WELKE LEERSTOF BIED JE AAN?
De indieners van het amendement op een programmapunt in het verkiezingsprogramma van GroenLinks laten duidelijk blijken, dat ze weinig op hebben met kerken en religie. Ze willen voor alle kinderen gratis onderwijs door de staat aangeboden. Als ouders hun kinderen iets over godsdienst willen leren, dan moet dat in de eigen tijd en door hen zelf betaald. Want in hun ogen is het gezien de scheiding tussen kerk en staat geen overheidstaak godsdienstonderwijs te bekostigen. Het is nogal onnozel te denken, dat een bijzondere school zijn karakter dankt aan één uurtje godsdienstles per week. Onderwijs is cultuuroverdracht en daarbij komt de betekenis van de religie steeds weer naar voren.
Voor het geschiedenisonderwijs kennen we sinds 2006 de Canon van Nederland. In 24 thema’s wordt een overzicht gegeven, wat in het geschiedenisonderwijs op de basisschool en de middelbare school minimaal behandeld hoort te worden. Uiteraard zitten daar heel wat godsdienstige onderwerpen bij. Hoe praat je dan over de rol van de kloosters in de Middeleeuwen? Met waardering of heb je het over de primitieve ideeën van die kloosterlingen. En moet je dan vervolgens als ouders dat weer allemaal gaan bijstellen? In het landschap van nu is de vroegere ontginning nog duidelijk zichtbaar. Bij die ontginning hebben bisschoppen en kloosters een belangrijke rol gespeeld. Bij aardrijkskunde kan dat aan de orde komen. Spreek je bij Nederlandse letterkunde over de mystici als Ruusbroec en Hadewych en later over Vondel en weer later over Guido Gezelle? Ik vrees, dat in het huidige literatuuronderwijs al vreselijk veel geschrapt is. Er is voor andere prioriteiten gekozen. Armoe troef.
Als leerkracht heb je een enorme verantwoordelijkheid. Jouw opvattingen klinken altijd door in jouw manier van onderwijs geven. Juist wat zo tussen neus en lippen verteld wordt of de manier waarover gesproken wordt over een onderwerp kan er toe leiden, dat leerlingen zonder dat zij dat zelf beseffen toch beïnvloed worden. Als leerlingen mij vroegen waarom ik een sticker van de PPR en later van GroenLinks op mijn tas had zitten, legde ik hen uit, dat mijn opvattingen – of ik wilde of niet – zouden doorklinken in mijn lessen en dat ze daarop verdacht moesten zijn en kritisch moesten luisteren.
Bij veel vakken klinken allerlei waarden door. Denk aan de literatuur bij de talen, de politieke en godsdienstige opvattingen in de verschillende perioden van de geschiedenis, rechtvaardige lonen og handel bij economie, Derde Wereldproblematiek bij aardrijkskunde of regionale ongelijkheden in inkomen, werkgelegenheid, voorzieningen als scholen, ziekenhuizen, culturele instellingen. Vergeet maatschappijleer/burgerschapsvorming niet. Als docent moet je met je leerlingen zaken analyseren. Uiteindelijk moeten leerlingen zoveel inzicht krijgen, dat ze tot een gefundeerd oordeel en tot een eigen keuze kunnen komen. Dan zit je wel in de bovenbouw van Havo en Vwo.
Ik moet er niet aan denken, dat een van mijn kleinkinderen wordt overgeleverd aan een docent met PVV-sympathieën. Ik verwacht minimaal respect voor de waarden, die Jezus van Nazareth ons voorgeleefd heeft. Bij de indieners van het amendement heb ik dat respect niet kunnen waarnemen. Ze mogen mij aanstaande zaterdag, 20 mei, uit de droom helpen.
Jaargang 10, Nr. 462.