EEN BIJZONDER MUSEUM
Ik had de wegwijzer met “Schloss Moyland” al zo vaak gezien rijdend in het Duitse gebied, dat grenst aan de Achterhoek en rijdend over de Autobahn naar Oberhausen. Het maakte me nieuwsgierig. Onlangs was ik een lang weekend in het gebied en ik zocht het op. Het ligt tussen Kleef en Kalkar. Toen ik er was, zag ik dat een foto van het kasteel de toeristische kaart van de Kreis Kleve siert. Het is in neogotische stijl gebouwd net als kasteel Haarzuilens, maar Moyland is veel soberder en wel zo mooi. Het kasteel is net als Haarzuilens door een park omgeven en daar vind je een rijkdom aan beeldhouwwerken. In een bijgebouw worden aparte tentoonstellingen georganiseerd. Je kunt er dus heel wat uurtjes doorbrengen. Wij hebben ons beperkt tot de tentoonstelling in het kasteel. Vroeger waren er massa’s schilderijen opgehangen, die de wanden van boven tot beneden vulden. Dat is nu anders.
We hebben de tentoonstelling “Kunst beweegt. Sterke vrouwen” bekeken. Die is er tot september 2015 te zien. In het museum is kunst bijeengebracht, die door de gebroeders Hans en Franz Joseph van der Grinten aanvankelijk in hun huis in Kranenburg is verzameld. Daarbij speelde de kunstenaar Joseph Beuys (1921 – 1986) een belangrijke rol. Deze kocht kunst van collega kunstenaars op en verkocht de kunstwerken samen met zijn eigen werk. Veel kwam terecht in de kunstverzameling van de gebroeders van der Grinten.
De tentoonstelling is chronologisch en thematisch van opbouw. In de benedenverdieping, het souterrain vinden we beeldhouwwerken. De eerste zaal toont kunst uit de 19e eeuw in neoclassicistische stijl.Kunstenaars lieten zich inspireren door de kunst uit de klassieke oudheid. De beelden waren goed verkoopbaar, want de neoklassieken waren in de mode. Je ziet het ook bij kastelen en landhuizen uit die tijd. Daarna komen allerlei stijlen uit de tijd rond 1900 en daarna aan de orde tot en met de artistieke uitingen, die zijn samengesteld uit afvalmateriaal. Veel werk is daarbij van Joseph Beuys. Hij is opgeleid aan de Kunstacademie van Dusseldorf en werd er later hoogleraar.
De begane grond met de receptie toont grafiek, kunstenaars en thema’s. Een eerste zaal toont werk van Max-Klinger (1857 – 1920), een serie prenten, vervaardigd voor een prachtuitgave van het verhaal van Amor en Psyche, opus V, 1880. Een volgend thema is Liefde en Eros, met houtsneden in Jugendstil en Expressionisme. In een gang hangen schilderijen met zee en strandgezichten. Afbeeldingen van ateliers tonen de werkplek van de kunstenaars en hun modellen. Er is daarbij veel aandacht voor het naakt met alle details.
De eerste verdieping met de Twijnzaal (Zwirnersaal) is vooral gewijd aan het werk van Joseph Beuys en de rol, die de vrouw in zijn werk speelt. “Joseph Beuys vatte het vrouwelijk lichaam op als plastische vorm en zag de vrouw als draagster van levensenergieën en –processen.” Bijzonder vond ik de zaal met vrouwen in de natuur en de zaal met “Sterke vrouwen”. “Het gaat om heldinnen, zieneressen, tovenaressen, en vooral actrices. De laatsten staan voor beweging en energie. Allen zijn ze een uitdrukking van geestelijke kracht en een spiritueel complex van krachten.” Joseph Beuys toont zich ook een geëngageerd. Kunstenaar in zijn beeldhouwwerken uit de jaren zeventig van de twintigste eeuw.
We hadden geen idee, wat ons daar in Schloss Moyland te wachten stond. Ik heb er geen spijt van deze tentoonstelling bezocht te hebben. Weer een iets anders dan de Haagsche School met landschappen.
Jaargang 8, Nr. 364.