John Ch.M. Jorna

IN VEEL LANDEN OVER DE GEHELE WERELD LIJDEN VEEL JONGEREN ERAAN

Avaaz is een van oorsprong Amerikaanse , maar nu mondiale actiegroep, die opkomt voor mensenrechten, milieu, ecologie en klimaat. Soms  zorgen ze door publiciteit, dan weer door juridische stappen en door beïnvloeding van politici hun doelen te bereiken. Zo hebben ze een onderzoek gefinancierd onder jeugd en jongeren in tal van landen over de gehele wereld.  Welke invloed hebben de klimaatveranderingen op het denken en voelen van de jongeren? Duizenden jongeren werden daarover vragen gesteld. De resultaten zijn representatief te noemen voor jongeren over de hele wereld. Het is dan ook niet verwonderlijk, dat vooral jongeren deelnemen aan demonstraties, klimaatmarsen en juridische processen.

Enkele resultaten. Van de jongeren zegt 45%, dat klimaatangst  hun dagelijks leven beïnvloedt. Hoe ze spelen, eten, , studeren en slapen wordt door de klimaatveranderingen beïnvloed. Van die jongeren vindt 75%, dat de toekomst angstaanjagend is.. In Portugal vindt 81% dit en in de Filippijnen zelfs 92%.  Geen wonder, want daar komen tropische stormen voor met overstromingen verwoeste gebouwen en infrastructuur. Daar is onze toekomst al zichtbaar, net als in het dal van de Ahr in de Duitse Eifel

58% zegt, dat overheden mij en/of toekomstige generaties verraden en 84% zegt, dat hun overheden te weinig doen om een klimaatramp te voorkomen. Van die jongeren vraagt 38% zich af of ze er verstandig aan doen zelf kinderen te krijgen. Wat voor een toekomst zal hun kind straks te wachten staan?  Al sinds 1975 worden er in Nederland minder kinderen geboren om een sterfteoverschot te voorkomen. Dus geen 2,1 kind gemiddeld per vrouw, maar slechts 1,6 à 1,7 gemiddeld per vrouw. Als er niet zoveel immigranten ons land binnen kwamen, zou het aantal inwoners afnemen. Dus zijn er te weinig arbeidskrachten, Er zijn landen in Europa waar nog veel minder kinderen worden geboren.

Anderzijds zijn er ook jongeren, die geen offers willen brengen om de klimaatcrisis tegen te gaan. De noodzakelijke maatregelen kosten veel geld en minder verre vliegreizen maken is niet leuk. Ze stemmen met een gerust hart op een politieke partij van klimaatontkenners. Het is echt ongelooflijk dat er goed ontwikkelde mensen zijn, die rustig beweren, dat er van een klimaatverandering geen sprake is.

Goed wetenschappelijk onderzoek met als resultaat goede publiciteit is dus hard nodig. Het onderwijs moet bij meerdere vakken  er aandacht aan besteden. Uit mijn eigen ervaring weet ik, dat het denken van kinderen  ook gesteund moet worden door hun ouders. Ouders zouden hun kinderen moeten aanmoedigen politiek actief te zijn en aan acties tegen klimaataantasting deel te nemen.

Het was in juli 27 jaar geleden, dat ik het onderwijs met vervroegd pensioen verliet. Ik vertelde bij mijn afscheid dat er toen al kinderen bij mij aanklopten, die zich toen al ongerust maakten over de aantasting van het milieu. Daar zou ons docententeam iet aan moeten doen. De jaren erna kwam er een milieuactie week. Hoeveel scholen schenken gericht aandacht aan die aantasting van ons leefmilieu en hoeveel ouders juichen dat van harte toe?

14^e Jaargang, Nr. 682.

WAT DOEN WE IN VREDESNAAM?

Elk jaar is er in de derde week van september de Vredesweek. We staan een week lang stil bij het thema Vrede. We, dat zijn de vele kerkgenootschappen in Nederland, waarbij de interkerkelijke vredesbeweging Pax een leidende rol speelt. Pax is ontstaan door het samengaan van de Rooms-katholieke vredesbeweging Pax Christi en het voornamelijk Protestante Interkerkelijk Vredesberaad, IKV. Op allerlei plaatsen in Nederland zijn er bijeenkomsten en in de weekendliturgieën wordt eveneens aandacht aan het thema Vrede gegeven.

