KERSTMIS IN KUNDUZ
Er gaat het verhaal, dat tijdens de Eerste Wereldoorlog ergens aan het front in België Duitse en Geallieerde soldaten gezamenlijk kerstliederen zongen, ieder in de eigen loopgraaf. De wapens zwegen een moment. Of in Afghanistan de vijandelijkheden ook gestaakt gaan worden valt te betwijfelen. Net als dezer dagen in Irak kun je van alles verwachten.
Ik was afgelopen woensdagavond in de Jaarbeurs in Utrecht, waar Mariko Peters het GroenLinks standpunt over de politiemissie in Kunduz met de achterban wilde bespreken. Zoals te verwachten waren vooral tegenstanders komen opdagen. Daar is niets verkeerds aan, want luisteren naar elkaars standpunten en de argumenten daarvoor is altijd leerzaam. Als je tenminste wilt luisteren.
Ik ging er naar toe omdat ik mij voortdurend erger over de manier waarop een karikatuur van het GroenLinks standpunt wordt gemaakt. Het is een civiele missie en dus mogen die agenten alleen het verkeer regelen of wildplassers bekeuren. Wie zich beter laat informeren weet, dat ze ook leren roadblocks in te richten en te bemannen, leren te patrouilleren in vijandige buurten en leren hoe mensen te fouilleren. Mariko zag als voornaamste taak voor de politie om voor meer veiligheid te zorgen. Daarbij gaat het de burgers zeker niet op de eerste plaats om het bestrijden van de Taliban, maar meer om het tegengaan van corruptie, afpersing en andere vormen van criminaliteit en het handhaven van de openbare orde. Daarvan hebben de mensen veel meer last als van de Taliban. Bij de training wordt ook aandacht besteed aan Mensenrechten, maar je moet niet verwachten, dat een vrouwonvriendelijke samenleving spoorslags kan veranderen. En dacht ik, wat gebeurt hier allemaal achter de voordeur? De blijf-van-mijn-lijfhuizen zijn er niet voor niets.
De discussie draaide echter vooral om de aanpak. Iedereen weet, dat alle geweld nooit een echte oplossing voor de tegenstellingen in Afghanistan kan brengen. Velen zijn voorstander van een vorm van bemiddeling, waarbij het tot onderhandelen met de Taliban zou moeten komen. Af en toe lees je over pogingen in die richting. Er zouden ook gematigde Taliban zijn, waarmee best te praten valt. De zogenaamde Talibanonderhandelaar bleek een oplichter. Maar wat zou het mooi zijn. Ik verwacht er niet veel van. De Taliban weten, dat de NAVO na 2014 vertrokken zal zijn. Ze zeggen: “De Amerikanen hebben die dure horloges, maar wij hebben de tijd!”. Straks brengen we heel Afghanistan weer onder controle. Eerlijk gezegd verwacht ik niet, dat al die warlords met hun stammen tot eendrachtig verzet zullen weten te komen. De Afghanen weten het ook. Wie geld heeft verlaat het land of bereidt zijn vertrek voor. Waarom zouden de Taliban gaan onderhandelen? Pas als zeer veel mensen hebben leren lezen en schrijven en weten, dat het ook anders kan, kun je verwachten, dat er een mentaliteitsverandering gaat optreden.
Mijn conclusie is dan ook, dat de kans op vrede in Afghanistan op korte termijn zeer klein is. De politie trainingsmissie is een nuttig initiatief, dat verdient te worden voortgezet. Uitbreiding naar andere gebieden lijkt mij mogelijk. Opleiden van grenspolitie is moeilijk binnen onze voorwaarden. Grensbewaking is een taak voor militairen. Een goede grenspolitie is wenselijk om de opiumhandel tegen te gaan en de import van wapens en munitie te verhinderen, maar dat lijkt mij geen taak voor de eenvoudige mannen, die nu getraind worden. Intussen zouden vredesorganisaties kunnen onderzoeken of ze ergens in Afghanistan aan de slag kunnen gaan. Waar nodig verdienen zulke initiatieven steun van onze regering. En breng ontwikkeling, want dat is de voornaamste voorwaarde voor verandering op langere termijn.
Jaargang 4, Nr. 194.
John, je ergert je aan de karikatuur die van het GroenLinks-standpunt wordt gemaakt. ‘Het is een civiele missie’, weet je heel zeker.
Heb je ook meegekregen dat onze minister van defensie daar anders over denkt? En wist je dat er ook vier F16 van ons rondvliegen, met echte bommen en mitrailleurs aan boord? En dat die ook verkenningsvluchten maken, waarvan de gegevens ook interessant zijn voor de Amerikanen, nog druk bezig met hun War on Terror?
Domweg het mantra ‘civiel’ blijven herhalen zonder op argumenten van tegenstanders in te gaan is geen constructieve manier van discussieren. Zullen we het dan maar een ‘politionele actie’ noemen? Weten we tenminste allemaal precies wat we bedoelen.
