John Ch.M. Jorna

IK WAS EEN VREEMDELING EN GIJ HEBT MIJ NIET VERWELKOMD

Die woorden uit het evangelie van deze zondag lieten mij vandaag niet los. Eigenlijk slaan ze op het laatste oordeel. De koning vertelt, wie er niet naar het eeuwige leven in het paradijs zullen overgaan. In een van mijn vorige columns wees ik op de secularisatie, waardoor veel mensen zich vrij achten te doen wat ze zelf graag willen. Ze voelen zich vrij en niet meer gebonden aan Gods geboden. Tsja, die Partij voor de Vrijheid. Ik schreef er toen bij, dat er gelukkig heel veel geseculariseerde mensen zijn, die erg goed voor hun naasten zorgen. Die naasten zijn ook de buitenlanders, die leven in Nederland.

Maar wat was mijn eerste reactie. Ik was blij omdat GroenLinks-PvdA boven de VVD waren geëindigd, maar wat een schrik, toen de enorm hoge score van de PVV bekend werd. Zijn er zoveel vreemdelingenhaters in Nederland? Er is veel mis in Nederland en veel mensen zijn terecht ontevreden. Geven ze dan nu  allemaal de schuld aan de buitenlanders? Dat er een enorm tekort is aan woningen; is dat de schuld van de buitenlanders. Welnee, buitenlandse bouwvakkers helpen mee met woningen te bouwen. Dat er een tekort is aan zorgmedewerkers, is dat de schuld van de buitenlanders? Welnee er werken heel wat buitenlanders in de zorg. Zelfs in het Nederlandse onderwijs werken buitenlanders.

Ik kreeg associaties met 90 jaar geleden. In Duitsland was veel werkloosheid en er werd in 1933 een niewe bondskanselier gekozen. Die man gaf de schuld van alle narigheid aan de Joden. We weten nu hoe vreselijk het vervolg was. De Holocaust kostte 6 miljoen Joden het leven en daarnaast stierven ook nog zigeuners en homoseksuelen in de gaskamers van de concentratiekampen. Ik geloof niet, dat ons dat nu te wachten staat, maar heel veel mensen hebben de lessen van de geschiedenis kennelijk niet geleerd. Ik heb begrepen, dat veel PVV-stemmers uit ontevredenheid op die partij hebben gestemd. Een interessant onderzoek leert, dat in veel hoogontwikkelde welvarende landen veel mensen stemmen op partijen als de PVV, omdat ze zich niet echt gewaardeerd voelen. Het zijn – gelukkig maar- niet allemaal vreemdelingenhaters. Tegelijk geldt voor mij, dat we waakzaam moeten blijven.

Maar hoe moet het nu met de kabinetsformatie? Men roept, dat gezien de uitslagen de meerderheid van de kiezers een rechts kabinet wensen. Dat moge zo zijn, maar als je het PVV-programma leest, dan moet Wilders daar 90% van inslikken willen fatsoenlijke partijen als de VVD, BBB en NSC met hem in zee willen gaan. Dat zie ik nog niet zo vlug gebeuren.

Maar hoe dan wel? Moeten GroenLinks-PvdA en CU met VVD, NSC en BBB in zee gaan. Dat wordt al heel moeilijkgezien de verschillen. Ik zie twee mogelijkheden: Een zakenkabinet onder leiding van Pieter Omtzigt met een zekere mate van steun van de genoemde partijen of de tweede mogelijkheid: opnieuw naar de stembus.

Is er voor mij nu geen enkel lichtpuntje? Het mooie is, dat in de gemeente Bunnik en bijna alle omliggende gemeenten – Utrecht, De Bilt-Bilthoven, Zeist en Utrechtse Heuvelrug – GroenLinks-PvdA als grootste partij hebben gekozen. Tsja en met ons folderen hebben we daar toch een beetje aan mee geholpen.

17^e Jaargang, Nr 780.

HOE HELPEN WE ZE?

We waren aan het folderen in een buurdorp, waarvan we weten dat het gemiddeld wat conservatiever is dan de andere dorpen van onze gemeente. Een jonge vrouw was bezig haar tuin vrij te maken van afgevallen bladeren. Ze heeft het met haar tuin best moeilijk, want aan de overkant staan reusachtige bomen. Toen ze zag, dat ik folders van GroenLinks had, liet ze merken, dat ze van die partij niets moest hebben. Waarom? Vroeg ik. Ze vond, dat GroenLinks ervoor zorgde, dat allerlei buitenlanders maar in Nederland blijven hangen. Ik legde uit, dat er in Nederland grote tekorten optreden op de arbeidsmarkt. Dat komt doordat vanaf 1975 erg weinig baby’s zijn geboren en dan krijg je op den duur te weinig mensen om het werk te doen. Bedrijven halen dan mensen uit het buitenland. Wie moet anders de appels plukken? Onze streek kent veel fruittelers. Maar zei ze: “Ik ga niet stemmen. Het is allemaal zo’n rotzooitje.” Wat je ook probeert, haar krijg je niet naar de stembus.

