John Ch.M. Jorna

HERNIEUWDE KENNISMAKING

In de jaren voor ons huwelijk in oktober 1961 logeerden we vaak in Haarlem. We fietsten er naartoe, maar namen een andere terugweg. Van Haarlem ging het al vroeg naar Amsterdam en daar namen we de boot naar Harderwijk. Zuidelijk Flevoland was nog gewoon water. Van Harderwijk fietsten we over de Veluwe naar Arnhem, mijn toenmalige woonplaats. Nu hadden we een bungalow gehuurd op het adres Tonnenberg 53, Ermelo. Het bleek een heel eind van het dorp Ermelo. Die Tonnenberg is een zijweg van de N302, een weg van de A1 naar Harderwijk. Onze fietstocht ging langs Kasteel Staverden, het Uddelermeer, Kootwijk, Harskamp, Otterlo en Schaarsbergen naar Arnhem. Nu merkten we, dat we af en toe op bekend terrein waren. Er is wel veel veranderd en die drukke N302 was er toen nog niet in deze vorm.

Zo bezochten we even het Uddelermeer, ook een vast onderdeel van Veluwe-excursies voor geografen. Dan kregen we altijd te horen, dat dit meer geen sölle was maar een pingo-ruïne. Het deed mij veel genoegen bij de ingang een bord te zien met een uitstekende beschrijving van het ontstaan van dit meer. Het werk van geologen en fysisch-geografen is niet voor niets geweest.

We hebben bijna elke dag ergens gegeten en kwamen zo in allerlei dorpen in de omgeving. In Ermelo twee keer, in Garderen, Pannenkoeken in Elspeet, afhaal frieten in Speulde en één keer thuis met een in de magnetron klaar gemaakte winkelmaaltijd. Zo leerden we meteen de omgeving beter kennen.

Je kon wel merken, dat de organisatie Marrea, waarvan we de bungalow huurde meer gericht is op hotels en weinig service biedt, zoals we dat in een bungalowpark gewend zijn. Gelukkig hadden we heel aardige buren, die ons leerden, hoe de TV werkt, de magnetron en het koffiezetapparaat. Van de beschrijvingen in de huisgids werd je niet wijzer. Uiteindelijk hebben we de organisatie eenvoudige beschrijvingen gestuurd van hoe de TV en hoe de magnetron werkt. Zo kun je ook oudere mensen met minder technische of internetkennis goed van dienst zijn.

Je kunt er heel mooi wandelen en ook fietsen, maar dat laatste gaat met mijn slechtere ogen niet meer. Er was een prima wandelroute en toch zijn we ergens de mist in gegaan, waarschijnlijk bij een stuk stuifzand.  Het Speulderbos is terecht beroemd als een heel oud  bos. Bedenk wel, dat 150 jaar geleden de Veluwe nog vooral uit heide en zandverstuivingen bestand. Veel daarvan is ontgonnen of bebost.

Voor een weekje vakantie was het verblijf best geslaagd. Je bent er echter wel erg auto-afhankelijk, want voor winkels moet je naar Ermelo op 8 kilometer of voor een eenvoudige Sparwinkel naar Garderen, nauwelijks dichterbij. Maar ja, wat een rust en wat een schitterend gezang van vogels. Het was erg warm, maar dankzij de flinke wind toch wel uit te houden. Maar een volgende keer zoeken we toch maar weer een park van onze favoriete Landal parken uit en dan graag met een restaurant.

17^e Jaargang, Nr. 763.

HOE HOUDEN WE DE TUIN MOOI?

Al weken is er hier geen druppel regen gevallen. Ik durf geen groente te zaaien, want dan moet je voortdurend begieten, wil het wat worden. Met onze verjaardagen zijn er de nodige plantenbakken binnen gekomen. Die moeten nu  om de twee á driedagen water krijgen. Aanvankelijk was er nog veel water uit de regenton beschikbaar, maar die is nu leeg. Ik had aardbeiplantjes gekocht en in de grond gezet. Ik had gladiolenbollen in de grond gezet. Zo ook de dahliaknollen. Met veel water geven zijn de dahlia’s boven de grond gegroeid, maar bloemen zie je nog niet . Van de gladiolenbollen zijn wat sprieten te zien. Gladiolen, die in de grond overwinterden, hebben het gered. Die gladiolen hebben we in de huiskamer als snijbloemen. Of we geven ze aan familie of buren. Vroeger gingen ze naar Vierdaagselopers, als ze heelhuids thuis waren gekomen.

De vraag is ook wat de huidige droogte veroorzaakt. Droge perioden kwamen vroeger ook voor. De frequentie is nog niet gestegen, aldus het KNMI, maar we moeten dat wel in de gaten houden. Het merkwaardige is wel, dat er in Italië en Zuid-Frankrijk bijvoorbeeld zo veel regen is gevallen, dat het tot overstromingen heeft geleid. Men neemt aan, dat de klimaatverandering tot meer uitersten zal leiden: extreme droogte en extreme regenval. Voor de renners van de Giro d’Italia was het geen pretje. Soms werd een etappe ingekort. En intussen woeden er in Canada hevige bosbranden, waarbij de droogte natuurlijk ook weer een rol speelt.

Ik kijk soms met jalousie naar mensen, die dichtbij de Kromme Rijn of de Oude Bocht (een afgesneden bocht) wonen en met een pompinstallatie water oppompen om hun tuin te besproeien. We zijn nu aangewezen op duur kraanwater. Ons kraanwater wordt bij Bunnik opgepompt uit diep liggende zand- en grintlagen, die in verbinding staan met de Utrechtse Heuvelrug. Vrumona maakt van hetzelfde water Sourcy. Bij zo’n langdurige droogte krijgt de Kromme Rijn water uit de Nederrijn bij Wijk bij Duurstede. Is daar het waterpeil te laag, dan kan er water uit het Amsterdam-Rijnkanaal gepompt worden bij de Caspergouw. Via een kanaal van ongeveer anderhalve kilometer gaar het naar de grote meander bij de watertoren. Soms moeten we gebieden in het Westen des Lands met dit water te hulp schieten. Onze waterhuishouding is een boeiend onderwerp.

17^e Jaargang, Nr. 762.