EEN SCHOOL MOET LEERLINGEN WEERBAAR MAKEN TEGEN INDOCTRINATIE
Het zijn altijd rechtse partijen en media, die roepen, dat leerlingen op de scholen geïndoctrineerd worden. In de jaren zestig – zeventig van de vorige eeuw was het vooral de Telegraaf, die daarover klaagde. Als er één medium is, dat indoctrineert, was en is dat de Telegraaf. Dat weet ik en dus lees ik die krant niet. Nu is het de uiterst rechtse politieke partij Forum voor Democratie. Gisteren werd het onderwerp besproken bij Eva Jinek. Een jongeman vraagt leerlingen en studenten om filmpjes van lessen of colleges op te sturen, zodat kan worden aangetoond hoezeer er geïndoctrineerd wordt. Forum voor Democratie heeft een Meldpunt Indoctrinatie ingesteld. Heerlijk, want nu weten we waar de verklikkersmentaliteit heerst.
Dit jaar vier ik mijn zilveren afscheid van het onderwijs. Ik volg het allemaal niet zo aandachtig meer. Ik schrijf dus uit ervaring. Als ik nog voor de klas had gestaan en de onzin had gehoord in de overwinningsspeech van Baudet, dan had ik in
de bovenbouw van Vwo of Havo zeker de vele onjuistheden aan de kaak gesteld. Je moet je leerlingen beschermen tegen leugens. Wat zijn de feiten? De column van vorige week is daarvan een voorbeeld.
Ik had op mijn tas of op mijn cijferboekje altijd een sticker van de PPR en later van GroenLinks. De leerlingen vroegen dan af en toe, waarom ik dat deed. Dan legde ik uit, dat je nog zo je best kunt doen om objectief les te geven, maar dat je eigen overtuiging altijd doorklinkt. Dus moet je er altijd op verdacht zijn, dat er in mijn lessen ook meningen doorklinken. Dat ik bepaalde praktijken afkeurenswaardig vind, bijvoorbeeld. Zo leerde de leerlingen verdacht te zijn op meningen en onbedoelde pogingen tot indoctrinatie. Want ik stelde meestal bij een onderwerp de vraag: Hoe moet je hierover denken? Aan welke van jouw normen en waarden toets je deze praktijken? Er waren toen al leerlingen, die al die vreemdelingen in ons land maar niets vonden. Ik vroeg soms of ze wilden schatten hoeveel procent van de inwoners van Nederland van buitenlandse komaf waren. Wie denkt minder dan 5%? wie 5 tot 10% en zo door tot meer dan 30% en er waren erbij, die dachten, dat toen meer dan 30% van de bevolking uit vreemdelingen bestond. In werkelijkheid was het toen minder dan 5%. Ik legde uit, dat er in bepaalde sectoren een tekort aan arbeidskrachten was en is, bijvoorbeeld de tuinbouw of de schoonmaak en vroeger de textielindustrie. Nederlanders wilden, zelfs als ze werkloos waren dat werk niet doen. Gespecialiseerde uitzendbureaus werven mensen in bijvoorbeeld Polen. We halen buitenlanders hier naar toe. Werkgevers zullen bepaald niet blij zijn als dat niet meer mag. Ze hebben de mensen hard nodig. Ben je als leerkracht nu aan het indoctrineren als je dit onderwerp zo behandelt? Neen, je geeft de feiten weer en zo maak je je leerlingen weerbaar. Ze laten zich niets wijsmaken door de heer Baudet en consorten. Waar ik bang voor ben, is, dat de FvD-ers vinden dat die controversiële onderwerpen niet behandeld mogen worden. Nou, dan blijft er niet veel over bij geschiedenis, aardrijkskunde, catechese, economie. literatuur en maatschappijleer. Of moeten de studieboeken eerst gecensureerd worden door de censoren van Forum voor Democratie? Dan belanden we pas echt in een dictatuur in plaats van een democratie.
Kun je leerlingen met succes indoctrineren? Met mijn aanpak zal dat niet lukken. Dat blijkt ook wel. Ze komen eerlijk voor hun mening uit en laten zich niet ompraten. Zo is Rita Verdonk een van mijn oud-leerlingen en als er al linkse indoctrinatie heeft plaats gevonden is die bepaald niet gelukt. In de zeventiger jaren was er een discussie over het wel of niet invoeren van een centraal schriftelijk examen.. Ik was er niet voor, want ik vreesde, dat de nadruk zou komen te liggen op kennis en dat de vormende waarde van het vak zou verdwijnen. Sommige collega’s beweerden toen, dat zij gewoon objectief de geografische werkelijkheid beschreven in hun lessen. Dat nu is de meest venijnige vorm van indoctrinatie. Zo is het en zo hoort het, alsof, die werkelijkheid volmaakt is en niet vatbaar voor kritiek. Als je leerlingen niet kritisch leert kijken naar onze samenleving, dan maak je verbeteringen veel moeilijker. Een kritische kijk is de motor van de vooruitgang. Dan kun je er nog over twisten wat vooruitgang of progressie is. Tegenwoordig heet de afbraak van ons sociaal stelsel progressief.
Forum voor Democratie kan maar beter ophouden met het waarschuwen tegen indoctrinatie. Als ze werkelijk democratie voorstaan, dan willen ze goed geïnformeerde leerlingen, ook als die op grond van hun kennis en inzicht de wensen van Forum afwijzen.
Jaargang 12, Nr. 558.