John Ch.M. Jorna

OORZAKEN EN GEVOLGEN VAN VERSCHILLEN

Meerdere gemeenten in de zogenaamde Bible Belt laten een lagere vaccinatiegraad zien dan de gemiddelde vaccinatiegraad van 87% van de 65-plussers in Nederland. De vaccinatiegraad is verreweg het laagst op Urk met maar 20 tot 30% gevaccineerde 65-plussers. In de diagonaal van Goeree-Overflakkee naar Staphorst zijn meerdere gemeenten met een streng protestante bevolking met een flink lagere vaccinatiegraad. Genoemd worden de Neder-Betuwe, Reimerswaal en Staphorst. Er is onder deze bevolkingsgroep altijd al verzet tegen inenten. Soms heeft dat vreselijke gevolgen zoals jaren geleden een groot aantal gevallen van kinderverlamming/ polio. In hun opvatting van het geloof beschermt God je tegen ziekten. Als je dan toch ziek wordt is dat Gods wil. Daartegen mag je je niet verzetten. Je laten vaccineren is dan tegen Gods wil in gaan. Als je dan als gelovige van een ander kerkgenootschap opmerkt, dat God de mens toch geschapen heeft met een zekere mate van intelligentie, die het mogelijk maakt dat er medicijnen en vaccins worden ontwikkeld, dan werk je toch als medicus of als ontwikkelaar mee aan de realisatie van Gods wil, Dan spreekt het deze mensen in het geheel niet aan. Ze zitten helemaal vast in hun opvattingen.

Als niet gevaccineerden maken ze een grotere kans om zelf besmet te worden. Ze kunnen als besmette persoon ook weer anderen besmetten. Die ander kan zo vreselijk ziek worden, dat hij of zij er aan sterft. Heb jij dan de dood van die ander op je geweten?  Die vraag moeten ook andere vaccinweigeraars zich stellen. Voor mij geldt in ieder geval dat je laten vaccineren vooral ook een plicht is tegenover je medeburgers. Je wilt hen door massale vaccinatie beschermen. Om het heel cru te zeggen: Vaccinatieweigeraars zijn potentiële moordenaars.

Een lagere vaccinatiegraad tref je ook aan in de vier grote steden. Wonen daar relatief meer mensen met vreemde opvattingen over vaccins en vaccinatie? Dat je met een vaccin een chip krijgt ingespoten bijvoorbeeld. Of dat je door een vaccin afwijkingen krijgt. Grote steden zijn wel broedplaatsen voor allerlei opvattingen. Een veel belangrijker reden is, dat er veel meer buitenlanders wonen en meer laag ontwikkelden. Ze zijn door voorlichting moeilijk bereikbaar. Ze lezen geen krant, spreken en verstaan de Nederlandse taal niet, begrijpen door hun geringe scholing of hun nauwelijks beheersen van de Nederlandse taal de uitleg niet en mede daardoor zijn ze meer vatbaar voor allerlei fantasieën over Corona en over vaccins. Gelukkig worden er plannen ontwikkeld om de achterstandswijken in te gaan en de mensen op hun niveau of in hun eigen taal te benaderen.

Kijken we op wereldniveau dan zien we dat het vooral de welvarende,  goed ontwikkelde landen zijn, die al een groot deel van de bevolking hebben gevaccineerd. Veel landen kunnen de vaccins niet betalen. De zorg is daar te weinig ontwikkeld om de vaccins grootschalig toe te dienen. Daarom is steun aan die landen zo vreselijk belangrijk. We hebben de Antillen geholpen en gaan nu Suriname helpen. Maar er zijn veel meer ontwikkelingslanden. Steun dus de Samenwerkende Hulp Organisaties (SHO) door te geven op giro 555. Dat is niet alleen in het belang van die landen, die geholpen worden. Covid 19 moet echt de hele wereld uit, want anders blijft besmetting vanuit andere landen ons voortdurend bedreigen.

14^e Jaargang, Nr.668.

