aan de activiteiten van dat Europees Parlement. Dat heeft inmiddels veel aan macht en invloed gewonnen al blijft de Europese Raad – de vakministers van de lidstaten of de regeringsleiders – vaak de beslissende macht behouden. Daarom is een veel grotere opkomst van groot belang als een signaal aan onze regering de gekozen Europese volksvertegenwoordiging serieus te nemen. Recent heeft het Europees Parlement een belangrijk besluit genomen om de regelgeving voor dat parlement te versterken. In Brussel zijn 12.000 geregistreerde lobbyisten actief. Het zijn vooral vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, goed betaald en zeer deskundig. Ze adviseren individuele Europarlementariërs, soms zelfs met complete wetsontwerpen. Lobbyisten van NGO’s geven tegengas. Denk aan milieuorganisaties, vakbonden, ontwikkelings- en mensenrechtenorganisaties, consumentenbonden, wetenschappers, juristen, kerken en andere religies en wat al niet meer. Het is prima, dat al die lobbyisten hun werk doen mits daarbij door de parlementsleden openheid wordt betracht. Daar schortte het tot nu toe nogal aan. Het met net voldoende meerderheid genomen besluit houdt in, dat elk parlementslid elk contact met een lobbyist openlijk digitaal moet melden en daarbij moet aangeven welke adviezen hij of zij gekregen heeft. Zo wordt bij stemmingen zichtbaar welke partijen zich vooral laten leiden door de belangen van bijvoorbeeld het bedrijfsleven. Je bent gekozen om jouw kiezers te vertegenwoordigen en niet een of andere groep bedrijven, bijvoorbeeld de chemische industrie of de landbouw of de kolenmijnbouw. Zo wordt al die eurosceptici en populisten de wind uit de zeilen genomen. Wat nu opviel was, dat de fracties van de EVP, de Christendemocraten met het CDA en de liberalen met de VVD en D66 zich tegen meer openheid verklaarden. Het voorstel tot meer openheid over lobbycontacten kwam vooral van een groep Groene EP-leden, gesteund door hun medewerkers en NGO’s op dit terrein en heel veel burgers met handtekeningenacties.

Het zou mooi zijn als ook de Europese Commissie met hun ambtenaren en de ambtenaren van de lidstaten, die aan Europese wetsontwerpen meewerken meer openheid over lobbyinvloed gaan betrachten. Eigenlijk zou dat ook moeten gelden voor onze minister-president, die er blijk van heeft gegeven zeer open te staan voor de wensen van het internationale bedrijfsleven en voor de andere ministers. Eigenlijk geldt het voor iedereen, die uitvoerend werk verricht en voor elke volksvertegenwoordiger of het nu een raadslid is of een Tweede Kamerlid. Het probleem is wel, dat soms openheid niet mag, bijvoorbeeld bij de ontwikkeling van ruimtelijke  plannen. Je wilt immers grondspeculanten niet in de kaart spelen.

Jaargang 11, Nr. 550.

DAT WAS ZELFS DE EEG AL

Harrie Verbon schreef afgelopen vrijdag, 25 januari 2019 een opiniestuk in de Volkskrant, waarin hij beschreef hoe de EU steeds meer structurele vorm geeft aan de steun, die de rijke lidstaten geven aan de minder welvarende lidstaten.  Hij vindt, dat onze regering die ontwikkeling ook royaal moet toegeven en dat deze niet de indruk moet wekken, dat we ertegen zijn, dat er steeds weer geld gaat naar economisch zwakke lidstaten. Dat geld is belastinggeld, dat door onze burgers is opgebracht. Kennelijk vreest de regering, dat onze burgers er bezwaar tegen hebben. Dat bleek ook wel, toen er kreten opklonken als “Geen cent naar Griekenland” en de regering alsmaar beweerde, dat Griekenland de leningen tot de laatste cent zou moeten terug betalen.  Verbon legt er nogal de nadruk op, dat er Nederlands belastinggeld naar de economisch zwakke lidstaten gaat en wekt zo de indruk, dat maar niets te vinden. Ik beweer, dat steun aan de zwakken de normaalste zaak van de wereld is en vaak zo vanzelfsprekend, dat we ons dat nauwelijks realiseren.

