De antwoorden van Judith en Bas
Een week geleden daagde ik Tineke, Judith en Bas uit op Planeetgroenlinks een lijsttrekkersdebat te beginnen. Van Tineke kwam (nog) geen antwoord.
Toen de gemeenschappelijke markt tot stand kwam betekende dat een veel groter afzetgebied, maar ook veel meer concurrentie. Gebieden met gunstige productie-omstandigheden zouden er bij kunnen winnen, maar andere gebieden zouden er op achteruit kunnen gaan. Voor die regionale problematiek heb ik altijd veel aandacht gehad. Zo kwam ik tot de volgende vragen aan de kandidaatlijsttrekkers:
1. Zijn zij het mij eens, dat het ontwerpprogramma te weinig aandacht schenkt aan deze economisch zwakke gebieden? Hoe zien zij de toekomst voor deze gebieden? Wat kan de EU doen om de economie van deze gebieden te versterken?
In heel Europa is sprake van vergrijzing, niet overal even sterk. Dat geeft gemakkelijk specifieke tekorten op de arbeidsmarkt. Als in Nederland het percentage hulpbehoevende senioren de komende tientallen jaren gaat verdubbelen, betekent het ook een sterke stijging van de vraag naar artsen, verpleegkundigen en verzorgenden. Waar haal je die vandaan? Is immigratie een oplossing? Vandaar de volgende vraag:
2. Wordt het geen tijd, dat GroenLinks een beleid ontwikkelt ter oplossing van de te verwachte problemen. Juist de zwakke sectoren krijgen immers te maken met moeilijk vervulbare vacatures.
De antwoorden van Bas Eickhout
Als medeauteur van het verkiezingsprogramma geef ik natuurlijk graag antwoord op je vraag. Leuk, om ook zo via de blogs te 'discussiëren'. Overigens gaat er binnenkort ook nog een mogelijkheid komen om met de kandidaten te chatten.
Of het conceptverkiezingsprogramma te weinig aandacht besteedt aan de economisch zwakke gebieden in de EU, is een kwestie van smaak. Ik vind van niet.
In het hoofdstuk over Migratie hebben we er bewust voor gekozen om de wensen van 'de migrant' centraal te zetten: een belangrijke waarde van onze EU is vrijheid van verkeer voor de mensen. Dat betekent dat mensen zich volledig vrij moeten kunnen bewegen binnen de EU (het andere deel van het hoofdstuk gaat over migratie naar de EU).
Dat betekent ook dat in het hoofdstuk over migratie, inderdaad, de problemen van de regio minder nadruk krijgen.
Maar juist in het hoofdstuk erna ('Niemand aan de zijlijn') zetten we meer de sociaal-economische verhoudingen binnen de EU centraal. Een zeer belangrijke keuze daarin is dat we stellen dat het EU-structuurfonds (eenvoudig 'Europese ontwikkelingssteun' genoemd) alleen naar de 'echt' arme regio's van de EU moet gaan (en dus niet meer naar bijv. Flevoland). Oftewel: stoppen met rondpompen van EU-geld. Deze keuze zal een forse impuls zijn voor veel EU-regio's in Centraal-Europa.
Overigens kiezen we in het Landbouw-hoofdstuk (numero 5) ook nog voor een duidelijke verschuiving van de landbouwsteun naar meer regionale landschapssteun. Binnen de EU zijn beide budgetlijnen (landbouw en structuurfonds) ook steeds meer naar elkaar toe aan het schuiven. Al met al is dat toch zeker een forse verschuiving naar die regio's, waar je het over hebt, John.
Tot slot, je oproep om meer beleid te ontwikkelen voor toekomstige problemen rondom de vergrijzing, kan ik alleen maar ondersteunen. Maar dit vraagt natuurlijk ook meer dan alleen Europees beleid; Europa gaat hier slechts ten dele over. En GroenLinks heeft juist erg veel aandacht besteed aan het vergroten van de participatie van iedereen; niet uit verplichting dat iedereen moet werken, maar uit de noodzakelijkheid dat iedereen die wil ook kan werken.
Hier valt natuurlijk nog veel meer over te zeggen, maar voor nu laat ik het hier even bij. Aan Judith en Tineke om ook hierop te reageren. Overigens zijn Alexander en Niels ook kandidaten voor het lijsttrekkerschap, dus je uitnodiging geldt natuurlijk ook voor hen!
Groet, Bas
Bulgaarse nagelstudio's in Amsterdam: over vergrijzing, migratie en de Europese economie
Door Judith Sargentini
De Nederlandse economie heeft baat gehad bij de goedkope arbeidskrachten uit Polen. Toen de tewerkstellingsvergunning voor hen werd afgeschaft zagen we een toeloop van Poolse werknemers, maar nu de economie in eigen land aantrekt , vertrekken zij weer. We zijn niet onder de voet gelopen door Polen. En dat wisten we ook eigenlijk wel. Mensen zijn honkvast. De pushfactor om ergens te vertrekken is altijd sterker dan de pullfactor om je ergens te vestigen.
De werkloosheid in Bulgarije en Roemenië is schrikbarend. Cijfers van het Amsterdamse Bureau voor Onderzoek en Statistiek tonen aan dat er relatief veel vrouwen uit Bulgarije en Roemenië bij de Kamer van Koophandel staan ingeschreven als zelfstandig ondernemer in de persoonlijke dienstverlening. Dat kunnen nagelstudio's zijn, maar evenzogoed sekswerkers. Dat dat laatste beroep is vrijwel niemands ultieme keuze. De armoede in Bulgarije en Roemenië is de pushfactor. Hun economie zal niet zo snel aantrekken als die in Polen, maar juist arbeidsmigranten kunnen daar bij helpen. Migranten sturen geld naar huis, of dat huis nu in Oost-Europa staat of in West-Afrika. Noord-Marokko bestaat zelfs van het geld dat 'gastarbeiders' naar hun geboortegrond sturen.