Als je wilt kiezen, moet je jezelf vragen stellen. Voor mij is de meest principiële vraag of je kiest voor je eigenpersoonlijk belang of voor het algemeen belang. De meeste partijen gaan uit van dat persoonlijk belang van een bepaalde groep. Ze richten zich bijvoorbeeld op rijke mensen, die al vlug vinden, dat ze te veel belasting betalen. Of ze vragen veel aandacht voor bedrijven, die zich met goederenvervoer bezig houden per vrachtauto of vrachtschip of transportvliegtuig. Dan moet je veel investeren in infrastructuur: wegen, havens, luchthavens. Mensen die werken in de zorg merken, dat het moeilijk is om voldoende collega’s te werven. Misschien willen ze wel als de lonen wat hoger worden. Het gaat hen om de patiënten. Die moeten voldoende zorg krijgen. Zo zijn er allerlei belangen. We willen immers allemaal graag, dat alles goed werkt in Nederland. Dat in alle  behoeften wordt voorzien.

Moet je nu naar al die programma’s kijken? Ik vind eigenlijk van niet. Het is beter een goede krant te lezen, al dan niet op papier of digitaal en er zo achter te komen, wat een partij in de praktijk presteert. Wat komt er van al die mooie praatjes eigenlijk terecht? Maar ja, dan moet je wel kunnen lezen. Er zijn veel analfabeten in Nederland. Die moeten het van radio en Tv hebben. En je kunt ook met mensen praten, waar je vertrouwen in hebt. Maar iedere burger hoort eigenlijk ervoor te zorgen, dat hij goed geïnformeerd is.

Voor kiezers, die nu nog zweven zijn de kieswijzers of stemwijzers een mooi hulpmiddel. Deskundigen stellen over allerlei onderwerpen dertig stellingen op, die met actuele politiek te maken hebben. Die leggen ze voor aan de politieke partijen. Wat vindt deze partij ervan? Zijn ze het helemaal oneens of oneens of twijfelen ze of zijn ze het eens of zijn ze het er helemaal mee eens. Als je over al die dertig stellingen jouw mening hebt gegeven, kan de computer gemakkelijk uitmaken met welke partij je het vooral eens bent en zo komt er een stemadvies uit. Als ik dat doe kom ik meestal prima bij GroenLinks-PvdA uit. Maar ja, ik zorg ervoor, dat ik goed op de hoogte ben. Ik ben ook lid van GroenLinks. Dat heb ik van huis uit mee gekregen. Mijn vader is al in 1953 plotseling overleden. Ik vraag me wel eens af, wat hij nu zou stemmen.

Nederland is inmiddels sterk geseculariseerd. Velen zijn geen lid meer van een kerk en geloven niet meer in een God. Ze vinden het geweldig, dat ze nu heel vrij zijn en niet meer aan allerlei geboden en verboden hoeven te gehoorzamen. Die vrijheid leidt er wellicht toe, dat ze hun stem vooral laten bepalen door hun eigen belang. Waarom zou je nog rekening houden met al die mensen onder de armoedegrens?  Maar dat hoeft natuurlijk niet zo te zijn. Velen zijn dan wel niet meer godsdienstig, maar ze hebben veel voor een ander over.

Maar goed; we hebben tegenwoordig een bijzondere paus daar in Rome. Hij heet paus Franciscus. Hij is genoemd naar de Heilige Franciscus van Assisië. Die hield erg van arme mensen en hij hield erg van de natuur. Zo is het ook met paus Franciscus. Hij schreef in 2015 een boekje en pleitte ervoor, dat we heel zuinig moeten zijn op de Schepping, dus op de planeet aarde. En hij wil ook graag, dat we ervoor zorgen, dat er op de wereld geen armoede meer is.  Hij scheef ook, dat er een groep heel rijke mensen is. Voor hen is het nooit genoeg. Als je schoon wilt produceren in je fabrieken en je arbeiders goed wilt betalen, kost dat extra veel geld. De winst wordt minder en dat willen ze niet. Dus blijven ze vervuilen en de natuur vernielen en de armoede blijft. Mijn partij Groenlinks-PvdA zegt we zijn groen en sociaal. We zijn voor de natuur en voor de arme mensen. Toch zijn er bij die partij ook heel veel mensen, die niet (meer) gelovig zijn.

Ik denk, dat zwevende kiezers onder mijn lezers nu voldoende stof hebben om te weten, wat ze op 22 novermber moeten stemmen. Veel succes.

