WAT WIL DE BEVOLKING?
Heeft de bevolking van Afghanistan überhaupt iets te willen? In de jaren 1940-1945 wilden wij maar al te graag bevrijd worden. Er waren wel enkele collaborateurs en NSB-ers, die met de Nazi’s samenwerkten, maar het overgrote deel van de bevolking wilde vrij zijn. Dat kon je overigens niet openlijk laten blijken. De Duitsers waren bezetters en we wilden ze kwijt en als Geallieerde bombardementen dan slachtoffers eisten, dan werd dat hen niet kwalijk genomen. Het bestuur was in handen van Rijkscommissaris Seyss-Inquart en plaatselijk waren vaak NSB-burgemeesters benoemd.
Ik vraag mij vaak af of de situatie van toen te vergelijken valt met de situatie van nu in Afghanistan. De NAVO-troepen zijn er in eerste instantie naartoe gegaan om te zorgen, dat Al Quaida het land niet langer als uitvalsbasis zou kunnen gebruiken. Vervolgens werd er een bestuur gevestigd in de hoop, dat dit orde op zaken zou kunnen stellen en het land weer zou kunnen opbouwen met veel hulp van buiten. Onze regering had het ook altijd over een opbouwmissie, maar intussen werd er hevig gevochten. Toch leidde de Nederlandse aanpak tot enig succes in Uruzgan en zag je, dat de bevolking het lot in eigen hand nam en vooral rust wilde. Nu de Nederlanders weg zijn, gaat het er weer van dik hout zaagt men planken. Corruptie neemt weer toe en ook de onderlinge verdeeldheid.
Wat zou de bevolking willen? Ik denk een eind aan de oorlog met alle kans slachtoffer te worden. Ik denk welvaart en ontwikkeling. Maar ik betwijfel of ze democratie in Westerse zin willen. Ik betwijfel of ze de Taliban afwijzen. Die brachten tenminste rust in het land. Maar willen ze een fundamentalistische vorm van de Islam? Willen ze de Sharia? Willen ze onderdrukking van de vrouw? Willen ze Boeddhistische beelden vernietigen? Ik denk, dat al die gewone mensen dat extreme gedoe afwijzen en gewoon volgens oude tradities van de stammenstructuur willen leven. Kunnen wij dat bereiken met het opleiden van politieagenten? Dat is helemaal niet het doel. Die politieagenten vormen een semimilitair apparaat, dat de regering in Kaboel zou moeten steunen. Ze zijn dus bedoeld om een corrupt regime in het zadel te houden. Wij en de NAVO beschouwen dit regime als bondgenoot. Het opleiden van deze politieagenten lijkt een mooi ideaal, maar staat haaks op al onze goede bedoelingen.
Moeten we ons dan stante pede uit het land terugtrekken? Ik verwacht, dat dan in grote delen van het land de Taliban naar de macht grijpen, het bewind in Kaboel vervangen en daarna de rest van het land onderwerpen. Dat wordt dus bijltjesdag. Als de Taliban slim zijn, matigen zij zich, respecteren ze de stammenstructuur, brengen ze rust in het land, accepteren ze buitenlandse hulp bij de wederopbouw en zorgen ze voor een geleidelijke ontwikkeling naar een vreedzame welvarende samenleving. Is dit een weinig realistisch droombeeld? Dat weet ik niet, maar onderhandelingen met de Taliban zouden ons het antwoord kunnen leren. Politieagenten opleiden? Een justitiële structuur opbouwen om de corruptie te bestrijden? Is dat dan een realistisch droombeeld? Ik vrees, dat al onze interventies alleen maar bijdragen aan het steeds moeilijker maken van een oplossing. Wegblijven dus.
Jaargang 3, Nr. 146.