ONDERGRAVEN VAN ONZE WELVAART
Docenten, onderzoekers en studenten wilden demonsteren in Utrecht. Plotseling was er het gerucht, dat de demonstratie gekaapt dreigde te worden door pro Palestijnen. Het gemeentebestuur raadde de demonstratie af. Zo kwam het op het nieuws. Op de donderdag, 14 november waren er veel demonstranten in de Utrechtse binnenstad, maar geen manifestaties. En eigenlijk dus geen demonstratie. Intussen is er een grote landelijke demonstratie gepland op het Haagse Malieveld. De mensen pikken het niet. Als het waarom van de bezuinigingen nu duidelijk zou zijn. Voor mij is het allerminst duidelijk. Ik weet, dat er veel meer geld naar defensie moet vanwege de Russische dreiging. Men neemt zonder meer aan dat die Russen niet zullen stoppen bij Oekraïne. Met name de Baltische staten Estland, Letland en Litouwen zijn ongerust. Ze maakten immers ook deel uit van de voormalige Sovjet Unie.
Als je een beetje inzicht hebt van de aard van de Nederlandse economie, dan weet je, dat Nederland zowel bij de industrie als de landbouw gespecialiseerd is in hoogwaardige producten en dan vooral voor de export. We zijn een handelsland. We importeren grondstoffen. Die zijn afkomstig uit de landbouw en de delfstoffenwinning. Daarvan maken we soms betrekkelijk eenvoudige producten. Uit aardolie maken we benzine of stookolie, maar de petrochemische industrie maakt ook zeer hoogwaardige producten. Van tropische vetten en oliën maken we margarines, naast gewone ook zeer bijzondere. Een belangrijke vestigingsfactor voor de fabrieken, die draaien op ingevoerde grondstoffen is de aanwezigheid van zeehavens. Daarom veroverden veel Europese staten gebieden in Afrika en Azië vanwege de aanwezigheid van grondstoffen. Die handelsrelatie is er nog steeds.
Bij al die fabrieken horen ook laboratoria. Hun taak is de kwaliteit te bewaken, maar ze doen ook aan innovatie; het ontwikkelen van nieuwe producten. Daarom vind je in steden als Amsterdam, Rotterdam en Delft ook universiteiten en hogescholen. De industrie in Twente en Noord-Brabant is er gekomen door de aanwezigheid van veel arbeidskrachten. Maar vanwege de industrie kwamen er ook de Technische Universiteit Eindhoven en Twente. Maar door die technische universiteiten kwamen er ook andere industrieën.
Vroeger had Utrecht zware industrie: de staalfabriek Demka en Werkspoor, waar treinen werden gefabriceerd en onderhouden. Ze zijn er niet meer. Bij de Uithof, waar de Universiteit Utrecht grotendeels is gevestigd, houdt men rekening met de komst van bedrijven, die gebruik willen maken van de kennis van de universiteit. Men rekent op 15.000 arbeidsplaatsen.
Als je dit allemaal zo leest en je hoort, dat deze regering van plan is ruim één miljard te bezuinigen op universiteiten en hogescholen en daarbij vooral op innovatie, dan vraag je je af of PVV, VVD, NSC en BBB een stelletje gekken als minister of staatssecretaris hebben geleverd. We worden een achterlijk land. Nu werven onze ondernemingen nog goed opgeleide mensen in het buitenland, maar dat gaat moeilijk worden, want de dames en heren hebben ook iets tegen arbeidsmigranten. Gek zijn ze.
Waar moeten al die jongens en meisjes naar toe, die niet de intelligentie hebben voor Hoger of Universitair onderwijs? Bij al die hoogwaardige bedrijven is ook eenvoudig werk te doen. De koffiedame, de schoonmaak de eenvoudige kwaliteitsproeven doen, het transport naar de cliënten of de groothandel.
Maar buiten het bedrijfsleven is er heel veel werk bij de overheid, in de zorg en in het onderwijs. In de meeste functies zijn goed opgeleide mensen nodig en voor die opleiding zijn weer goede docenten nodig en vanwege het innovatieve karakter van veel bedrijven, maar ook van de medische zorg en van het primair en secundair onderwijs goede innovatieve onderzoekers. Ik heb als docent heel wat ontwikkelingswerk gedaan en als voorzitter van een KNAG-kring ook veel collega’s laten profiteren.
Als onderwijsman en als geograaf zeg ik, dat bezuinigingen op onderwijs en innovatie zo ongeveer het domste is, dat je als overheid kunt doen. Soms denk ik, dat ze het liefst domme mensen in Nederland hebben. Die zijn te dom voor goede inhoudelijke kritiek. Dat is wel zo gemakkelijk voor een regering van PVV, VVD, NSC en BBB. Het is een schande.
18e Jaargang, Nr. 812.
ONDERGRAVEN