17^e Jaargang, Nr. 779.

WELKE EISEN STEL JE AAN EEN PREMIER?

De lijsttrekkers van de drie grootste partijen worden gezien als mogelijke kandidaten voor het premierschap. Ze zijn niet geselecteerd op hun kwaliteiten, die hen geschikt zouden maken voor het premierschap. Pieter Omtzigt wordt vooral bewonderd omdat hij samen met Renske Leijten van de SP het uitkeringsschandaal aan het licht heeft gebracht. Daardoor kwam Rutte IV ten val. Hij heeft daardoor ook een goed inzicht gekregen in de werkwijze van ambtenaren en de manier waarop aan hen leiding wordt gegeven. Daar was hij niet blij mee en daarom staat hij nu bekend als de grote voorstander van beter bestuur. Het is een van de eisen, die aan de opvolger van Mark Rutte zullen worden gesteld. Maar van een premier wordt veel meer gevraagd. Mevrouw Yesilgöz van de VVD is een zeer slimme meid en ze weet haar antwoorden ook op een begrijpelijke manier  voor de luisteraars te geven. Ze weet waar ze over praat, denken de mensen, maar het duidt vooral op een goede voorbereiding door het campagneteam Maar ze pikt het goed op. Maar van een premier wordt wel meer gevraagd. We weten van haar ook, dat ze haar werk als minister goed gedaan heeft. Komen we bij Frans Timmermans, lijsttrekker van GroenLinks-PvdA. Hij heeft een zeer brede ervaring in verschillende niveaus van bestuur. Frans was Tweede Kamerlid voor de PvdA. Deze partij streed en strijdt vooral tegen de ongelijkheid in Nederland. Dat is iets heel anders als bij Mark Rutte, die ik vooral zie als zetbaas van de grote multinationals als Shell en Unilever. Zo’n iemand zie ik liever niet meer aan het hoofd van een Nederlands kabinet. Frans Timmermans was Minister van Buitenlandse Zaken voordat hij ook lid van het Europees Parlement werd en vervolgens de tweede man van de Europese Commissie met als bijzondere taak het klimaatbeleid in de EU flink op poten te zetten en de Europese Klimaatwet er bij het Europees Parlement doorheen te krijgen. Op klimaatgebied hoef je hem niets meer wijs te maken. Maar binnen de Europese Commissie was hij ook actief in de bestrijding van antidemocratische tendensen in Polen en Hongarije. Als premier zit je ook in de Europese Raad, bestaande uit de premiers van de lidstaten. Zij bepalen vooral het beleid van de EU en Europese wetten behoeven hun goedkeuring naast de goedkeuring door het Europees Parlement. Als elke minister krijgt ook de minister-president hulp van zijn ambtenaren, maar het is mooi als je niet helemaal blanco bent. Het mooie is ook nog, dat Frans Timmermans zes talen vloeiend spreekt. Dat is handig in zijn buitenlandse contacten. Hij zal vast wel zorgen voor een goede afstemming met de Minister van Buitenlandse Zaken en vaak ook samen met hem of haar optrekken.

Hij is ook voorzitter van de Ministerraad en moet leiding geven aan de Nederlandse regering. Hij moet ervoor zorgen, dat elke minister zich houdt aan de afspraken in het regeerakkoord. Hij onderhoudt namens de regering ook de contacten met de Koning. Hij onderhoudt ook de vele contacten met de Nederlandse samenleving. Er zijn een aantal kernproblemen in Nederland: Het warmer worden van het klimaat en de daarmee gepaard gaande zeespiegelrijzing; de ongelijkheid in inkomen, bezit, kennis en macht; het enorme tekort aan woningen; het personeelstekort in tal van sectoren en de daarmee gepaard gaande arbeidsmigratie. Te weinig wordt erop gewezen, dat dit personeelstekort samenhangt met het lage geboortecijfer. Het is te laag om elke generatie te vervangen en dus zijn er te weinig jonge mensen, die de ouderen, die met pensioen gaan kunnen vervangen. Ik merk, dat er jonge vrouwen zijn, die wegens de negatieve aspecten van onze samenleving terugschrikken voor het moederschap. Dat is een risicovolle ontwikkeling. Een Eerste Minister luistert naar de geluiden uit de samenleving en zorgt ervoor, dat het kabinet reageert.

Ik maak mij ernstig zorgen over de ontwikkelingen in onze samenleving.  Als we de eerder genoemde problemen niet echt samen willen oplossen vrees ik het ergste voor de toekomst van mijn kleinkinderen.

17^e Jaargang, Nr. 779.

