ZIN IN HET LEVEN
In deze “Columns van de week” hebt u meerdere malen kunnen lezen over mijn ervaringen met de ouderenzorg. Ik schreef over het persoongebonden budget, het pgb, over de profiteurs van dit soort regelingen, over bezuinigingen in de thuiszorg en hoe personeel de klappen kreeg, over het mislukken van schaalvergrotingsprojecten en de daarop volgende faillissementen en over reorganisaties en de onrust, die ze veroorzaakten. Dat zal nu wel minder worden, want de tante, waarmee ik al die ervaringen deelde, is op 23 januari 2010 heel rustig overleden. Jarenlang was het een ver wonend familielid, dat ik slechts oppervlakkig kende. De laatste vier jaar trok ik mij steeds meer haar lot aan, want ik was immers de neef, die het dichtste bij woonde.
Ze was al jaren heel slecht ter been en kreeg meer last van duizeligheid. Ze woonde nog steeds zelfstandig en ging met de wijkbus nog elke zaterdag naar het winkelcentrum. Daarbij viel ze een keer en kwam in het ziekenhuis terecht. Thuis ging ze een paar keer onderuit en kon zelf niet meer overeind komen. Ze moest op het alarm drukken om op de been geholpen te worden. Ik maakte me ongerust, maar van een verzorgingshuis wilde ze niets weten. “Dan duurt het een paar weken en ik ben er niet meer.” Een verzorgingshuis was een waar schrikbeeld voor haar. Toen viel ze weer en brak haar enkel. Ze kon niet thuis genezen en kwam voor revalidatie en herstel in een verzorgingshuis in de buurt. Dat kon niet eeuwig duren en dus kwam ze voor de keus te staan: terug naar de flat of in het verzorgingshuis blijven. Een proefverlof wees uit, dat zelfstandig wonen niet langer een optie was. Dus kreeg ze een eigen kamer in De Ametisthorst in de Haagse wijk Mariahoeve.
Die eerste zes maanden had ze steeds terugkeer naar haar flat als perspectief gehad. Nu was het definitief. Wat zou het worden? Iemand, die altijd onafhankelijk was geweest, moest zich nu voegen naar de routine van het huis. Dus soms lang wachten voordat ze geholpen werd met naar het toilet gaan. Vroeg naar bed en vroeg weer op. Elke keer weer andere verzorgsters. Als die nieuw waren, deden ze het wassen en aankleden op hun manier. Dat beviel mijn tante niet en ze zei er iets van. Dat waren de dames niet gewend. Dat ging soms hard tegen hard. Altijd gedweeë oudjes en nu opeens een assertief mens van 95 jaar jong. Bijna altijd klaarde de lucht weer snel op. Veel verzorgenden gingen haar waarderen, want je kon vaak ook erg met haar lachen en ze had lange verhalen over wat ze allemaal had meegemaakt. Ze kreeg het gevoel, dat ze iets betekende voor de medebewoners en voor de verzorgenden en voor de familie en kennissen. Dat bleek heel sterk, toen ze een half jaar geleden flink ziek werd met hoge koorts en verwardheid. In het gezin van een goede vriendin vervulde zij de rol van plaatsvervangend oma, ook al waren de kinderen inmiddels volwassen. Juist dat gezin kwam die zondag op bezoek. Wat schrokken ze en met zijn allen begonnen ze samen te bidden, dat de vonken er van afvlogen. Ze herstelde en of dat nu van de medicijnen kwam of dat er door dat bidden een wonder was gebeurd; ik zou het niet durven zeggen. Voor mij was het werkelijke wonder, dat ze – toen we het haar vertelden – begreep hoe veel de mensen van haar hielden. Zo kreeg haar leven zin.
Ik leerde, dat doorzettingsvermogen, humor en assertiviteit heel belangrijk zijn om het leven vol te houden, maar dat de mensen om je heen, die jou bevestigen, erg belangrijk zijn om jouw leven zin te geven. Daar moest ik aan denken, toen de Vereniging Voor Vrijwillige Euthanasie pleitte voor het niet langer strafbaar stellen van hulp bij zelfdoding. Zij vertelden verontwaardigd over een verder gezond echtpaar van begin zeventig jaar oud, dat vond, dat het “klaar” was met het leven en er “dus” uit wilde stappen. Ze wendden zich tot hun huisarts en hij wilde (uiteraard) geen medewerking verlenen. Zijn verder gezonde mensen nu niet in staat om hun leven zin te geven door iets voor anderen te betekenen? Waren er geen mensen in hun omgeving, die hen vertelden hoe belangrijk ze voor hen waren die er voor hen waren en hun leven vulden? Wat is dit voor een samenleving, waar mensen niet meer samen leven? Het kan zo anders, leerden mij die laatste twee levensjaren van mijn vrolijke, vriendelijke en altijd optimistische tante.
Jaargang 2, Nr. 48.
Een mooi en liefhebbend levensverhaal.
Voor velen wellicht een voorbeeld.
Deze week kreeg ik te horen dat een eerste klasser niet meer terug zal komen.
Appie heeft eerst twee weken zijn hand beschadigd.
Na een grote escalatie op school tussen zoon en moeder is Appie weggelopen.
De liefde en steun uit dit verhaal verdienen alle families.