VERLENING OF WINSTMAXIMALISATIE

Mijn vader was ambtenaar bij de Gemeentespaarbank Arnhem. Bij de bank kon je sparen en betalingen verrichten. Er werden geen kosten in rekening gebracht en je kreeg een eerlijke rente. Mijn vader verdiende een redelijk salaris, maar met vijf kinderen was het toch zuinig aan doen. Hij haalde na zijn Mulo nog meerdere diploma’s. Het laatste was voor een pittige cursus op zijn vakgebied. Eigenlijk vond hij, dat dit beloond behoorde te worden met een hogere beter betaalde functie, maar bij de gemeente gold de regel, dat je moest wachten op je beurt voordat je promotie mocht maken. Hij was bang, dat het met zijn katholiek zijn had te maken, want in het toenmalige Arnhem werden katholieken nog stevig achtergesteld. Collega’s verweten hem zijn vijf kinderen. Ze vonden, dat zij via de belastingen voor zijn kinderbijslag opdraaiden. Mijn vader was erg goed in zijn vak. Er waren nog geen computers. Alles gebeurde met de hand. Elke dag werd de kas opgemaakt en alles moest tot op de cent kloppen. Dat werd dan moeilijk om de telfout te vinden. Op 22 december 1953 had hij zo’n klus geklaard. De volgende morgen kreeg hij van de directeur een compliment. Onmiddellijk daarna kreeg hij waarschijnlijk een beroerte en was op slag dood. Mijn moeder heeft bijna 43 jaar haar weduwenpensioen ontvangen. Dat was een van de voordelen van een baan bij de overheid.

Voor betalingen had mijn vader een rekening bij de Postcheque- en Girodienst, verbonden met de PTT. Er was ook een Rijkspostspaarbank. De overheid vond, dat zij moest zorgen voor goed en goedkoop, dus gratis betalingsverkeer voor de burgers. Als kind vroeg ik mij af hoe dat allemaal kon. En ik hoorde, dat de banken het spaargeld van de klanten gebruikten om te investeren of leningen te verstrekken. Daarmee verdienden de banken het geld om hun personeel te betalen en rente te geven op je spaargeld. Maar het doel van die overheidsbanken was een goede dienstverlening aan de burgers.

De techniek stond niet stil. Er was een periode, dat de Postbank met ponskaarten werkte. In barakken op het Roermondsplein werkten honderden ponskaarttypistes. Het betalingsverkeer nam sterk toe. Het kantoorwerk werd steeds meer geautomatiseerd. De fundamentele verandering werd het internetbankieren. Thuis doen de cliënten het werk, dat vroeger door de bankemployees gebeurde. Dat betekent overigens wel, dat banken veel minder greep hebben op het betalingsverkeer, dat via hun bank verloopt. Computers doen het werk, maar computers denken niet. Met speciale programma’s kunnen verdachte transacties worden gesignaleerd. Mensen moeten de beslissing nemen of wordt ingegrepen. Mensen kosten geld. Stel, dat door internetcriminaliteit een bank jaarlijks een verlies lijdt van bijvoorbeeld negen miljoen Euro. Het voorkomen daarvan kost aan personeelskosten tien miljoen per jaar. Voor de bank is het voordeliger om het verlies gewoon te accepteren. Leuk voor de criminelen, maar slecht voor het vertrouwen in de bank. Voor mij betekent www niet World Wide Web, maar Wilde Westen Web. Er wordt veel te weinig gedaan tegen allerlei vormen van internetcriminaliteit. Voor mij is dat de fundamentele reden om nog steeds met papier te werken. Dat vinden banken niet leuk. Ondanks hun jaarlijkse miljardenwinsten en de ten onrechte veel te hoge salarissen en bonussen voor de top, plegen ze verraad aan het aloude principe van gratis, betrouwbaar en veilig betalingsverkeer voor de burgers. Ze sturen mij zelfs een brief, waarin ze mij vertellen hoeveel kosten mij in rekening worden gebracht.

