EEUWENOUDE AANDACHT VOOR DIERENWELZIJN
De Joodse Bijbel en de Islamitische Koran bevatten duidelijke voorschriften over de omgang met slachtdieren. Het gaat erom, dat dieren voorafgaand aan de slacht niet verontrust worden. Ze moeten geen bloed zien of ruiken. De slachter probeert de dieren op hun gemak te stellen en rustig te houden. Dieren mogen in geen geval het slachten van een ander dier zien. Door een snelle effectieve halssnede verliest het dier zeer snel het bewustzijn en lijdt dus zo min mogelijk pijn. Dat vereist een grote mate van vakmanschap. Het dier moet ook volledig leeg bloeden. Daardoor blijft het vlees langer goed, zodat de gezondheid van de consument gewaarborgd wordt. Eeuwenoude ervaring is zo in de wetten voor de rituele slacht samengebracht. Maar werken met een schietmasker of met elektrische verdoving bestond nog niet toen de auteurs van de Joodse Bijbel en de Koran hun werk deden. Het probleem is nu, dat een van de voorschriften is, dat het dier bij de slacht bij bewustzijn moet zijn. De tegenstanders van de rituele slacht willen de zekerheid, dat het dier geen pijn lijdt en willen daarom verdoofd slachten. Joden en Moslims willen al eeuwen, dat het dier geen pijn lijdt, maar in onze Westerse arrogantie vertrouwen wij niet op hun vakmanschap. Aan de wetten van hun godsdienst hebben deze geseculariseerde dierenvrienden geen boodschap. Ze zien er geen bezwaar in de Joodse en Islamitische godsdienst hun wetten voor te schrijven. De scheiding van Kerk en Staat leert nu juist, dat de Staat zich nooit bemoeit met de inhoud van de religie, zoals omgekeerd de religieuze leiders de staat nooit dwingen tot een door hen gewenst gedrag, tenzij dat voor iedereen overduidelijk is. Stelen, moorden, verkrachten mogen uiteraard niet.
In Nederland bestaat vanouds de traditie, dat de staat gewetensbezwaren respecteert. Denk aan alternatieve dienstplicht of het zich niet laten inenten of het weigeren op zondag te werken. Het aantal politici, dat geen boodschap lijkt te hebben aan die gewetensbezwaren lijkt toe te nemen. Denk aan de dwang naar weigerambtenaren: Homohuwelijken voltrekken of worden ontslagen is de keuze. Voor mij is dat gewetensdwang, terwijl ik geen moeite heb met het openstellen van het burgerlijk huwelijk voor mensen van gelijk geslacht.
Wat zou voor iedereen de wezenlijke reden moeten zijn om zuinig te zijn op de scheiding van kerk en staat en de vrijheid van godsdienst? Als je die vrijheden niet wenst te respecteren, kom je zelf in de problemen als je zelf later een beroep wilt doen op die vrijheden.
De Linker Wang wilde van echte deskundigen weten hoe het zit met allerlei aspecten van dit onderwerp. Dieren ervaren pijn en wij kunnen dat op meerdere manieren aantonen. Daarom is het zaak, dat de dieren bij de slacht zo snel mogelijk het bewustzijn verliezen. Zo snel mogelijk betekent binnen veertig seconden, is de afspraak. Dat lukt meestal wel bij het slachten van schapen, geiten of kippen, maar niet bij de veel grotere runderen. Dan moet alsnog verdoofd worden. Wetenschappers hebben onderzocht of een zo hoog mogelijke snede een oplossing biedt. Dat blijkt onvoldoende het geval. Het politieke compromis werkt niet. Moet een langere tijd toegestaan worden, zelfs drie minuten? Bedenk, dat het bij de reguliere slacht ook vaak mis gaat en wel in veel grotere aantallen, dan het aantal kosher plus halal geslachte dieren. Voor de wetenschappers is wel duidelijk dat de techniek nog in veel opzichten tekort schiet. Dieren zijn er in vele maten, maar de apparatuur om dieren te fixeren is niet op de maten van het dier instelbaar.
Er zitten ook economische kanten aan het ritueel slachten. Het enige Joodse slachthuis draait altijd al met verlies en het wordt door de Joodse gemeenschap overeind gehouden. Als export verboden wordt daalt de rentabiliteit. Als kosher en halal vlees alleen in gespecialiseerde winkels mag worden verkocht en niet in supermarkten, wordt het vermarkten veel moeilijker. Als dit vlees ge-etiketteerd moet worden verkocht, neemt het aantal kopers waarschijnlijk af. Bij de beoordeling van de voorgestelde regelgeving moet dus gelet worden op de mogelijkheid, dat men op slinkse wijze het ritueel slachten onmogelijk gaat maken.
Dit onderwerp zorgt voor veel onbehagen in de Joodse en de Islamitische gemeenschappen. Men voelt zich niet gerespecteerd. Men vreest dat antisemitisme of moslimhaat een rol spelen, net als in het verleden. Men voelt zich in zijn godsdienstvrijheid bedreigd. Mensen kunnen lichamelijke pijn voelen, maar ook geestelijke pijn. Willen wij in Nederland die geestelijke pijn, angst, discriminatie, non-acceptatie voor mensen omwille van iets minder dierenleed aanvaarden? Ik blijf er zeer onbehaaglijke gevoelens bij houden. Altijd moet ik dan weer denken aan onze Joodse buren, die niet terug kwamen.
Jaargang 9, Nr. 429.