HET ZWARTE SCENARIO
Het is gelukkig niet zo ver gekomen, maar de IC-artsen begonnen er al serieus rekening mee te houden. Patiënten werden vanuit de brandhaard Noord-Brabant over heel Nederland verspreid en er gingen tientallen Corona-patiënten naar Duitse ziekenhuizen. Alles was er op gericht om het dreigende tekort aan Intensive Care-bedden op te heffen. Toen al is men begonnen te werken aan een document, waarvan artsen gebruik zouden kunnen maken als ze voor de vraag komen te staan wie in aanmerking mag komen voor het laatste beschikbare IC-bed.
Hoe gaan artsen te werk bij een eventuele plaatsing van een patiënt in een IC-bed? Ze vragen zich eerst af, of een zieke er beter van zal worden of dat het juist negatief zal werken. Van mij zelf weet ik zo al, dat een langdurige plaatsing in een IC-bed niet goed zal werken. Bij mijn laatste operatie aan mijn tong werd niet gekozen voor een langdurige narcose. Zelf vreesde ik weer last van delier te krijgen. Mijn lichamelijke conditie is niet meer zo geweldig, dat ik zo’n langdurige narcose zou kunnen verdragen. Het betekent gewoon – zoals ik al eerder schreef – dat ik gewoon niet besmet mag worden. Dus demonstranten tegen de Corona-maatregelen: Mede namens vele ouderen worden jullie van harte bedankt. Mijn overlijdenskans is weer eens flink toegenomen.
De eerste selectie vindt plaats op medische gronden. Bleef een grote groep patiënten over, die in aanmerking kwam voor een IC-bed. Wat te doen bij een tekort? Eerste uitgangspunt is, dat allen gelijke rechten hebben. Dat zegt onze Grondwet. We mogen geen onderscheid maken. Hoe hoog in aanzien dan ook of hoe belangrijk iemand is, hij of zij krijgt geen voorrang. Toch verlieten de opstellers van het document al onmiddellijk dit uitgangspunt en mijns inziens wel terecht. Zorg-personeel, dat door onvoldoende bescherming Corona had opgelopen zou voorrang krijgen. Dat zal nu niet meer aan de orde zijn. Geïnfecteerden zouden al lang ziek zijn geworden en bij een eventuele tweede golf of een toekomstige pandemie door een ander levensbedreigend virus zal er voldoende beschermend materiaal beschikbaar zijn: kleding, gezichtsmaskers, handschoenen en brillen.
Een volgend uitgangspunt kreeg veel kritiek: Jong gaat voor oud. Het wordt verdedigd met de mening, dat jongeren veel langer van hun genezing zullen profiteren en daarmee ook de samenleving, die van hun kennis en vaardigheden gebruik zal kunnen maken. Er valt wel wat tegen in te brengen. Ook een jongere kan na enkele jaren overlijden door ziekte, ongeval of zelfdoding. Een oudere van bijvoorbeeld 65 jaar kan nog vele jaren leven en daarbij zeer zinvol voor zich zelf en voor anderen bezig zijn. Maar vooral: de Grondwet verbiedt onderscheid te maken naar leeftijd. Anderzijds: Er moet wel gekozen worden. Er is nog maar één IC-bed beschikbaar en er zijn voor dat ene bed twee of meer kandidaten. Wat is het meest rechtvaardig of moeten we zeggen het minst onrechtvaardig?
Er is aan loten gedacht. Dat betekent willekeur. Ik vraag mij af of er aan de mogelijkheid is gedacht de patiënten te vragen of ze zelf afstand willen doen van hun “recht” op een IC-bed. Daarbij kan ik mij wel iets voorstellen. Dan denk ik aan die priester, die in de plaats trad van een huisvader met meerdere kinderen, toen die in een concentratiekamp gefusilleerd dreigde te worden. Offervaardigheid kan iemand tot zo’n daad brengen. We moeten er dus over nadenken en er samen over discussiëren of de levenssituatie van patiënten toch een rol mag spelen. Mag de man of vrouw gered worden, die op het punt staat het vaccin tegen Corona te ontwikkelen en daarmee duizenden te redden? Of moeten we dat maar met een gerust hart aan zijn medewerkers overlaten? Mocht het ooit zo ver komen, dan kunnen we er geen dagen of weken over nadenken. Een beslissing moet zeer snel genomen worden. Daarom moet de discussie nu gevoerd worden.
13e Jaargang, Nr. 620.