Ik merkte dat weer toen ik zag, dat de verwerking van papieren acceptgiro’s mij ÉÉN Euro per stuk kost. Sommige goede doelen vermelden mijn bankrekeningnummer niet. Dat moet ik dan zelf invullen. Het verwerken van die papieren acceptgiro’s kost iets meer werk. Sommige goede doelen vinden hun werkdoel belangrijker dan extra geld uitgeven aan volledig ingevulde acceptgiro’s. Dat kan ik accepteren. De geldwolven van de banken wilden een paar jaar geleden die acceptgiro’s afschaffen. Ze hebben geen idee van het moeizame werk bij die ideële charitatieve organisaties. Ik schat, dat ik in 2020 ongeveer 130 acceptgiro’s heb gebruikt. Zo’n kwart daarvan heeft dan geen bankrekeningnummer. Ik ga dus zo’n dertig Euro bijdragen aan de superwinsten van ING. De vaak buitenlandse aandeelhouders zullen er vast en zeker blij mee zijn Ha ha.

Intussen vraag ik mij af of er geen betere wet- en regelgeving voor banken moet komen, waarbij de goede dienstverlening aan burgers weer voorop komt te staan en niet de winstmaximalisatie. Voor de vele dienstvaardige bankmedewerkers lijkt het mij ook prettiger een fatsoenlijke werkgever te hebben.

14^e Jaargang, Nr. 667.

EEN TIJD VAN KOMEN EN EEN TIJD VAN GAAN

Een paar maanden geleden zei ik tijdens een telefoongesprek met een andere vrijwilliger van de geloofsgemeenschap, dat hij het terecht wat kalmer aan deed. Jongeren kunnen het werk van je overnemen. Ik realiseerde me, dat het even sterk voor mij geldt. Over acht dagen hoop ik 87 te worden.

Toen wij pas in Odijk woonden was de Nicolaaskerk pas twee en een half jaar oud. De parochie was nog volop in opbouw. In die tijd heb ik veel werk verzet. Maar ik wilde geen soort amateur kapelaan worden. Het ging er juist om, dat iedereen een bijdrage ging leveren. Dus had ik jarenlang geen bijzondere taak. Maar in het najaar van 1991 trad ik toe tot de redactie van het nog jonge parochieblad. Al vlug werd ik hoofdredacteur. Ik zag het als mijn taak van het parochieblad een opiniërend blad te maken. Als ik dat aan specialisten vertelde, vond men dat maar vreemd. Als katholiek behoorde je toch braaf te doen wat de bisschop voorschreef en kritiek op zijn beleid was niet netjes. Ik vond, dat de mensen er iets aan moesten hebben. Dat ze steun kregen in hun dagelijks leven. Mijn afscheidsartikel is daarvan een voorbeeld. Zie hierna.

Onze geloofsgemeenschap heeft een bepaalde structuur. De Locatieraad heeft de leiding. Er zijn drie groepen vrijwilligers gegroepeerd rond de pastorale taken. Zo is er een Liturgisch Beraad, een Catechetische Beraad en zelf hoorde ik bij het Diaconaal Beraad. Daarin zijn meerdere werkgroepen door een afgevaardigde vertegenwoordigd. Ik noem de Caritas, de Pastorale bezoekgroep, de wijkcontactpersonen en de groep MOV, Missie, Ontwikkeling en Vrede. Het parochieblad hoorde er ook bij, want het zorgt voor contact met de parochianen,  die het vaak trouw lezen terwijl ze vrijwel nooit in de kerk komen. In dat Diaconaal Beraad spraken we vaak over allerlei noden. Door mijn opleiding en mijn politieke contacten had ik een goede inbreng.

Er is nu een keurig magazine voor de gehele parochie met acht kerken in de Kromme Rijnstreek. Er zijn forse verschillen tussen die acht geloofsgemeenschappen. Dat maakt het moeilijk om de juiste toon te vinden. De redactie is er in het lopende nummer in geslaagd om nieuwe auteurs aan te trekken. Dat maakt de inhoud een stuk boeiender Voor mij geldt, dat ik met mijn afscheid de juiste beslissing heb genomen.

