POOLGEBIEDEN BEDREIGD
Shell is begonnen met boren in de bodem van de Noordelijke IJszee bij Alaska. De risico’s zijn evident. Kruiend ijs kan het boorplatform beschadigen als het niet tijdig kan worden weggesleept. Een eventuele lekkage zoals bij het BP platform in de Golf van Mexico zal hier veel ernstiger gevolgen hebben. De oliesmurrie verwijderen is hier zeer moeilijk en kostbaar en de lichtere delen verdampen door de lage temperaturen nauwelijks. Shell beweert uiteraard, dat er allerlei veiligheidsmaatregelen zijn genomen. De aard van een eventuele ramp is moeilijk te voorspellen. Zelfs als echte rampen uitblijven, dan is olievervuiling in beperkte mate vrijwel zeker.
Het dierlijk leven wordt al ernstig bedreigd door het smelten van het ijs. IJsberen leven ook op het ijs en vangen hun prooien uit de zee. Walrussen en zeehonden zijn zeer gevoelig voor de giftige olieresten. Denk ook aan de zeevogels. Greenpeace is op dit terrein zeer deskundig. Nu juridische bezwaren niet zijn gehonoreerd roept Greenpeace de consumenten te hulp. Duizenden hebben reeds toegezegd niet meer bij Shell te tanken. Ik nodig elke bezoeker van deze site uit hun voorbeeld te volgen en dit aan Greenpeace te laten weten. Voor Shell gelden slechts financiële argumenten. Die kunnen ze krijgen en dat geldt ook voor de aandeelhouders.
Boren in de Noordelijke IJszee is beter mogelijk doordat het gebied een groter deel van het jaar ijsvrij is. Dat komt natuurlijk door de opwarming van het klimaat, een gevolg van het versterkte broeikaseffect. Daaraan leveren de door Shell geproduceerde brandstoffen een forse bijdrage. Sommige vrezen een geheel afsmelten van het ijs in de Noordelijke IJszee. Anderen juichen het toe, want dan worden allerlei delfstoffen in de zeebodem beter bereikbaar. De omliggende staten beginnen al gebieden te claimen en daarbij is Rusland het meest inhalig. De ecologische schade zal in dit kwetsbare gebied enorm zijn. Het zal velen nauwelijks deren. Met name de inwoners van de Verenigde Staten zijn gewend om alle hulpbronnen te exploiteren ongeacht de schade voor de natuur. Dat doen ze al eeuwenlang en ze leren never en nooit van de rampen, die ze daarbij veroorzaken. Denk aan de Dust Bowl en de Tennessee Valley. Hebzucht brengt wat te weeg.
Als het ijs van de Noordelijke IJszee smelt zorgt dat niet voor een stijging van de zeespiegel. Maar als het ijs op de omliggende landgebieden en vooral de ijskap van Groenland smelt geeft dat een forse zeespiegelstijging. Dat hoeft niet zo te zijn. Meer water zorgt voor meer verdamping en dus ook meer neerslag in de omliggende gebieden. Een sneeuwdek reflecteert het zonlicht en zo wordt het nog kouder. Maar voorlopig smelten de Groenlandse gletsjers in versneld tempo af en door de vervuiling van het ijsoppervlak gaat het smelten van de ijskap sneller dan verwacht. Er wordt minder zonlicht teruggekaatst. Vrijwel overal gaat het smelten zo snel, dat het niet meer wordt gecompenseerd door winterse sneeuwval. Dat geldt ook voor het Zuidpoolgebied.
Als alle sneeuw en ijs op onze planeet zou smelten stijgt de zeespiegel meer dan honderd meter. Dat is niet zo waarschijnlijk. De gemiddelde jaartemperaturen liggen er zo ver onder de 00 Celsius, dat de jaartemperatuur onder de 0o Celsius blijft. Wat wel kan is, dat het omliggende zeeijs rond Antarctica smelt. Daardoor kunnen de gletsjers sneller zeewaarts bewegen, ijsbergen opleveren, die vervolgens smelten. Ook de sneeuw op de hooggebergten overal op de wereld kan geheel wegsmelten. Alle voorspellingen hebben een flinke onzekerheidsmarge. We lopen in ieder geval een fors risico. We denken het in deze eeuw nog wel uit te kunnen houden. We hebben al de nodige maatregelen genomen en we gaan daarmee verder. Maar ons land is zeer kwetsbaar en dat geldt voorveel meer grootstedelijke kustgebieden. Denk aan Londen, New York, Shanghai, Tokio, Stockholm, Kopenhagen, Buenos Aires en denk ook aan arme landen al Bangladesh en de koraaleilanden in de Grote Oceaan.
Als zelfs de altijd traag reagerende Roomse Kerk nu met een encycliek komt over het milieu, dan schijnt een alarm terecht. We kunnen niet meer net doen of er niets aan de hand is.
Jaargang 8, Nr. 376.