Voor mij was dit alles een reden me af te keren van GroenLinks. Dat was het voor heel veel mensen en de partijleiding wist dit vooraf. En dat terwijl. zoals je zelf ook aangeeft, hoogstens een bescheiden positief effect verwacht mag worden. Is het waard daarvoor GroenLinks jarenlang dit hoofdpijndossier te bezorgen? De hele linkervleugel simpelweg af te danken? Tegenstanders moeten luisteren naar Sap, vind je. Ik op mijn beurt voel mij volstrekt niet gehoord door Jolande Sap en de partijleiding.
Net als Jolande Sap en Mariko Peters veeg jij de overduidelijke militaire component van deze missie gemakzuchtig onder het vloerkleed. En je vergeet maar liever dat we daarom een radertje zijn geworden in deze uitzichtsloze smerige oorlog. En je wil liever niet weten dat voor de VVD en het CDA vooral het maken van een goede beurt bij de VS de reden is voor deze peperdure missie. Waar GroenLinks voorheen als doel had Nederland niet langer blind het Amerikaanse buitenlandse beleid te laten volgen, is nu ook mijn voormalige partij gevallen voor de ’transatlantische reflex’. Deze missie past bij GroenLinks als internationale partij, herhaalt Sap steeds maar weer. Kijk eens naar de landen die in Afghanistan actief zijn. Ik zie daar niet de internationale gemeenschap, maar het bekende rijtje cliënten van de VS. Allemaal landen die vanwege eigen belangen meedoen aan een oorlog waar ze zelf helemaal niet meer in geloven. En in al die landen geldt dat een meerderheid van de bevolking niet achter de uitzending van hun militairen staat. Het zijn de politici die maar geen genoeg kunnen krijgen van deze oorlog. En die er geen moeite mee hebben millitairen naar een oorlogsgebied te sturen tegen de zin van de meerderheid van de bevolking in.
Ik gun Afghanistan iets veel beters dan de volslagen corrupte Karzai. Voor zo’n crimineel zou ik geen agenten op willen leiden. Voorstanders van de westerse betrokkenheid bij Afghanistan doen alsof het is: of wij of de Taliban. Je tegenstander zo zwart mogelijk afschilderen, dat hoort er als het om oorlog gaat helemaal bij. De realiteit is dat de oppositie tegen de westerse troepen niet alleen bij religieuze fundamentalisten zit. Ook hier in het westen gelooft bijna niemand in de goede bedoelingen van de VS. En het is dus logisch dat heel veel Afghanenen de westerse troepen liever zien vertrekken. Verzet tegen de huidige machthebbers, inclusief de VS, vind ik volledig gerechtvaardigd.
Geef nou niet de boodschapper de schuld van al het negatieve nieuws dat je uit Kunduz hoort. En accepteer dat als tachtig procent van je eigen kiezers niet in je argumenten gelooft, dat het dan misschien niet zulke overtuigende argumenten zijn.
Beste Matthieu,
Dank voor je reactie. Jammer, dat je er niet was. Dan had je veel, van wat je naar voren brengt daar kunnen horen.
Mijn column probeert argumenten van voor- en tegenstanders te wegen. Ik ontken niet de waarde van vredesinitiatieven, maar twijfel of die aanpak in Afghanistan tot succes zal leiden. Net zo twijfel ik aan een echt succes van de missie, een begin maken aan het vestigen van een rechtsstaat. Die vraagt een goed ontwikkelde bevolking zoals in Tunesië, Lybië en Egypte. Het werk van de NGO’s is de echte bijdrage aan de gewenste ontwikkeling. Het vestigen van een rechtsstaat moet van de bevolking zelf uit gaan. Heel misschien kan er ook door de trainingsmissie iets gezaaid worden.
Wat de militaire poot betreft. Srebrenica heeft ons geleerd, dat we zelf onze mensen moeten beschermen. Tijdens de politionele acties zijn hele dorpen uitgeroeid. Je wilt toch niet suggereren, dat Nederlanders in Afghanistan zich daaraan schuldig maken.
Beste John,
Als ook jij, gezien je column toch een voorstander van de missie, zo weinig gelooft in succes, dan zou ik je nogmaals willen vragen: is het de moeite waard hiervoor GroenLinks uiteen laten scheuren? Waarom heeft Jolande Sap dit, letterlijk met alle geweld, doorgedrukt?
De term politionele acties gebruik ik natuurlijk om aan te geven dat GroenLinks met de term ‘civiel’ aan verhullend taalgebruik doet. Als zoveel mensen, inclusief de minister die er over gaat, het een militaire missie vinden, wordt je niet geloofwaardiger door steeds maar weer met dat ‘civiel’ aan te komen.
Overigens een mooi begin van je column, over het gezamenlijke kerstfeest van Duitse en Engelse soldaten, middenin WOI. Soldaten die de uitzichtsloze oorlog allang spuugzat waren terwijl de machthebbers er maar eigenwijs mee door bleven gaan. Een mooie paralel met Afghanistan.