Hieronder mijn laatste stuk, dat ik zo eenvoudig mogelijk heb gehouden: geen moeilijke woorden en korte zinnen. Sommige mensen bleken mijn stukken te moeilijk te vinden en ik snijd nu een onderwerp aan, dat moeilijk bleek te zijn.

Afscheid

Hoe ouder je wordt, hoe vaker je afscheid hebt genomen. Afscheid van de scholen waar je gewerkt hebt. Het laatste afscheid van het Niels Stensen College in Utrecht staat me nog goed bij. Er waren toespraken van collega’s. Een uitspraak was bijzonder. Ik was een van de dragers geweest van de katholieke identiteit van de school. Dat deed me goed.

Ik vertelde daarna, dat het mij een paar keer was overkomen, dat een leerling mij vertelde, dat hij zo bezorgd was over de toekomst. Maken we onze aarde niet onbewoonbaar? Toen in 1994 waren er al jonge mensen, die zich zorgen maakten over het milieu. Ik vroeg mijn collega’s wat meer te doen aan milieuopvoeding. Wat was het fijn te horen, dat er in de volgende jaren steeds een milieuwerkweek was.

In het najaar van 1991 was ik lid geworden van de redactie van Parochiekontakt. Pater Ruud Sonnen was de hoofdredacteur. Na een inspannende fietstocht kreeg hij achter elkaar drie hartaanvallen. Hij herstelde en merkte dat hij opeens al zijn geloofstwijfels kwijt was. Nauw verbonden met God voelde hij zich onbeschrijfelijk gelukkig. Die mystieke ervaring inspireert mij tot op de dag van vandaag.

Ik werd hoofdredacteur en ik probeerde met mijn stukjes de mensen te laten nadenken over het geloof en vooral over de samenleving. Steeds waren er fijne mensen, die mij daarbij hielpen  Jarenlang werd het blad gestencild, maar dan moesten al die velletjes geraapt worden. En geniet en gevouwen. Dat ging later machinaal. En nog steeds zijn er mensen, die het blad bij u thuis bezorgen. Ons parochieblad is van ons allemaal.

Toen ik een hartkwaal kreeg, werd Janny van Schip hoofdredacteur, maar ik bleef nog heel lang schrijven. Een van de laatste grote projecten was het samenvatten van de encyclike “Laudate si” van Paus Franciscus. Hij legde uit, dat er in de wereld zeer rijke en machtige mensen zijn, die alleen maar nog rijker willen worden. Als je in een fabriek schoon wilt produceren kost dat geld. Als je je werknemers een eerlijk loon wilt geven, kost dat geld. Dan daalt je winst. Zo zorgen die rijke en machtige mensen voor de vernietiging van de Schepping ons door God gegeven om er zuinig en zorgvuldig mee om te gaan. Diezelfde rijken zorgen ook voor de armoede in de wereld.

In de gemeente Bunnik is een groep actief tegen windmolens. Ze overdrijven flink, maar hebben ook wel gelijk. Ze leggen niet goed uit, waarom die windmolens hard nodig zijn. Nu wordt elektriciteit gemaakt in centrales, waar aardgas of steenkool wordt verbrand. Daardoor komt er steeds meer kooldioxide in de lucht. Die houdt dan meer zonnewarmte vast. Ons klimaat wordt warmer. Daardoor smelt het ijs van Groenland nog sneller Daardoor stijgt de zeespiegel. Dat kan zo erg worden, dat een groot deel van Nederland niet meer tegen de zee beschermd kan worden. Onze nakomelingen kunnen klimaatvluchteling worden.

Ik hoop, dat er in de Nicolaasgeloofsgemeenschap steeds mensen zullen zijn die het opnemen voor Gods Schepping en voor alle armen.

John Jorna

14^e Jaargang, Nr. 666.

