NEDERLAND GETROFFEN DOOR OORLOGSLEED
Waar denk ik aan tijdens die minuut stilte? Of bij al die artikelen in mijn krant en bij de toespraken op de TV? Ik denk aan het grote aantal slachtoffers en tegelijk bedenk ik, dat elk jaar het dubbele aantal mensen overlijdt bij verkeersongevallen. Ik denk aan de oorlog, die ik zelf als kind meemaakte. Dan vond vaak een compleet gezin de dood, net als nu. Ik denk aan de bombardementen door de Duitsers op Rotterdam en op Britse steden. Ik denk aan de Duitse steden, die plat gebombardeerd werden met als afgrijselijk dieptepunt het bombardement op Dresden. Ik denk aan schepen, die door zeemijnen of torpedo’s tot zinken werden gebracht, soms met honderden slachtoffers. En ik denk aan Yokohama en Nagasaki en ik weet, dat Nederland nog steeds als officieel beleid heeft zo nodig als eerste kernwapens te gebruiken.
En dan zijn er die oorlogen, die nog steeds woeden overal in de wereld. Gaza, Zuid-Soedan, Mali, De Centraal Afrikaanse Republiek, Oost Congo, Colombia, Syrië, Irak, Afghanistan. Ook daar zijn vooral vrouwen en kinderen slachtoffer. Iedereen weet het, maar de meeste mensen laten het aan zich voorbij gaan. We kunnen toch niet al het leed in de wereld op onze schouders nemen. Dat er organisaties in Nederland zijn, die proberen te bemiddelen, die vredeswerkers uitzenden of medische teams, het ontgaat ons laat staan dat we die organisaties financieel steunen. Die conflicten veroorzaken stromen van miljoenen vluchtelingen, zoals bij de buurlanden van Syrië en wij vinden enkele honderden vluchtelingen opvangen al een uitzonderlijke opgave.
Plotseling heeft Nederland 194 oorlogsslachtoffers. Het leed wordt breed uitgemeten, de tegenstelling tussen de verwachting van een mooie vakantie en dan de plotselinge dood benadrukt. Dat is niet verkeerd. Ik hoop, dat de steun, die de nabestaanden nu ondervinden nog jaren zal voortduren. Het rouwen kan soms lang duren.
Onze regering toont een enorme inzet om de slachtoffers naar Nederland te brengen, de toedracht te achterhalen en de daders op te sporen. Ik ben ervan onder de indruk en toch bekruipt mij soms een onbehaaglijk gevoel. Er is zo veel leed in Nederland en wordt daaraan evenveel aandacht geschonken? Poetin is natuurlijk een enorme boef, maar willen we het hem maar eens goed inpeperen? Die doden heb jij, Poetin minstens indirect op je geweten en kijk nu maar eens, hoe waardig wij met de doden omgaan. En Poetin, stop nu maar eens met de steun aan de rebellen in het Oosten van Oekraïne. Anders liggen de economische sancties klaar. Worden de doden van vlucht MH17 gebruikt om politieke doelstellingen te realiseren? Worden ze gebruikt om de tegenstand tegen sancties weg te nemen van ondernemers en sommige landen met veel belangen in de Russische Federatie? Het geopolitieke machtsspel tussen Poetin en het Westen wordt in het Oosten van Oekraïne uitgevochten en de doden van vlucht MH17 en van veel mensen in Donetsk en andere steden zijn de slachtoffers van die strijd.
Zijn het onschuldige slachtoffers? De inzittenden van vlucht MH17 hadden geen rechtstreekse bemoeienis met de strijd tussen het Westen en Poetin en zijn kliek. Ze zijn in dat opzicht onschuldig. De vraag is of een individuele Nederlander of Belg of Duitser of Brit of Canadees een deelverantwoordelijkheid draagt voor de machtsstrijd tussen Oost en West. Die vraag moet ieder van ons zich stellen. Het zou kunnen, dat de strijd ons door Rusland wordt opgedrongen, maar dan moeten we wel bedenken, dat er voor Rusland redenen zijn om zich bedreigd te voelen. Steeds meer landen rondom kiezen voor het Westen. Spelen wij daarbij een aanmoedigende rol? Het is merkwaardig, dat bij een sterke wederzijdse economische afhankelijkheid toch de strijd om de macht maar door blijft gaan. Wie vindt het betere politieke antwoord?
Jaargang 7, Nr. 319.