Hier in Odijk was er zoals elk jaar een oecumenische kerkelijke viering en daarbij werd nadrukkelijk de vraag gesteld of de enorme verdeeldheid onder de volgelingen van Jezus van Nazareth wel in overeenstemming is met ons streven naar vrede. Zouden we niet veel meer moeten werken aan een samengaan van al die christelijke kerken? En zijn we er dan, mocht dat ooit lukken? Neen, want er zijn veel meer godsdiensten. We moeten ook streven naar een goede relatie met Joden, Islamieten, Boeddhisten en Hindoes en andere godsdiensten. Al die leiders van christelijke kerken en van al die andere godsdiensten zouden best zich wat meer kunnen inspannen om tot meer verbondenheid te komen.

En wij gewone gelovigen? Boeit het thema ons? Streven we naar goede relaties met mensen uit ons dorp of onze wijk, die lid zijn van andere kerken? Of hebben we stiekem toch een beetje de pest aan die anderen?

Intussen spraken het zich christelijk noemende CDA en twee hoofdzakelijk seculiere liberale partijen VVD en D66 op het landgoed De Zwaluwenberg bij Hollandse Rading over de kabinetsformatie. Ze concludeerden, dat een minderheidskabinet niet wenselijk was. Komen ze deze week verder? Wat doen al die politieke partijen in vredesnaam?

Inmiddels zijn we bijna twee generaties verder na de enorme demonstraties tegen de kernwapens van begin jaren tachtig in de vorige eeuw. Moeten we nog bang zijn voor een oorlog met kernwapens. Een van de risico’s van kernwapens is, dat ze in handen van een onstabiele regeringsleider tot ongelukken zouden kunnen leiden. Trump is niet bepaald een voorbeeld van psychische stabiliteit en hij was nauwelijks op de hoogte van de effecten van kernwapens. China dacht , dat hij een oorlog wilde beginnen. Een Amerikaanse generaal moest zijn Chinese collega bellen om hem gerusg t te stellen. Waarom zijn kernwapens in vredesnaam niet al lang verboden? Er zijn boekenvol geschreven over de verschrikkingen van een kernoorlog.

Dan zijn er nog de vele lokale conflicten zoals in Jemen, Syrië en Irak, Mali, Ethiopië, Zuid-Soedan, Somalië, Mozambique, het Noorden van Nigeria en Gaza. We leven bepaald niet in een vreedzame wereld. Anderzijds. In Afrika zijn er heel wat landen, waar het allemaal uitstekend gaat. Als dat besef niet bij je leeft, kun je zo gemakkelijk de moed verliezen.

Er is nog steeds veel werk aan de winkel. We moeten er keihard aan werken en staatshoofden en rebellenleiders oproepen in Vredesnaam eens op te houden met al die gewapende conflicten. Aan wapenfabrikanten en wapenhandelaren en aan aandeelhouders van hun bedrijven moeten we steeds weer de vraag stellen waar ze in vredesnaam met bezig zijn.

Morgenavond ga ik weer naar de traditionele avond van onze Bunnikse “Coalitie voor de Mensenrechten” in ons Gemeentehuis in Odijk. Komt u ook?

14^e Jaargang, Nr. 681.

EN VERANTWOORDELIJKHEID

Wij Nederlanders vormen een vrijheidslievend volk. Twee politieke partijen dragen het woord “vrijheid” zelfs in hun naam. Het zijn niet bepaald door mij geliefde partijen. Dat duidt erop, dat het begrip “Vrijheid” ook vraagtekens oproept. Bij “Vrijheid” denken we vooral aan de bevrijding van de Duitse bezetters bij het eind van de Tweede Wereldoorlog. Elk jaar vieren we de “vrijheid” op 5 mei. Die vrijheid van dwang, angst, gevangenschap, verraad en dood. Dit jaar al 75 jaar lang vrijheid is het waard gevierd te worden.

Wij zijn trouwe kijkers naar het opinieprogramma Op1 ’s avonds rond 22,15 of 22.35 uur op NPO 1. Deze week trad er een dame op, die vrijheid eiste om je zelf al dan niet tegen Corona te laten vaccineren. Ze verzette zich hevig tegen een mogelijke vaccinatieverplichting. Ze wil zich ook niet laten vaccineren. Ze eiste de vrijheid op om zich niet te laten vaccineren. .Het was de bedoeling, dat er een discussie met een voorstander van vaccinatie zou ontstaan. Ik kreeg de indruk dat sommige gasten van het programma ietwat gegeneerd luisterden. 