DE ZWAKKE KANTEN VAN POETIN

Nog maar enkele weken geleden maakten we ons ongerust over Russische troepen bewegingen bij de grenzen van buurland Oekraïne. Even plotseling werden de troepen weer terug getrokken. Intussen waren wel de nodige diplomatieke boodschappen verzonden.. Wat was er aan de hand? Oekraïne voelt zich bij buurland Rusland niet erg veilig. In het Oosten van het land woedt nog steeds een burgeroorlog. Twee stukjes : Oekraïne willen los van het land en richten zich meer op de Russische buur. Oekraïne zocht veiligheid in een lidmaatschap van de NAVO. Dat zorgde voor de Russische troepen bewegingen.. Die angst bij de Russen voor de NAVO is een beetje begrijpelijk. Ze zijn immers eerst door Napoleon en later door Hitler aangevallen. Ik denk, dan dat we hier in West-Europa nu ons lesje wel geleerd hebben. Je bent gek als je Rusland gaat aanvallen. Anderzijds kunnen we hier in het Westen niet alles maar over onze kant laten gaan. Wat hebben wij in het Westen als drukmiddelen om de Russische Beer in toom te houden?

De Russische economie staat er niet goed voor. Het land kampt met allerlei tekorten. Dus is er geld nodig om die tekorten aan te vullen en het Russische volk tevreden te houden. Rusland kan veel verdienen met de export van aardgas. Er wordt gewerkt aan een aardgasleiding (Nordstream) door de Oostzee naar Duitsland. Het zou mij niet verbazen als Merkel aan Poetin gevraagd heeft of hij haar door zijn gedrag wil dwingen de verdere aanleg van die aardgasleiding te stoppen. De Amerikanen zijn erg tegen die leiding, want dan wordt West-Europa nog meer afhankelijk van het Russische gas. Maar het is een wederzijdse afhankelijkheid. Rusland heeft het geld van de gasexport nodig. Het scheppen van een wederzijdse afhankelijkheid is een middel om de Russische Beer in toom te houden.

De Russen beseffen kennelijk te weinig, dat hun af en toe agressieve gedrag het Westen alarmeert en de roep om versterking van de NAVO oproept. Met hun gedrag zorgen ze juist voor het omgekeerde van het doel, dat ze willen bereiken, namelijk verzwakking van de NAVO. Af en toe merk ik, dat mijn blogs ook in Rusland worden gelezen.

Poetin treedt keihard op tegen de oppositiebeweging van Navalny. Daarmee laat hij eerder zijn zwakte zien dan zijn sterkte. Hij heeft kennelijk maar weinig vertrouwen in het Russische volk, dat behoefte heeft aan een sterke leider. Door dat harde optreden laat hij zien , dat hij weinig zelfvertrouwen heeft en vreest bij echte democratische verkiezingen van Navalny zal verliezen. Als oud medewerker van de geheime dienst, een klassiek onderdrukkingsapparaat kan hij kennelijk niet anders.

De communistische planeconomie is vervangen door grote ondernemingen onder leiding van rijk geworden  ondernemers, die vooral hun eigenbelang dienen en met het nationale belang nauwelijks rekening houden. Het is een van de oorzaken van de zwakke economie van het land. Deze heren kunnen hun gang gaan zolang ze zich niet met politiek bemoeien en een bedreiging voor Poetin gaan vormen. Dan treedt hij weer keihard tegen ze op.

Vandaag vierde Rusland weer de overwinning van de Sovjetunie op Nazi Duitsland met een enorme parade op het Rode Plein in Moskou. Het was een geweldige prestatie van het Rode Leger al kregen ze wel materiële steun van de Verenigde Staten. Die nederlaag van de Nazi’s in het Oosten droeg ook bij aan onze bevrijding. We mogen de Russen dus best dankbaar zijn voor de offers, die het land gebracht heeft, naar schatting dertig miljoen doden. Ik heb het vorige week niet vermeld in mijn blog over de bevrijding. Ik liep met mijn vader over de flink beschadigde weg bij ons evacuatieverblijf. Ik zei tegen mijn vader: “Wat fijn, dat we nu bevrijd zijn.” Hij antwoordde: “Ja, maar het communisme vormt voor ons een nieuw gevaar.” Tot 1989 volgde de Koude Oorlog. Tijdens zijn militaire dienst was onze zoon maandenlang in Duitsland gestationeerd. Eerder tijdens een vakantie in de Harz maakten we met onze kinderen kennis met het IJzeren Gordijn. Komt er ooit een tijd dat Rusland voor ons een even normaal land wordt als elk ander Europees land?