PERSPECTIEF 21 GEEFT AL 25 JAAR HET GOEDE VOORBEELD

In het café van het Dorpshuis in Odijk kwam Perspectief 21 bijeen in verband met de verkiezingen voor de Tweede Kamer op 22 november 2023. Vincent Bijlo begon met een inleiding over de politieke ontwikkelingen, die hij zo had meegemaakt. Daarna kwamen de gasten aan het woord. Marieke van Schalkwijk is fractievoorzitter voor de PvdA in IJsselstein en kandidaat voor de Tweede Kamer op de lijst van GroenLinks/PvdA. Julia Kleinrensink is fractievoorzitter van GroenLinks in de stad Utrecht. Frank van de Wolde is oprichter van GroenRood, een groep van mensen, die de samenwerking van GroenLinks en PvdA wil stimuleren en Frank is ook kandidaat voor de Tweede Kamerverkiezingen. Ook de twee Bunnikse P21-wethouders waren aanwezig en kwamen aan het woord.

Het ging deze middag vooral over zaken waar ook Bunnik mee te maken heeft. Een heet hangijzer is de door het rijk voorgestane verbreding van de A27. Dat betekent, dat een forse strook bos van Amelisweerd zou moeten sneuvelen. Dat bos heeft al honderden bomen verloren bij de aanleg van de A27. Toen was er al veel verzet, maar ook nu is stad en provincie tegen. Nu mag de regio met een eigen initiatief komen, dat in ieder geval ook een oplossing biedt voor de beweerde files. Bunnik grenst aan de A27 en een puntje van deze autosnelweg is Bunniks grondgebied. De Bunnikse wethouder mag dus ook meepraten over het regio-alternatief. Dat is bijna klaar, meldde zij. Zo kwamen we op de verkeersproblematiek. Er wordt in onze gemeente straks veel gebouwd op de locatie aan de overzijde van de N227 bij Odijk. De gemeente wil daar het autogebruik afremmen door minder parkeergelegenheden. Fiets en openbaar vervoer moeten een oplossing bieden. Mij viel op, dat de oorzaak van de toegenomen verkeersdruk niet werd uitgediept. Er wordt in de omgeving en vooral bij de Universiteit veel werkgelegenheid geschapen en de werknemers van al die bedrijven en instellingen willen uiteraard het liefst dicht bij hun werk wonen. De vraag is of de sterke groei in de Randstad wel zo verstandig is, terwijl in de grensprovincies krimp voorkomt en daarmee ook een dalend voorzieningenniveau. Dan noem ik nog niet de kans op verlies aan land door een sterk stijgende zeespiegel. Als ik zou moeten investeren, zou ik dat zeker meewegen. We moeten ook beseffen, dat de bouwruimte in onze kleine provincie niet oneindig is en dat een belangrijke positieve vestgingsfactor juist die aantrekkelijke woonomgeving is. Die moeten we dus niet te veel aantasten.

Na afloop sprak ik nog even met de Bunnikse wethouder, die verantwoordelijk is voor het eventueel plaatsen van windmolens. Zij zei, dat haar voorkeur uitgaat naar locaties bij autosnelwegen en bedrijfsterreinen. Meestal wonen daar niet veel mensen. Ze stelde mij gerust over de maat van de geplande molens, namelijk met een masthoogte van 60 meter. Dan is de afstand van de molen tot de grens van het overlastgebied zo’n 600 meter. Dit ter aanvulling op mijn blog van vorige week.

Och, ik had ook wel over andere zaken willen spreken, die niet tot de huidige topitems behoren. Zo is er een fors tekort aan leraren voor het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs. Vroeger waren er ook wat lagere salarissen, maar je maatschappelijke status hing toen niet af van je salaris, maar meer van je functie. Mensen kozen voor het onderwijs door een flinke mate van idealisme. Zo heb ik ook veertig jaar in het onderwijs gewerkt. Maar we zijn ook in Nederland veramerikaniseerd. Je status hangt af van je bezit en inkomen. Op mensen uit het onderwijs wordt door veelverdieners neergekeken. Onze samenleving is er niet beter op geworden.

En nu maar flink folders bezorgen en het gesprek aangaan met mensen, die nog zweven en dat zijn er heel veel. Vanmorgen na de viering in de kerk bij de koffie vertelde ik, hoe mij jaren terug door een brave katholiek werd gezegd; Je bent zo’n goeie katholiek en waarom ben je dan toch lid van GroenLinks? Ik zei, dat ik juist lid was omdat ik zo’n goeie katholiek probeer te zijn. Hij is prompt ook lid geworden. Hij leeft niet meer. Maar denk eens aan het bestrijden van de armoede in Nederland en elders in de wereld. Denk aan het beschermen van de natuur en het tegengaan van de opwarming van de aarde en daardoor het afremmen van de stijgen van de zeespiegel. Die twee mannen waren best een beetje onder de indruk.

17^e Jaargang, Nr. 778.