John Jorna stelde in zijn weblog – waarin hij GroenLinkse kandidaten voor het Europees Parlement vroeg te reageren – dat migratie nooit de definitieve oplossing is. Ik weet niet voor welk probleem John een definitieve oplossing zoekt. Zoekt hij naar de manier om economisch achtergebleven gebieden in Europa op te krikken? Wil hij de vergrijzing tegengaan? Of wil hij mensen behoeden voor migratie?
GroenLinks heeft een integraal antwoord op armoede in Europa en de wereld en de daar mee samenhangende migratie. In het kort is dat de herverdeling van de rijkdom in de wereld of 'de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten' en de lange versie staat in het verkiezingsprogramma. In mijn opinie is Nederland met recht een nettobetaler in de Europese Unie, hoort handel echt eerlijk te zijn, moeten we vooral meer aan geboortebeperking doen en is migratie is een recht van vrije burgers.
Ja, er zijn gebieden in Europa die vergrijzen en ja dat ligt aan de economische kansen daar – niet voor niets trekken Noorse dorpen aan blakende Nederlandse gezinnen om zich aan hun fjorden te vestigen – maar ondertussen is de wereld overbevolkt. Jeffrey Sachs wist het bij Wintergasten weer eloquent uit te leggen: als we kindersterfte tegen gaan, kunnen we geboortebeperking realiseren. Kinderen zijn de verzekering van het gezin. Als de kans groot is dat ze voor hun vijfde zullen sterven nemen ouders er meer.
Europa vergrijst. Dat bedreigt onze economische groei. De Afrikaanse bevolking is piepjong en arm. Een en een is twee. Logisch zou zijn als Europa een ruimhartiger toegangsbeleid zou voeren, maar dat stuit nog steeds op weerstand.
De noodzaak om te migreren naar landen met een betere economie kunnen we wellicht wegnemen, als we bereidt zijn tot herverdeling, maar de vrijheid om te migreren houd ik graag in stand.
Judith Sargentini
De reactie van Tineke Strik vindt u als Comment!
Beste John,
Helaas was ik tijdens je verzoek op vakantie, en daarna in de weer met korte termijn verplichtingen. Ik ben je dus nog twee antwoorden verschuldigd! Ik ben net als Bas co-auteur van het verkiezingsprogramma, dus mijn antwoorden sluiten daar erg bij aan.
De arme regio’s van Europa: ik ben wel voorstander van het steunen van de arme regio’s, maar dan moet het om de echt arme regio’s van de arme landen gaan. Rijke lidstaten worden geacht hun eigen minder ontwikkelde gebieden te kunnen ondersteunen. Alleen zo komen de structuurgelden terecht waar ze nodig zijn. Bergachtige of andere moeilijk te bewerken of bereiken gebieden, behouden ‘landbouwgelden’ voor landschapsbeheer. En verder willen wij dat de Europese Unie inzet op kenniseconomie en scholing en ontplooiing van werknemers, met een Werkpact lidstaten dwingt om hun burgers toe te rusten op de arbeidsmarkt van vandaag. Zo willen wij maximale arbeidsparticipatie, waarmee ook minder goed ontwikkelde gebieden hun voordeel kunnen doen. Kijk naar booming Ierland, die met hun inzet op de dienstensector zich enorm heeft kunnen ontwikkelen na de toetreding. Daarvoor kon het ook bestempeld worden als een achtergebleven regio.
Die volledige arbeidsparticipatie zal bijdragen aan de oplossing voor de toenemende vergrijzing, maar niet helemaal. Allereerst vind ik dat er binnen de EU geen grenzen meer moeten zijn voor woon- en werkverkeer. Eenmaal toegelaten lidstaten moeten volledig vrij zijn op de arbeidsmarkt van de EU. Dan gaan de werknemers vanzelf naar de schaarste op de markt. Maar daarnaast is immigratie van buiten de EU een goede oplossing, tenminste als er voldende werk voor ze is, we ze niet alleen voor tijdelijk willen toelaten en als het niet leidt tot structurele tekorten in de zendende landen. Arbeidsmigranten moeten de kans krijgen zich hier ook echt te kunnen ontplooien en te integreren, en dat werkt niet als ze na twee jaar weer de deur wordt gewezen. Een brain drain kun je voorkomen door te zorgen dat de EU niet grootschalig gaat werven in landen waar die tekorten kunnen gaan spelen. Bij elke campagne sluit de EU een overeenkomst met het zendende land, waarin het ook investeert in de opleidingen daar. Tenslotte hebben deze landen betaald voor de opleidingen van degenen die naar Europa komen.
Maar daarnaast zouden individuele arbeidsmigranten moeten kunnen opteren voor een visum naar Europa. Een soort green card systeem zou daarvoor goed bruikbaar zijn. Belangrijk vind ik dat arbeidsmigranten ook gemakkelijk heen hen weer kunnen reizen tussen de EU en hun herkomstland en dan hier hier, dan weer daar kunnen wonen. Zo kunnen ze hun loopbaanontwikkeling in Europa benutten voor hun herkomstland en kan er meer uitwisseling van kennis en kapitaal plaatsvinden tussen de EU en de zendende landen. Dan komt arbeidsmigratie nog meer ten goede aan beide landen.
Nou John, een beetje laat maar toch volbracht. Veel succes met je site en je werk. Goede column over het EP, ik maakte me ook al boos over de Clingendaelschrijvers. Hartelijke groet, Tineke Strik, kandidaat lijsttrekker Europees Parlement