Goed nieuws uit Colombia en slecht nieuws uit Zimbabwe
“Ingrid Betancourt vrij”. Dat was de grote kop in de dagbladen van deze week. Ik keek naar de foto en later naar de TV hoe ze haar moeder omhelsde en later haar kinderen en hoe ze vertelde hoe blij de gijzelaars waren toen ze hoorden, dat de zogenaamde bewakers in werkelijkheid militairen van het regeringsleger waren, die de twee FARC-leiders hadden ontwapend en geboeid. Later de beelden van de ontmoeting met de kinderen en van persconferenties. Het was af en toe knap ontroerend.
In Colombia is een jarenlange burgeroorlog aan de gang. Het is een van die vergeten oorlogen in de wereld, die maar af en toe in het nieuws komen. Er zij allerlei partijen bij betrokken. Op de eerste plaats de regering en het leger, dat veel steun krijgt van de Verenigde Staten en dat vooral vanwege de cocaïne, die uit het land komt. Vanzelfsprekend dus ook de criminele handelaren in die drugs, die over kapitalen beschikken, zodat corruptie welig tiert. Ingrid Betancourt werd vastgehouden door de FARC een van oorsprong linkse verzetsorganisatie tegen de overheersende klasse van grootgrondbezitters, industriëlen en bankiers. De FARC ontvoerde vaak jonge mensen en dwingt ze om zich bij hen aan te sluiten. Om de kosten van de gewapende strijd te dekken ontvoeren ze rijke mensen en eisen dan losgeld en daarnaast handelen ze in cocaïne. Hoewel ze in eerste instantie zich verzette tegen de onrechtvaardige economische structuur is de FARC in de loop van de tijd een criminele organisatie geworden. Een kleine groep rijken heeft alle macht. Een middenstand is er nauwelijks en de massa van kleine boeren, plantagearbeiders, mijnwerkers en industriearbeiders is arm, onwetend en machteloos. De rijken oefenen extra veel macht uit door de paramilitairen, benden van gewapende mannen, die terreur uitoefenen over de armen en de rijken en hun eigendommen beschermen.
Deze situatie is maar moeilijk te veranderen. Jarenlang is gepoogd de FARC en de paramilitairen te ontwapenen en het land weer veilige te maken. Medewerkers van Pax Christi waren daarbij betrokken en ook sommige bisschoppen. Maar omdat het Vaticaan zeer vijandig reageerde op de bevrijdingstheologie en overal conservatieve bisschoppen benoemde komt er van echte steun aan een rechtvaardiger samenleving weinig terecht. DE FARC is door verlies van de oude leiders en door de toegenomen kracht van het leger ernstig verzwakt. De paramilitairen treden minder op de voorgrond en wellicht dat de bevrijding van Ingrid Betancourt uiteindelijk zal leiden tot nationale verzoening. Er is nog een lange weg te gaan naar een rechtvaardige samenleving en echte democratie. Gelukkig zijn er nu voorbeelden in Latijns Amerika van landen waar een linkse regering aan de macht is en de democratie een beetje op gang komt, maar in Bolivia is er veel verzet tegen de Indiaanse president, die de arme Indianen wil laten delen in de rijkdom van het land: tin en olie.
In Zimbabwe is de weg naar democratie afgesneden en is dictator Mugabe als president aan de macht gebleven. Het land is economisch een puinhoop, politiek een warboel en moreel failliet. Wat is dat toch in Afrika? Op dorpsniveau was en vaak een directe democratie; de dorpsoudsten vergaderden urenlang onder een grote schaduwrijke boom en namen de beslissing. In koninkrijken wist de koning, dat hij niet al te autoritair kon optreden, want dan liep hij de kans via een complot onttroond te worden. Het kolonialisme heeft gezorgd voor zeer kunstmatige staten, waarin meerdere stammen samen leven. Vaak spelen oude tegenstellingen een rol, nu ook in Zimbabwe.
Er wordt in Nederland nogal gemopperd op de politiek. Maar wat er nu in Colombia gebeurt, hebben wij in de Middeleeuwen meegemaakt. Door de strijd tussen Hoeken en Kabeljauwen in Holland, Schieringers en Vetkopers in Friesland en tussen Heeckerens en Bronkhorsten in Gelderland kwam er een einde aan het feodalisme, de macht van de edelen over boeren en burgers. De steden kregen zelfbestuur. De macht lag weliswaar bij de regenten, maar in die kleine stedelijke samenleving moesten ze rekening houden met iedereen. De vorst steunde overigens de boeren en de burgers in hun strijd tegen de edelen en voorstanders van de Republiek vergeten vaak (of juist niet), dat de Oranjes die traditie voortgezet hebben en vaak het gewone volk steunde wanneer de macht van de regenten te absoluut werd. In ieder geval kennen we hier al een eeuwenlange democratische traditie. Soms merk ik nog wel iets van die oude onderdanigheid, wanneer mensen zeggen: “je doet er toch niets aan! Die hoge heren gaan gewoon hun gang.” Veel mensen zijn zich dat maar al te goed bewust. Het succes van populistische partijen valt er door te verklaren. Het wordt tijd, dat regenten zich daarvan bewust worden, want op Colombiaanse of Zimbabwaanse toestanden zitten we hier niet te wachten. Zo’n vaart zal het niet lopen, maar de democratie is te kostbaar om slordig mee om te springen.
Geachte heer Jorna,
Met belangstelling las ik in uw biografie het stukje over uw inzet voor scouting met name in District Zeist.
Ikzelf ben sinds 1979 lid van de Prinses Beatrix Groep uit Zeist. Via de groep kwam ik in aanraking met het District en later de Regio Utrechtse Heuvelrug. Zo zijn wij bijvoorbeeld bezig om een Scoutingkampeerterrein te realiseren op (of in de buurt van) Vliegbasis Soesterberg.
Laatst kwam ik er achter dat er van District Zeist oude districtsinsignes bestaan. Een aantal heb ik er nu waaronder een die mijn zusje ooit ontworpen heeft voor het District. De (naar mij bekend) aller oudste kan ik echter niet vinden. Via deze link, http://www.xs4all.nl/~caspreij/Div/district_zeist_oud.jpg, kunt u zien hoe hij eruit ziet.
Ik vroeg mij af of u mij er misschien aan (een of meer) kunt helpen. Of iemand kent die iets weet. Het is de bedoeling dat ik de reeks van Zeist compleet heb op een mooi bord om af en toe eens ten toon te stellen om de geschiedenis te bewaren, zeg maar. Zeker nu 2010 er aan komt en ook scouting nederland 100 jaar bestaat.
Ik hoop iets van u te horen. Alvast hartelijk bedankt.
met vriendelijke groet,
Corné Spreij