Vrijheid is nooit onbeperkt. De grenzen van de vrijheid liggen daar waar ze de vrijheid van anderen in gevaar brengen. In onze democratie maken we samen afspraken over wat niet mag. Maarten van Rossem zei aan het slot van deze discussie, dat hij na afloop ook niet met 200 Kilometer per uur van Amsterdam naar Utrecht zou jakkeren.

Toch is de vaccinatievrijheid waardevol. Mijn woongemeente Bunnik zit met een hoge vaccinatiegraad in de top tien van Nederlandse gemeenten. Als ik iemand vraag waarom hij of zij zich heeft laten vaccineren is het antwoord veelal “Er zijn twee redenen. Ik doe het om mij zelf te beschermen tegen infectie door het Coronavirus. De tweede reden is om anderen te beschermen tegen infectie. Ik voel mij verantwoordelijk voor anderen.” Nu ik veel minder kans loop (weer) corona te krijgen , is de kans anderen te besmetten ook veel kleiner. Die dame bij Op1 was zich kennelijk niet bewust van haar verantwoordelijkheid voor anderen. Daarom begrijp ik de vaccinweigeraars uit de Bible Belt ook niet goed. Als je je niet laat vaccineren loop je meer kans de ziekte te krijgen. Dan kun je ook anderen besmetten. Die ander kan aan deze ziekte sterven. Als gelovig Christen wil je toch niet de dood van die ander – door jou besmet – op je geweten hebben?

Als je als samenleving de vrijheid alle kansen wil geven, moet je goed weten of iedereen zijn verantwoordelijkheid kent. Zorgt iedereen ervoor anderen niet te besmetten? Veel vaccinatieweigeraars voelen zich kennelijk niet verantwoordelijk. Zo is het ook met andere besmettelijke ziekten. En verder, hoe voed jij je kinderen op? Gun je ze in toenemende mate vrijheid, maar leer je ze tegelijkertijd ook zich verantwoordelijk te gedragen? Laat je het in je huwelijk niet te gemakkelijk op een scheiding aankomen of voel je steeds je verantwoordelijkheid voor de kinderen uit jouw huwelijk geboren? Hoe is jouw verkeersgedrag? En jouw milieugedrag? Veel gedrag is een zaak van verantwoordelijke burgers. De overheid kan niet iedereen bij de hand houden. Vrijheid hoort altijd met verantwoordelijkheid samen te gaan.

14^e Jaargang, Nr. 680.

WAT TE DOEN ME DIE KLUNZEN IN DEN HAAG?

De kabinetsformatie sleept zich voort. Zijn dit nu bewindslieden, die zich echt verantwoordelijk voelen en zich echt verantwoordelijk gedragen? Het lijkt erop, dat grote ondernemingen en hun rijke leiders achter de schermen aan de touwtjes trekken met mijnheer Mark Rutte als hun zetbaasje. Zoals hij zich nu gedraagt, laat hij overduidelijk zien, dat Rutte IV er NIET moet komen. Het grote bedrijfsleven wil kennelijk niet echt werken aan een beteugeling van de klimaatcrisis, wil niet echt een fatsoenlijk minimumloon realiseren, vindt het alleen maar mooi als de door hen gebouwde woningen gigantische prijzen opbrengen en vindt, dat de stikstofproblematiek maar beter niet al te snel moet worden opgelost. Als door de stikstofcrisis op veel plaatsen geen huizen gebouwd mogen worden, dan breng de wel gebouwde huizen weer meer op. Laat de kassa’s maar rinkelen. Verbijsterd vraag ik mij af, wat voor tuig het is, dat in Nederland aan de touwtjes trekt.

Moet er nu echt een minderheidskabinet komen? Zeker niet. Zo’n minderheidskabinet zou met wisselende meerderheden gaan regeren. Maar die partijen, die het kabinet dan steunen, kunnen niet van buiten af binnen het kabinet achter de schermen kijken. Smeerlapperij als in de afgelopen jaren ligt dan weer op de loer. Voor mij geen minderheidskabinet. D66 zal gewoon moeten weigeren daaraan mee te werken en opnieuw eisen, dat de combinatie PvdA-GL in het kabinet komt. Zo niet, dan gaat D66 de Nederlandse kiezers een oordeel vragen. D66 stelt dan nieuwe verkiezingen voor. Daar zal vooral het CDA sterk tegen zijn gezien de huidige peilingen. Het spel moet maar eens keihard gespeeld worden. Nederland heeft recht op een kabinet, dat breed genoeg is om te gaan werken aan echte oplossingen voor al die fundamentele problemen, die ons mooie land teisteren.

14^e Jaargang, Nr. 679.