KAN IN DE EERSTE KAMER WAT IN DE GEMEENTERAAD KAN?
Volgend jaar vieren we in de gemeente Bunnik het vijfentwintigjarig bestaan van Perspectief 21, nu kortweg P21. Leden van GroenLinks en van de Partij van de Arbeid zijn daar automatisch lid van. P21 heeft ook leden, die geen lid zijn van een landelijke partij. Als GroenLinkser of PvdA-er kun je te kennen geven, dat je geen lid van P21 wilt zijn. Dat komt niet veel, zeg maar nooit voor. P21 is een zelfstandige partij met een eigen onafhankelijk bestuur en een eigen APV. Tijdens hun APV kunnen GroenLinks of de PvdA discussiëren over de vraag of men verder wil met P21. Gezien het succes van P21 is stoppen zeer onwaarschijnlijk.
Hoe is het zo gekomen? In 1994 voerde GroenLinks een zeer succesvolle campagne. Op de ochtend van de verkiezingen werden huis aan huis zakjes Derde Wereldthee bezorgd met op een kaartje een vriendelijk goede morgen van GroenLinks en de vraag niet het stemmen te vergeten en daarbij ook aan GroenLinks te denken. We haalden zeer ruim twee van de vijftien zetels, maar de PvdA kwam ongeveer zes stemmen tekort voor een restzetel naast de ene zetel, die ze wel binnenhaalden. Dat riep luidkeels om samen te werken. In het najaar van 1997 werd Perspectief 21 officieel opgericht met goedkeuring van de APV van GroenLinks en de APV van de Partij van de Arbeid. In 1998 haalden we vier zetels, in 2002 werden het vijf zetels in 2006 zes zetels. Het mooiste succes was in 2018 toen we van de inmiddels 17 raadszetels er acht binnen haalden. Vaak waren de successen mede te danken aan actuele kwesties, die de gemoederen stevig bezighielden. Men dacht vooral op P21 te kunnen rekenen. Helaas splitsten drie wat behoudende fractieleden zich af. In 2022 haalden we ruim zes van de zeventien zetels, maar VVD en D66 waren niet meer samen en haalden beiden drie zetels Het CDA al jaren in de oppositie kwam op vijf zetels. P21 en D66 vormen de twee collegepartijen. P21 heeft twee wethouders en D66 één, alle drie vrouwen. CDA en VVD vormen de oppositie.
Kunnen de twee partijen het resultaat door samen te werken in de Eerste Kamer ook zo succesvol als uitslag krijgen? Als aparte partij was GroenLinks in Bunnik vanaf 1989 toen Groenlinks werd opgericht tot 1998 toen Perspectief 21 in de raad kwam steeds in de oppositie. Sinds 2002 is Perspectief 21 collegepartij. Dan krijg je veel meer voor elkaar. Je bent ook verantwoordelijk voor besluiten over lastige kwesties, waaraan de mensen zich ergeren. Soms kost je dat stemmen .Steeds gaat het erom de verkiezingen te winnen en zo veel mogelijk punten van jouw programma te realiseren. Er zijn tussen een gemeenteraad en de Eerste Kamer nogal wat verschillen. De vorm met een zelfstandige politieke partij als P21 kan bijvoorbeeld in de Eerste Kamer niet. De leden van de Eerste Kamer worden door de Statenleden van de twaalf provincies gekozen. Dat zijn leden van de PvdA en van GL. Het mooiste zou dan zijn, dat ook de kandidatenlijst voor de Eerste Kamer een gezamenlijke lijst is van PvdA en van GL. Maar hoe stel je die samen en mag dat volgens de Kieswet? Voor die ene kandidatenlijst moet er uiteraard ook één programma zijn. Hoe komt dat ene programma tot stand? Dat ene programma is noodzakelijk wil je echt en eerlijk samenwerken in één fractie. En welk bestuur is verantwoordelijk voor de ene fractie? Of zijn de besturen van PvdA en van GL samen verantwoordelijk voor de ene fractie?
Waarom willen we eigenlijk samen één fractie? Ik hoop, dat we zo aantrekkelijker worden voor de kiezers en samen meer zetels boeken. Zo valt te hopen, dat we meer van ons gezamenlijk programma weten te realiseren en dus nog aantrekkelijker worden voor de kiezers. We lopen overigens een fors risico. Op zich is het een goed idee, maar als het deerlijk mislukt, dan is de kans op goede samenwerking en op den duur fusie voor jaren verkeken. Al die Eerste Kamerleden dragen straks in hun gezamenlijke fractie een enorme verantwoordelijkheid. Dat risico lopen we, maar we moeten durven. Dat versnipperde links is een schande en slecht voor ons land.
15e Jaargang, Nr. 713