14^e Jaargang, Nr. 665.

ALLEEN DE 80 PLUSSERS WETEN UIT EIGEN ERVARING WAAROM

Ik was nog net geen zes toen voor Nederland de Tweede Wereldoorlog begon. Toch kan ik mij herinneren, dat er onder de kastanjebomen van onze Thomas a Kempislaan in Arnhem veel Duitse militaire vrachtauto’s stonden en in onze tuin grote teilen met water. Die eerste dagen vielen vooral veel doden bij de Grebbeberg en bij het bombardement op Rotterdam. Vervolgens ging voor ons kinderen het leven gewoon door. Maar wel waren opeens onze Joodse buren weg en ze zijn niet terug gekomen. Pas in 1944 werd het echt ernst. Eerst de Slag om Arnhem, die wij op afstand meemaakten. In april 1945 de bevrijding Oostelijk van Apeldoorn, waarbij een buurman het leven liet. Maar ik hoorde wel veel over al die doden. Vanwege corona kunnen we niet naar Fort Rhijnauwen waar verzetsstrijders door de Duitsers werden gefusilleerd. Daarbij was de vader van een klasgenoot. Om al die miljoenen doden van de Tweede Wereldoorlog weet ik zo goed, waarom ik dinsdag de nationale vlag halfstok uithang.

De bevrijding kwam na twee nachten in de frontlinie in de kelder bij het Hoofd der School. Voortdurend hoorden we het fluiten van de granaten en de knallen van de explosies. Toen hoorden we buiten iemand lopen en twee gewonde buren hadden dringend hulp nodig. Mijn moeder en een andere vrouwelijke evacuee gingen naar de deur. En vroegen de soldaat in het Duits om hulp. Toen zei die militair: “I am a Canadian.” We waren bevrijd. Geen honger meer, geen angst voor bommen, geen vrees, dat je vader opgepakt zou worden. Dat was voor mij vrijheid. Heel iets anders dan jongeren van vandaag, die roepen, dat ze de vrijheid willen hebben om feestjes te vieren. Maar ik weet dus goed waarom ik woensdag de vlag uitsteek om onze vrijheid te vieren, vrij van oorlogsgevaren.

In veel Europese landen wordt het einde van de Tweede Wereldoorlog op 9 mei gevierd. Dat is waarschijnlijk ook de reden waarom die dag is uitgekozen als Europadag. We vieren de grote verbondenheid, die er tussen de vele lidstaten van de Europese Unie bestaat. Ik weet zo goed hoe vaak er oorlog was in Europa. In mijn huidige woonomgeving, de Kromme Rijnstreek vind je nauwelijks echt oude Middeleeuwse boerderijen. Tijdens de inval van de Fransen in 1672 zijn ze in brand gestoken. Die Kromme Rijn was vroeger de hoofdtak van de Rijn en vormde de grens van het Romeinse Rijk. Eeuwenlang lag hier de Limes, de verdedigingslinie van de Romeinen met forten en wachttorens. Eeuwenlang oorlogsdreiging. Maar heel dichtbij liggen ook de forten en bunkers van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Je wordt steeds weer herinnerd aan al die oorlogen in onze geschiedenis. Daarom ben ik zo blij met ons Verenigd Europa en daarom steek ik op zondag 9 mei de blauwe Europese vlag uit met de twaalf sterren. Het zou zo mooi zijn als we dat in heel Europa massaal zouden doen. Samen de eenheid, de verbondenheid en de vrijheid vieren en samen zouden zingen: Alle Menschen werden Brüder”.

14^e Jaargang, Nr. 664.