Neem een gemeente. De Nederlandse gemeenten hebben weinig eigen inkomsten. Hun uitgaven worden vooral mogelijk gemaakt doordat het Rijk erin bijdraagt via het Gemeentefonds. Daarbij wordt rekening gehouden met het gemiddelde inkomen van de inwoners. Welvarende gemeenten krijgen wat minder dan gemeenten met veel werkloosheid en veel mensen met een minimum inkomen. Maar binnen de gemeente betaalt de villabewoner met een groot landgoed aanzienlijk meer OZB dan de bijstandsvrouw in een klein flatje.  Zo stroomt er dus geld uit de villawijken naar de oude arbeidersbuurten.
Die geldtransfer zien we ook op nationaal niveau. Stel dat de Groningers alle aardgasbaten van de afgelopen halve eeuw voor hun eigen provincie hadden mogen houden, Het land zou te klein zijn. Nu zijn al die miljarden beschikbaar geweest voor het land als geheel. Money transfer van Groningen naar het Rijk.

Dit jaar is het 25 jaar geleden, dat ik met werken in het onderwijs stopte.  Daarvoor besteedden wij als aardrijkskundesectie altijd veel aandacht aan de Europese integratie, eerst in de brugklassen en  later in atheneum 4 wat diepgaander. Dat is nu minstens veertig jaar geleden. We beschreven het tot stand komen van een grote gemeenschappelijke markt, waar wij onze Nederlandse producten konden afzetten. Binnen die grote gemeenschappelijke markt mocht en mag geen concurrentievervalsing optreden. Een lidstaat mag het eigen bedrijfsleven niet steunen met subsidies of op een andere wijze. Eigenlijk heel merkwaardig, want binnen Europa zijn gebieden met vele vestigingsvoordelen en andere gebieden met een zeer ongunstig vestigingsklimaat. Daar zijn bijvoorbeeld geen delfstoffen als grondstof of energiebron. Het is door de ligging ook zeer duur die aan te voeren. De bevolking is laag geschoold. Het bankwezen en andere diensten zijn zwak ontwikkeld. De overheid functioneert zwak. Probeer zo’n land maar eens tot welvaart te brengen. Wat er aan bedrijven was voor de aansluiting bij de EEG, later de EU verloor de concurrentiestrijd. Landen in Noordwest Europa hadden juist een zeer gunstig vestigingsklimaat. Wij exporteerden naar de hele EU en we verdienden er goed aan. Terwijl hier de welvaart toenaam, daalde die juist in gebieden met een ongunstig vestigingsklimaat.  Onze welvaart ging ten koste van de economisch zwakke lidstaten. Het was niet zo zeer onze eigen verdienste, want wij hadden nu eenmaal veel vestgingsvoordelen. Het is binnen de EU gewoon niet eerlijk verdeeld. Daarom moesten sommige landen hun munteenheid in waarde verminderen en er dus armer op worden om nog te kunnen concurreren. Door onze gemeenschappelijke munt, de Euro is dat nu niet meer mogelijk. De economisch zwakke lidstaten staan machteloos in de concurrentiestrijd. Als daar de werkloosheid toeneemt, verliezen wij onze klanten. Het is dus in het belang van ons bedrijfsleven, dat we die zwakke landen op de been houden. Met het regionaal beleid heeft de EEG en later de EU dat ook steeds gedaan. Soms hielp die steun, met name, waar een oud industriegebied moest omschakelen. Maar bijvoorbeeld in Zuid Italië liggen prachtige autosnelwegen, maar de economie bloeit er niet echt op. De hoogovens en staalfabrieken daar  hebben niet geleid tot staalverwerkende industrieën. Er is een ongunstige marktligging. Er zijn geen goed geschoolde arbeiders en geen ondernemers. Er is veel corruptie en andere vormen van criminaliteit. Technische universiteiten, onderzoeksinstellingen en innovatieve bedrijven ontbreken. Met zo’n zwakke structuur zul je niet gemakkelijk succes boeken.

Zelfs in Nederland zien we die ongelijkheid. Vooral de randgebieden in het Oosten laten een vertrekoverschot zien. Jonge mensen trekken naar de Randstad, waar werk genoeg is. In de vergrijsde dorpen worden scholen gesloten en daalt het voorzieningenniveau voortdurend. Zo wordt het vestigingsklimaat steeds zwakker.  Die gebieden verdienen onze steun. Dat is solidariteit. Binnen de EU moet die solidariteit net zo vanzelfsprekend worden.

Jaargang 11, Nr. 549.