Bisschop Eijk weet het weer beter dan Jezus van Nazareth
Jezus van Nazareth is voor mij een echte voorbeeldfiguur. Hij inspireert mij zelfs als zijn volgelingen er vaak een potje van maken. De boeiendste passage uit het evangelie is voor mij de Bergrede en dan vooral het begin van hoofdstuk 5 van het Matteus-evangelie, waarin Jezus de mensen uitlegt, dat hun zorg en aandacht vooral moet uitgaan naar de niet zo goed ontwikkelde mensen, naar de mensen, die verdriet hebben, naar de mensen, die wat minder bij de pinken zijn, naar mensen, die onrecht ondervinden, naar mensen, die barmhartigheid nodig hebben, die vrede gebracht moet worden en naar mensen, die vervolgd worden. Zo leefde Jezus ook. Hij genas de zieken, wekte doden tot leven, hielp de bezetenen, deelde het brood met een grote mensenmenigte, bestreed het onrecht en bekeerde de zondaars. Steeds waren Hij en Zijn leerlingen bezig met de werken van barmhartigheid.
Vooral de laatste jaren heeft de Kerk mensen zalig of heilig verklaard, die dat voorbeeld van Jezus volgden. Moeder Teresa, Pater Damiaan, Peerke Donders. Zij dienden de armsten en de mensen met die vreselijke ziekte van de melaatsheid. Zij volgden het voorbeeld van Jezus van Nazareth. Zij dienden de medemens en zorgden er zo voor, dat de kerk ergens voor diende. Immers, een kerk die niet dient, dient tot niets. Zo verklaarde eens een Franse bisschop.
In de stad Utrecht werken inmiddels veertien jaar twee pastores in arme buurten van de stad. Titus Schlatman brengt in de Rivierenwijk de mensen bijeen en zorgt dat ze gaan samenwerken. Zo leren ze elkaar kennen en waarderen en de wijk wordt er vreedzamer door, terwijl de mensen groeien in daadkracht en zelfbewustzijn. Titus is een vredebrenger. Monique de Bree werkt in de Daalse buurt. Ze ontmoet daar de kinderen en dan vooral bij de speeltuin. Via de kinderen leert ze de ouders kennen. Ze stuit op vreselijke problemen. Armoede, onwetendheid, ziekte, psychische problemen, werkloosheid, huiselijk geweld, huurachterstanden en andere schulden. Steeds is ze bezig de mensen te helpen, vooral door hen de weg te wijzen naar de bevoegde instanties en door de formulierenwildernis. Ze bemiddelt bij burenruzies of onenigheid in de speeltuinvereniging. Als je haar verhalen leest, houd je je ogen nauwelijks droog. Monique en Titus vervullen dagelijks de opdracht, die Jezus van Nazareth ons gaf in de Bergrede.
Deze twee buurtpastores worden intensief begeleid door deskundigen. Zo is al werkende een nieuwe vorm van pastoraat ontstaan, het pastoraat van nabijheid. Daar is al een dik boek over geschreven en er zijn herhaaldelijk conferenties, waar buurtpastores uit het gehele land hun ervaringen uitwisselen. Hun werk is een vorm van modern pastoraat, waar de Nederlandse Kerkprovincie trots op mag zijn. Als je je afvraagt wat de kerk in deze tijd nog voor zin heeft is het buurtpastoraat in de oude stadswijken van Nederland het mooiste voorbeeld van zinvol kerk zijn.
Bisschop Eijk denkt er anders over. Hij vindt het prachtig werk, maar het heeft volgens hem niets met kerk zijn te maken. Het is meer maatschappelijk werk en hij wil er niet een kerkelijke zending aan geven. Jezus van Nazareth verleende zijn leerlingen wel een dergelijke zending. Ze werden erop uit gestuurd om de blijde boodschap te verkondigen en dan ook metterdaad door de zieken te genezen, de zondaars te vergeven en de armsten bij te staan.Het zou kunnen, dat de bisschop geleid wordt door de noodzaak te bezuinigen, maar het buurtpastoraat wordt niet door het bisdom of het dekenaat bekostigd. Het verwerft uit andere fondsen voldoende inkomsten. Het is dan ook een volkomen raadsel hoe de bisschop tot deze beslissing is gekomen. Je kunt je afvragen of hij vindt, dat Islamieten niet geholpen moeten worden. Je kunt denken, dat hij de twee pastoraal werkers liever aan de slag ziet gaan in parochies met brave, liefst welvarende katholieken. Je kunt vermoeden, dat hij het maar niets vindt, dat de twee pastoraal werkers omgaan met allerlei tuig uit achterbuurten. Of is de bisschop het type van een rechtse CDA- of VVD-figuur of nog erger, die vindt, dat mensen hard moeten worden aangepakt en hun eigen boontjes moeten leren doppen. zelf verantwoordelijk moeten zijn voor hun leven? Het zijn allemaal veronderstellingen, die je niet kunt onderbouwen.
Voor mij is het een volslagen raadsel wat de bisschop tot deze beslissing heeft gebracht. Ik schaam mij voor deze bisschop. Ik vind het een grof schandaal. Deze bisschop moet flink op de vingers getikt worden. Hij kan niet langer een echte volgeling van Jezus van Nazareth genoemd worden